Naukowcy zbadali wpływ wit. D na mózg. Znaczące odkrycie
Witamina D znana jest głównie z wpływu na zdrowie kości, ale coraz częściej podkreśla się jej znaczenie dla układu nerwowego. Badania australijskich naukowców opublikowane w "The American Journal of Clinical Nutrition" sugerują, że niski poziom tej witaminy może znacząco zwiększać ryzyko rozwoju demencji i udaru mózgu.
W tym artykule:
Przełomowe badanie o witaminie D
Zespół naukowców z University of South Australia, wspierany przez National Health and Medical Research Council, przeanalizował dane pochodzące od 294 514 osób zarejestrowanych w brytyjskim Biobanku. Sprawdzano, jak niski poziom 25-hydroksywitaminy D (25 nmol/L) wpływa na ryzyko demencji i udaru.
Kluczowym narzędziem badania była nieliniowa randomizacja mendlowska (MR) – metoda genetyczna, która pozwala oddzielić zwykłe korelacje od rzeczywistych związków przyczynowych.
Dzięki temu udało się wykazać, że niedobór witaminy D nie jest tylko towarzyszącym zjawiskiem, lecz może być czynnikiem bezpośrednio zwiększającym ryzyko choroby.
Wyniki: niski poziom witaminy D, większe ryzyko demencji
Naukowcy zauważyli, że u osób z poważnym niedoborem witaminy D częściej występowała zmniejszona objętość mózgu, w tym istoty szarej i białej, a także większe ryzyko udaru i demencji.
Co istotne, badanie wykazało, że w populacji brytyjskiej można by uniknąć nawet 17 proc. przypadków demencji, gdyby poziom witaminy D u wszystkich osób został podniesiony do wartości prawidłowych (50 nmol/L).
- Nasze badanie jest pierwszym, które bada wpływ bardzo niskiego poziomu witaminy D na ryzyko demencji i udaru mózgu, wykorzystując solidne analizy genetyczne w dużej populacji – wyjaśnia prof. Elina Hyppönen, dyrektorka Australian Centre for Precision Health.
Znaczenie dla profilaktyki
- Demencja to postępująca choroba, która może wyniszczać zarówno jednostki, jak i rodziny. Jeśli uda nam się zmienić tę rzeczywistość dzięki witaminie D, przyniesie to ogromne korzyści i poprawi zdrowie oraz samopoczucie tysięcy osób - mówi prof. Hyppönen.
Właściwy poziom witaminy D w organizmie jest więc kluczowy dla zachowania prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Tymczasem, jak informuje Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, niedobory witaminy D to w Polsce problem powszechny i potwierdzony badaniami. Prawidłowe stężenie 25(OH)D powinno przekraczać 30 ng/ml, ale średnia wśród dorosłych Polaków wynosi jedynie 18 ng/ml, a tylko 9 proc. osób osiąga wartości uznane za optymalne.
Demencja to rosnące wyzwanie
Według Światowej Organizacji Zdrowia w 2021 roku na świecie żyło 57 mln osób z demencją, a co roku diagnozuje się niemal 10 mln nowych przypadków. Choroba Alzheimera odpowiada za 60-70 proc. wszystkich zachorowań i jest obecnie siódmą najczęstszą przyczyną zgonów na świecie.
Skala problemu rośnie także w Polsce. Zgodnie z danymi Narodowego Funduszu Zdrowia w 2024 roku chorobowość rejestrowana choroby Alzheimera i schorzeń pokrewnych wynosiła 382,6 tys. osób, czyli o 13 proc. więcej niż dekadę wcześniej.
Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- The American Journal of Clinical Nutrition
- Światowa Organizacja Zdrowia
- Narodowy Fundusz Zdrowia
- Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.