Kortyzol utrudnia odchudzanie? Sprawdź, jak działa hormon stresu
Wielu osobom odchudzanie kojarzy się głównie z liczeniem kalorii i ćwiczeniami. Tymczasem przeszkodą w utracie wagi może być coś zupełnie innego – przewlekły stres. Dr Daniela Kielkowski, dietetyczka, podkreśla, że to właśnie hormon stresu, czyli kortyzol, może skutecznie rozregulować metabolizm i utrudniać spalanie tkanki tłuszczowej.
W tym artykule:
Kortyzol a odchudzanie
Kortyzol produkowany jest w korze nadnerczy i odgrywa ważną rolę w sytuacjach zagrożenia. Ma za zadanie postawić organizm w stan mobilizacji i dostarczyć mu szybkiej energii poprzez uwolnienie zapasów glukozy z wątroby. To mechanizm ewolucyjny, który miał umożliwić przetrwanie – ucieczkę, walkę, reakcję na niebezpieczeństwo.
– Kortyzol sprawia, że nasz organizm zostaje postawiony w stan gotowości i mobilizuje energię – wyjaśniła dr Kielkowski w rozmowie z portalem 24vita. Problem pojawia się wtedy, gdy stres staje się codziennością, a organizm pozostaje w ciągłej gotowości, mimo braku realnego zagrożenia. W takiej sytuacji kortyzol powoduje uwalnianie glukozy z wątroby, zwiększając poziom cukru we krwi. Tyle że ta energia często nie zostaje wykorzystana – zamiast tego przekształcana jest w tłuszcz, który odkłada się w organizmie, głównie w okolicy brzucha.
Kortyzol zakłóca działanie insuliny
Dr Kielkowski zwraca również uwagę na powiązanie między kortyzolem a insulinoopornością. Długotrwała obecność tego hormonu może osłabiać wrażliwość komórek na insulinę. – Utrzymujące się wysokie stężenie kortyzolu może zmniejszać wrażliwość komórek na insulinę – ostrzegała lekarka. Glukoza krąży we krwi, ale nie trafia tam, gdzie powinna. To zjawisko często wiąże się z przyrostem masy ciała i zwiększonym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2.
Mikrobom ma wpływ na naszą psychikę. Dr Parol: To ma duży związek
Jak obniżyć kortyzol
Choć nie da się całkowicie wyeliminować stresu z życia, warto zadbać o jego redukcję. Ważna jest codzienna rutyna, regularny sen, aktywność fizyczna oraz praktyki relaksacyjne, takie jak medytacja, techniki oddechowe czy spacery na świeżym powietrzu.
Badanie opublikowane w 2023 roku w czasopiśmie "Frontiers in Endocrinology" wykazało, że długotrwałe stosowanie tzw. zielonej diety śródziemnomorskiej może skutecznie obniżać poziom porannego kortyzolu – hormonu stresu – niezależnie od spadku masy ciała. W 18-miesięcznym badaniu udział wzięło prawie 300 osób z otyłością brzuszną i problemami metabolicznymi. U osób stosujących wzbogaconą wersję diety śródziemnomorskiej (z dodatkiem zielonych warzyw, orzechów, herbaty zielonej i ograniczonym spożyciem czerwonego mięsa) zaobserwowano korzystniejsze wskaźniki hormonalne niż u osób na klasycznej diecie lub diecie kontrolnej. Wyniki sugerują, że odpowiedni sposób odżywiania może regulować poziom kortyzolu i wspierać zdrowie metaboliczne.
Źródła: 1. 24vita.de 2. "Long-term green-Mediterranean diet may favor fasting morning cortisol stress hormone; the DIRECT-PLUS clinical trial" w: "Frontiers in Endocrinology"
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.