Hipoalbuminemia – przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie
Hipoalbuminemia to zmniejszenie ilości albumin w osoczu. Jej przyczyny są bardzo różne, a objawy zwykle bardzo niespecyficzne. Co to jest albumina? Jakie symptomy są niepokojące? Na czym polega diagnostyka hipoalbuminemii? Jak uzupełnić albuminy?
1. Co to jest hipoalbuminemia?
Hipoalbuminemia to obniżenie ilości albumin w surowicy poniżej dolnej granicy normy. Za prawidłowe stężenie uznaje się wartości znajdujące się w przedziale od 3,5 do 5 g/dl (norma albuminy).
Warto pamiętać, że wyniki badań laboratoryjnych z krwi są uzależnione od płci, wieku oraz metody oznaczenia. Przeciwnym stanem do hipoalbuminemii jest hiperalbumiemia.
2. Czym są albuminy?
Albumina to główne białko osocza krwi, chłonki, płynu mózgowo-rdzeniowego oraz śródmiąższowego. Produkują ją komórki wątroby.
O ile synteza albumin zachodzi głównie w wątrobie, jej katabolizm odbywa się w śródbłonku naczyń mięśni, skóry i wątroby oraz w nabłonku kanalików nerkowych. Wydalane są w niewielkich ilościach drogą nerek.
Albuminy to największa frakcja białek występujących w organizmie człowieka. Albuminy - funkcje:
- transportują niektóre metabolity, odpowiadają za przenoszenie hormonów, kwasów tłuszczowych, aminokwasów, a nawet leków,
- mają właściwości wiązania niektórych hormonów (np. trójjodotyroniny, tyroksyny), leków (np. antybiotyków, salicylanów, sulfonamidów),
- regulują pH organizmu, pełnią funkcję buforową, dzięki której utrzymywane jest stałe pH we krwi,
- odpowiadają za utrzymanie ciśnienia onkotycznego,
- działają antyoksydacyjnie.
3. Przyczyny niskiego poziomu albumin
Jakie są przyczyny hipoalbuminemii? Obniżone albuminy w surowicy mogą być skutkiem:
- ciężkiego uszkodzenia wątroby w przebiegu chorób narządu: marskości wątroby, zapalenia wątroby, niealkoholowego stłuszczenia wątroby, niewydolności narządu oraz choroby nowotworowej organu,
- niedożywienia, jadłowstrętu psychicznego (anoreksja), wyniszczenia z powodu choroby nowotworowej.
- enteropatii wysiękowej, to zespół objawów klinicznych związanych z utratą białka do jelita, która może być związana z przebiegiem celiakii, choroby Leśniowskiego-Crohna czy innych zapaleń przewodu pokarmowego,
- analbuminemii, to choroba genetyczna mająca związek z brakiem albumin,
- niewydolności serca,
- zespołu nerczycowego,
- szpiczaka mnogiego,
- skrobiawicy.
- ciężkiego oparzenia, wówczas albuminy mogą być tracone wraz z płynem sączącym się z ran,
- przewodnienia,
- sepsy.
- krwawienia.
- ciąży.
4. Objawy hipoalbuminemii
Zasadniczo hipoalbuminemia to objaw, a nie choroba. Niemniej z jej pojawieniem wiążą się różne symptomy i dolegliwości. Nie są one jednak charakterystyczne.
Obserwuje się głównie obrzęki w obrębie dłoni i stóp, ale i różnych jamach ciała, co jest konsekwencją powiązanych z hipoalbuminemią trudności z utrzymaniem właściwego ciśnienia onkotycznego w naczyniach krwionośnych. Gdy w organizmie występuje odpowiedni poziom albumin, przenikanie płynu z naczyń do tkanek jest utrudnione. To zapobiega powstawaniu obrzęków.
Obniżenie poziomu albumin we krwi może ponadto wywołać:
- nudności, wymioty, utratę apetytu,
- żółtaczkę, powiększenie wątroby,
- osłabienie siły mięśniowej,
- zanik tkanki podskórnej,
- suchość skóry,
- zmęczenie.
Warto pamiętać, że podwyższone albuminy nie mają znaczenia diagnostycznego. Mogą świadczyć o odwodnieniu organizmu, być skutkiem diety wysokobiałkowej lub zażywania leków, takich jak insulina czy hormon wzrostu.
5. Rozpoznanie hipoalbuminemii
Badanie albumin w surowicy oznacza się w diagnostyce chorób wątroby, głównie przy podejrzeniu uszkodzenia wątroby oraz w zespole nerczycowym, mogącym mieć związek z kłębuszkowym zapaleniem nerek. Ocena ilości albumin w surowicy jest pomocna przy monitorowaniu stanu odżywienia.
Ponadto na podstawie poziomu albuminy przed zabiegiem operacyjnym lekarze określają grupę ryzyka wystąpienia powikłań pooperacyjnych niezależnie od zastosowanego sposobu leczenia. Rozpoznanie hipoalbuminemii stawia się po stwierdzeniu obniżonego poziomu albumin we krwi.
Wówczas niezbędne są dalsze badania, pozwalające na ustalenie podłoża problemu. Pomocna jest ocena takich parametrów jak ALT, AST czy parametrów układu krzepnięcia, wydalanie albumin wraz z moczem. Wskazane może być wykonanie USG wątroby czy nerek.
6. Leczenie hipoalbuminemii
Jak podnieść poziom albuminy? Odpowiedni poziom albumin jest bardzo ważny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, stąd hipoalbuminemii nie należy bagatelizować. Jej terapia zależy od przyczyny nieprawidłowości.
I tak u osób niedożywionych kluczowe jest leczenie żywieniowe (także żywienie pozajelitowe), zaś u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby ograniczenie alkoholu czy leków hepatotoksycznych.
Schorzenia nerek wymagają uregulowania czynności organów. Czasem niezbędna jest intensyfikacja leczenia, wdrożenie odpowiednich leków lub przetaczanie albuminy.
7. Hipoalbuminemia - profilaktyka
Zapobieganie hipoalbuminemii jest trudne, ponieważ zmiana stężenia albuminy we krwi może być spowodowana różnymi czynnikami. Jak w przypadku większości problemów zdrowotnych zaleca się zdrową dietę, regularną aktywność fizyczną i dbanie o prawidłową masę ciała. Duże znaczenie mają również regularne badania profilaktyczne oraz unikanie zażywania leków, jeżeli nie ma konieczności ich przyjmowania.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.