Mało znany skutek upału. Spada ciśnienie i tętno, skóra blednie

Do udaru cieplnego dochodzi, gdy organizm przez dłuższy czas narażony jest na wysoką temperaturę, szczególnie w warunkach dużej wilgotności i słabego przepływu powietrza. Temperatura ciała rośnie wtedy do poziomu, którego organizm nie jest w stanie samodzielnie obniżyć.

- W czasie upałów organizm się odwadnia i traci elektrolity, co powoduje spadek ciśnienia krwi. Pojawia się zmęczenie, senność, apatia i rozdrażnienie. To efekt różnych mechanizmów, przede wszystkim tzw. gry naczyniowej, czyli rozszerzania się naczyń krwionośnych i zmian w ich przepływie – wyjaśnił w rozmowie z portalem WP abcZdrowie dr n. med. Michał Sutkowski, specjalista chorób wewnętrznych i medycyny rodzinnej.

W skrajnych przypadkach następuje **spadek ciśnienia, zaburzenia świadomości, utrata przytomności.

- Najgroźniejszy jest udar cieplny. Dochodzi wtedy do nagromadzenia ciepła w organizmie, człowiek jakby płonął od środka. Przy wysokiej wilgotności pocenie się jest ograniczone, co dodatkowo pogarsza sytuację. By do tego doszło, temperatura wcale nie musi być ekstremalnie wysoka, wystarczy nieodpowiednie ubranie, a może dojść do zaburzenia termoregulacji. Wyczerpanie cieplne może prowadzić do zaburzeń świadomości, a w skrajnych przypadkach do zatrzymania oddechu lub krążenia – dodał lekarz.

Ryzyko udaru cieplnego jest wyższe u:

• dzieci i osób starszych,

• pracowników przebywających w niewentylowanych, nagrzanych pomieszczeniach,

osób z chorobami układu krążenia,

osób przyjmujących leki moczopędne, psychotropowe lub nasenne.

Niebezpieczny jest także udar słoneczny, który rozwija się w wyniku intensywnego nasłonecznienia głowy i karku. Może prowadzić do przekrwienia opon mózgowych, objawiając się bólem i zawrotami głowy, zaczerwienieniem skóry i uczuciem niepokoju.

Zobacz także: Upały uderzają w psychikę. O tym skutku prawie się nie mówi

Innym zagrożeniem jest wyczerpanie cieplne, wynikające z nadmiernej utraty płynów i soli. Objawia się spadkiem ciśnienia, bladą, wilgotną skórą, przyspieszonym, słabo wyczuwalnym tętnem, nudnościami i skrajnym zmęczeniem.

- Kiedy się pocimy, tracimy elektrolity, co może powodować skurcze cieplne lub doprowadzić do wyczerpania cieplnego. W skrajnych przypadkach może dojść do udaru cieplnego. Wyczerpanie cieplne wynika z niedoboru wody w organizmie, zwłaszcza gdy pijemy jej zbyt mało. To szczególnie dotyczy osób starszych, dzieci, pacjentów z chorobami współistniejącymi – ostrzegał ekspert.

Ekspert zaleca, aby w czasie upałów:

• unikać przebywania w pełnym słońcu w godzinach największego nasłonecznienia,

• pić odpowiednią ilość wody i uzupełniać elektrolity,

• nosić przewiewną, jasną odzież i nakrycie głowy,

• korzystać z klimatyzacji w sposób rozsądny – temperatura wewnątrz powinna być o 8–10°C niższa niż na zewnątrz (wyjątkiem są ekstremalne upały powyżej 40°C, kiedy dopuszcza się różnicę 12°C),

• w przypadku braku klimatyzacji wietrzyć pomieszczenia tylko wczesnym rankiem lub w nocy.

- Należy przyjmować odpowiednią ilość płynów. Nie powinny to być jednak napoje słodkie, a woda zmineralizowana, by uzupełnić elektrolity. Może być nawet lekko osolona. Zdarzają się jednak sytuacje skrajne, kiedy człowiek jest niezwykle odwodniony i dochodzi do poważnych zaburzeń elektrolitów – radzi dr Sutkowski.

Osobę z objawami należy natychmiast przenieść do zacienionego miejsca, schładzać ciało chłodnymi okładami lub kąpielą i podać wodę do picia. Jeżeli objawy nie ustępują, trzeba wezwać pomoc medyczną.

Upały mogą być zdradliwe, a lekceważenie pierwszych symptomów grozi poważnymi konsekwencjami. Świadomość zagrożenia i szybka reakcja mogą uratować życie.

- Osobę, u której podejrzewamy udar, trzeba przenieść w zacienione, chłodne miejsce i jak najszybciej zadzwonić po pogotowie, ponieważ czas odgrywa tutaj niebagatelną rolę. Dopiero po wezwaniu pomocy, w miarę możliwości, pachy, pachwiny i kark, czyli miejsca przepływu krwi, okładamy zimnym kompresem. W związku z ryzykiem zachłyśnięcia unikamy podawania wody czy innych płynów – radził dr Piotr Kajfasz, internista i specjalista chorób zakaźnych, medycyny morskiej i tropikalnej z Grupy LUX MED.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

1. PAP
2. WP abcZdrowie