Kminek zwyczajny – zastosowanie, właściwości

Kminek zwyczajny, inaczej kmin polny czy karolek jest pospolitą rośliną występującą w Afryce, Azji oraz Europie. To dwuletnia roślina z charakterystycznymi kwiatostanami w postaci baldachimów i owocami o wydłużonym, lekko wygiętym kształcie z podłużnymi bruzdami. Stosuje się ją zarówno w kuchni, jak i w medycynie naturalnej. Na co pomaga?

1. Co to jest kminek zwyczajny?

Kminek zwyczajny (Carum carvi L.) to gatunek rośliny dwuletniej należący do rodziny selerowatych (Apiaceae). Gdzie rośnie? Naturalny zasięg występowania obejmuje Tunezję, kraje Azji i Europy. Rośnie na łąkach, przydrożach, miedzach i pastwiskach. Poza tymi obszarami spotykany jest w uprawie lub zdziczały. W Polsce jest pospolity, również uprawiany.

Nazwy ludowe i zwyczajowe kminku to karolek, karolek pospolity, karulek, karulek pospolity, kmin polny, kinin czy karba. Jego owoce zostały znalezione w budowlach z epoki neolitu. To jedna z najstarszych znanych przypraw.

Zobacz film: "Te zioła wspomogą pracę wątroby i pęcherzyka żółciowego"

Kminek – uprawa

Roślina w uprawie wymaga żyznych, wilgotnych i ciepłych gleb. Z czego powstaje kminek? Jest uprawiany z siewu nasion do gruntu.

Kminek jest rośliną dwuletnią. W pierwszym roku tworzy naziemną rozetę z liści i korzeń spichrzowy. W drugim roku wytwarza długą łodygę, osiągającą wysokość do 1 m. Zbiór kminku odbywa się w drugim roku, w pierwszej połowie lipca.

Owoce zbiera się dojrzałe. Są czerwono-brunatne, mają charakterystyczny, podłużny kształt przypominający nasiona. Kminek kwitnie w maju lub czerwcu. Posiada małe, białe kwiaty zebrane w baldachy. Co interesujące, korzeń wykształcany w pierwszym roku wegetacji nadaje się do spożycia. Jest przyrządzany podobnie do korzenia marchwi.

2. Zastosowanie kminku w kuchni

Kminek zwyczajny to roślina przyprawowa, ale i lecznicza. Ponieważ jej nasiona mają aromatyczny zapach i lekko piekący, korzenny smak, wykorzystuje się go je do przyprawiania:

• kapusty i innych warzyw wzdymających,
• potraw smażonych lub tłustych, innych ciężkostrawnych potraw,
• mięs, zwłaszcza tłustych,
• sałatek,
• sosów,
• past warzywnych,
• pieczywa,
• sera,
• paluszków i pasztecików,
• zup grzybowej, ziemniaczanej, barszczu,
• alkoholu – wódek (kminkówka) i likierów (alasz).

3. Owoc kminku – właściwości lecznicze

Surowiec zielarski wykorzystywany w medycynie naturalnej stanowi owoc kminku (Carvi fructus), który zawiera olejek kminkowy o przyjemnym zapachu i lekko piekącym smaku. Jego głównym składnikiem jest karwon i limonen.

Substancja działa głównie w obrębie przewodu pokarmowego:

• ma działanie przeciwskurczowe na mięśnie gładkie jelit i przewodów żółciowych,
• działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo i przeciwpasożytniczo,
• zwiększa dopływ żółci i soku trzustkowego do dwunastnicy,
• pobudza wydzielanie soku żołądkowego,
• ułatwia usuwanie gazów z jelit, działa wiatropędnie,
• zmniejsza uczucie pełności w żołądku,
• ułatwia trawienie tłuszczów (powoduje wzrost produkcji żółci),
• poprawia trawienie.

Z tego względu owoc kminku jest stosowany przy:

• spastycznych dolegliwościach żołądkowo-jelitowych,
• nudnościach,
• niestrawności,
• wzdęciach,
• nadmiernej fermentacji,
• nieregularnych wypróżnieniach,
• kolce niemowlęcej (powyżej 6. miesiąca życia),
• zaburzeniach trawienia u dzieci i osób starszych,
• braku łaknienia (owoce kminku poprawiają trawienie oraz wzmagają apetyt).

Co ciekawe, kminek działa także pobudzająco na laktację, wykazuje również działanie moczopędne.

Kminek zwyczajny można kupić zarówno jako przyprawę, ale i w formie mieszanek ziołowych poprawiających trawienie, płynnych preparatów złożonych usprawniających pracę układu pokarmowego (wyciągi alkoholowe), tabletek na niestrawność czy problemy z wypróżnianiem.

Jak przygotować napar z kminku? Wystarczy jedną łyżkę zmielonego kminku zalać szklanką gorącej wody, przykryć i odstawić na kwadrans.

Olejek z kminku – stosowanie zewnętrznie

Olejek z kminku można stosować także zewnętrznie jako:

• środek przeciwbakteryjny, przeciwgrzybiczy i przeciwpasożytniczy,
• lek pomagający pozbycie się świerzbu,
• niwelowanie cellulitu.

Ponadto kminek jest składnikiem ziołowych past do zębów i płynów do płukania jamy ustnej, który pozwala usunąć przykry zapach z ust.

4. Kminek zwyczajny – przeciwwskazania i środki ostrożności

Owoc kminku nie powinien być stosowany u osób zmagających się z kamieniami żółciowymi, zapaleniem dróg żółciowych i chorobami wątroby. Wyciągi alkoholowe mogą zażywać wyłącznie osoby dorosłe.

Należy pamiętać, że kminek nasilać działanie leków przeciwcukrzycowych, uspokajających i moczopędnych.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.