Naukowcy zbadali wpływ wit. D na mózg. Znaczące odkrycie

Witamina D znana jest głównie z wpływu na zdrowie kości, ale coraz częściej podkreśla się jej znaczenie dla układu nerwowego. Badania australijskich naukowców opublikowane w "The American Journal of Clinical Nutrition" sugerują, że niski poziom tej witaminy może znacząco zwiększać ryzyko rozwoju demencji i udaru mózgu.

Witamina D może wpływać na objętość mózguWitamina D może wpływać na objętość mózgu
Źródło zdjęć: © Adobe Stock / X
Magdalena Pietras

Przełomowe badanie o witaminie D

Zespół naukowców z University of South Australia, wspierany przez National Health and Medical Research Council, przeanalizował dane pochodzące od 294 514 osób zarejestrowanych w brytyjskim Biobanku. Sprawdzano, jak niski poziom 25-hydroksywitaminy D (25 nmol/L) wpływa na ryzyko demencji i udaru.

Kluczowym narzędziem badania była nieliniowa randomizacja mendlowska (MR) – metoda genetyczna, która pozwala oddzielić zwykłe korelacje od rzeczywistych związków przyczynowych.

Dzięki temu udało się wykazać, że niedobór witaminy D nie jest tylko towarzyszącym zjawiskiem, lecz może być czynnikiem bezpośrednio zwiększającym ryzyko choroby.

Wyniki: niski poziom witaminy D, większe ryzyko demencji

Naukowcy zauważyli, że u osób z poważnym niedoborem witaminy D częściej występowała zmniejszona objętość mózgu, w tym istoty szarej i białej, a także większe ryzyko udaru i demencji.

Co istotne, badanie wykazało, że w populacji brytyjskiej można by uniknąć nawet 17 proc. przypadków demencji, gdyby poziom witaminy D u wszystkich osób został podniesiony do wartości prawidłowych (50 nmol/L).

- Nasze badanie jest pierwszym, które bada wpływ bardzo niskiego poziomu witaminy D na ryzyko demencji i udaru mózgu, wykorzystując solidne analizy genetyczne w dużej populacji – wyjaśnia prof. Elina Hyppönen, dyrektorka Australian Centre for Precision Health.

Znaczenie dla profilaktyki

- Demencja to postępująca choroba, która może wyniszczać zarówno jednostki, jak i rodziny. Jeśli uda nam się zmienić tę rzeczywistość dzięki witaminie D, przyniesie to ogromne korzyści i poprawi zdrowie oraz samopoczucie tysięcy osób - mówi prof. Hyppönen.

Właściwy poziom witaminy D w organizmie jest więc kluczowy dla zachowania prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Tymczasem, jak informuje Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, niedobory witaminy D to w Polsce problem powszechny i potwierdzony badaniami. Prawidłowe stężenie 25(OH)D powinno przekraczać 30 ng/ml, ale średnia wśród dorosłych Polaków wynosi jedynie 18 ng/ml, a tylko 9 proc. osób osiąga wartości uznane za optymalne.

Demencja to rosnące wyzwanie

Według Światowej Organizacji Zdrowia w 2021 roku na świecie żyło 57 mln osób z demencją, a co roku diagnozuje się niemal 10 mln nowych przypadków. Choroba Alzheimera odpowiada za 60-70 proc. wszystkich zachorowań i jest obecnie siódmą najczęstszą przyczyną zgonów na świecie.

Skala problemu rośnie także w Polsce. Zgodnie z danymi Narodowego Funduszu Zdrowia w 2024 roku chorobowość rejestrowana choroby Alzheimera i schorzeń pokrewnych wynosiła 382,6 tys. osób, czyli o 13 proc. więcej niż dekadę wcześniej.

Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. The American Journal of Clinical Nutrition
  2. Światowa Organizacja Zdrowia
  3. Narodowy Fundusz Zdrowia
  4. Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Źródło artykułu: WP abcZdrowie
Wybrane dla Ciebie
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"