Melatonina - właściwości, niedobór, dawkowanie, przeciwwskazania
Melatonina, czyli hormon snu, to dobre rozwiązanie dla osób cierpiących na zaburzenia snu. Bezsenność, kłopoty ze snem, trudności z zaśnięciem albo wielokrotne budzenie się w nocy to rzeczywistość niejednego człowieka. W ciągu dnia występuje natomiast złe samopoczucie, kiepski nastrój, zmęczenie, drażliwość i problemy z koncentracją. Wiele osób sięga po leki nasenne, by poprawić komfort snu. Alternatywą dla tradycyjnych tabletek jest melatonina. Co to jest melatonina i jakie ma właściwości? Co powoduje niedobór melatoniny? W jaki sposób dawkować tą substancję i jakie są przeciwwskazania do jej stosowania?
1. Charakterystyka Melatoniny
Melatonina to substancja, która reguluje rytm dobowy snu i czuwania wyznacza porę zasypiania oraz budzenia się. Występuje naturalnie w organizmie, ale zaczyna się uwalniać dopiero po zmroku, z tego względu jest nazywa hormonem ciemności lub hormonem snu.
Głównie produkuje ją szyszynka w mózgu, kiedy odbierze sygnał, że na zewnątrz robi się ciemno. Jest także wytwarzana w oczach, szpiku i w układzie pokarmowym, gdzie steruje ruchami jelit.
Najwyższe stężenie melatoniny występuje między 24 a 3 nad ranem. Niemowlęta do 12 tygodnia nie posiadają melatoniny i śpią kiedy są najedzone. Dopiero około 20 tygodnia życia powstaje zarys cyklu dobowego.
Wraz z wiekiem szyszynka produkuje mniejszą ilość hormonu, co odpowiada za problemy ze snem, pobudki o świcie i drzemki w ciągu dnia.
2. Dostępność i zakres działania
Melatonina w tabletkach jest dostępna bez recepty, ułatwia zasypianie i reguluje zegar wewnętrzny. Jest polecana dla osób niewidomych oraz w czasie podróży międzykontynentalnych ze zmianą stref czasowych, kiedy pojawia tzw. jet lag.
Może zredukować problemy ze snem u pracowników zmianowych i ludzi w podeszłym wieku. Ponadto, melatonina spowalnia trawienie pokarmu, wspiera układ odpornościowy i odpowiada za niszczenie komórek nowotworowych trzustki.
Ponadto, hormon snu ma działanie antyoksydacyjne, opóźnia proces starzenia się organizmu. Leki nasenne to szybki sposób na zaśnięcie i wydłużenie czasu odpoczynku, ale wywołują sen bez fazy REM.
Tym samym pozbawiają organizm najlepszego czasu na regenerację układu nerwowego, co sprawia że w czasie dnia można odczuwać znużenie, poirytowanie, ospałość i problemy z koncentracją.
Długotrwałe przyjmowanie tabletek na sen to ryzyko przedawkowania, uzależnienia i zwiększenia tolerancji dla stosowanych dawek.
Ponadto, po odstawieniu preparatu mogą pojawić się objawy abstynencyjne. Z kolei melatonina umożliwia pójście spać trzy godziny wcześniej, a następnego dnia nie powoduje gorszego samopoczucia.
Leki i sulpementy z melatoniną znajdziesz dzięki stronie KtoMaLek.pl. To darmowa wyszukiwarka dostępności leków w aptekach w Twojej okolicy. Nie trać czasu na bieganie od apteki do apteki! Zarezerwuj potrzebny lek online i zapłać za niego w aptece.
3. Co powoduje niedobór hormonu snu?
Nieprawidłowa ilość hormonu snu prowadzi do zespołu opóźnionej fazy snu, który często występuje u osób młodych. Wówczas pora snu zostaje przesunięta o kilka godzin, ponieważ nie ma zgodności między biologicznym rytmem, a tym, które narzuca nauka czy praca.
Zaburzenie sprawia, że senność pojawia się około 2-4 w nocy lub dopiero rano. Nawet jeżeli chory położy się wcześniej to nie potrafi zasnąć, a w ciągu dnia jest drażliwy i ma problemy z koncentracją.
Leczenia wymaga również przyspieszona faza snu, która pojawia się najczęściej u osób po 60. roku życia. Zaburzenie sprawia, że senność pojawia się już przed godziną 21, a nad ranem występuje wybudzenie i pełna aktywność, aż do godzin wieczornych.
Niedobór melatoniny ma negatywny wpływ na organizm i może prowadzić do poważnych chorób, takich jak:
- depresja,
- otyłość,
- zawał serca,
- udar mózgu,
- choroby sercowo-naczyniowe,
- zaburzenia hormonalne,
- spadek odporności,
- podatność na infekcje,
- rak piersi,
- rak prostaty,
- rak okrężnicy,
- cukrzyca typu 2,
- paradontoza,
- choroby jelit,
- choroby oczu,
- padaczka,
- omamy i halucynacje.
4. Bepieczne dawkowanie leku
Dawka melatoniny powinna być ustalona przez lekarza. Zazwyczaj stosuje się 1-3 mg substancji, w wyjątkowych sytuacjach 5 mg. Hormon nie uzależnia i może być przyjmowany przez długi czas, ale czas kuracji powinien określić specjalista.
Melatonina powinna być zażywana codziennie wieczorem, około godzinę przed planowaną porą pójścia spać. Tabletka zmniejsza również poziom cholesterolu i obniża ciśnienie.
5. Przeciwwskazania dla stosowania
Opinie o stosowaniu melatoniny w tabletkach są podzielone, ponieważ mogą wystąpić skutki uboczne, na przykład ból głowy, dezorientacja i zawroty głowy. Istnieją również przeciwwskazania, takie jak:
- nadwrażliwość na melatoninę,
- ciąża,
- laktacja,
- choroby autoimmunologiczne,
- choroby wątroby,
- nowotwór układu krwiotwórczego,
- choroby psychiczne,
- stosowanie sterydów,
- picie alkoholu.
Nadmiar melatoniny może wywołać dziwne sny i utrudniać utrwalanie się wspomnień, ale nie są to udowodnione stwierdzenia.
Treść artykułu jest całkowicie niezależna. Znajdują się w nim linki naszych partnerów. Wybierając je, wspierasz nasz rozwój.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
