Nefrolog – czym się zajmuje? Leczenie chorób nefrologicznych
Nefrolog to lekarz specjalizujący się w leczeniu chorób nerek oraz pozostałych elementów układu moczowodowo-pęcherzowego. Wizyta u nefrologa jest wskazana między innymi wtedy, gdy pojawiają się zaburzenia w oddawaniu moczu lub duże problemy z nadciśnieniem. Kiedy jeszcze należy szukać pomocy u tego specjalisty? Jakie schorzenia leczone są przez nefrologa?
1. Kto to jest nefrolog?
Nefrolog to lekarz, który specjalizuje się w dziedzinie nefrologii. Specjalista ten posiada odpowiednią wiedzę medyczną oraz umiejętności praktyczne, które pozwalają mu rozpoznawać i leczyć schorzenia nerek, czyli jednego z najważniejszych ludzkich narządów. Nerki pełnią bowiem wiele istotnych funkcji, a zaburzenie ich pracy może stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta.
Nefrolog zajmuje się nie tylko diagnozowaniem i leczeniem chorób nerek, ale też schorzeń dróg moczowych. Lekarz nefrolog w razie potrzeby, kieruje też chorych na dalsze badania i konsultacje u specjalistów innych dziedzin medycyny. Zajmuje się także profilaktyką schorzeń nefrologicznych oraz leczeniem nadciśnienia tętniczego, które jest następstwem chorób nerek.
1.1. Czym jest nefrologia?
Nefrologia (gr. nephros – „nerka”, logy – „nauka o”) to dziedzina medycyny, która skupiona jest na schorzeniach nerek oraz dróg moczowych. Nefrologia jest specjalnością internistyczną, czyli niezabiegową. Swoim zakresem obejmuje więc leczenie niechirurgiczne.
Nefrologia umożliwia nie tylko kompleksowe dbanie o zdrowie nerek i dróg moczowych, ale też profilaktykę ich chorób. Pełni także funkcję doradczą w sprawach takich, jak dieta i profilaktyka żywieniowa.
2. Jakie choroby leczy nefrolog?
Choroby, które leczy nefrolog, mogą mieć różny charakter. Wszystkie zaburzenia jednak dotyczą nieprawidłowej pracy i niewydolności nerek lub zapalenia układu moczowego. Czym zajmuje się nefrolog?
Nefrolog najczęściej zajmuje się leczeniem schorzeń, takich jak:
- kamica moczowa, zwana też kamicą nerkową – schorzenie to polega na gromadzeniu się złogów w układzie moczowym,
- zapalenie dróg moczowych – choroba ta może mieć podłoże wirusowe lub bakteryjne,
- kłębuszkowe zapalenie nerek – to grupa chorób, która charakteryzuje się zajęciem kłębuszków nerkowych przez proces zapalny,
- choroba Fabry’ego – jest to wada genetyczna, która może przyczyniać się do zaburzeń pracy nerek, ale także mózgu i serca,
- cystynuria – wrodzona choroba metaboliczna, która objawia się wydalaniem z moczem dużych ilości cystyny,
- torbiele i guzy nerek,
- nowotwory dróg moczowych,
- zespół nerczycowy – grupa objawów oraz nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych, pojawiająca się jako skutek uszkodzenia nerek,
- niewydolność nerek – wyróżnia się jej dwa typy – niewydolność ostra (ma gwałtowny przebieg, jest odwracalna) i przewlekła (ma długotrwały przebieg, ale jest procesem nieodwracalnym).
3. Kiedy iść do nefrologa
Lekarz nefrolog leczy głównie choroby nerek, wymagające postępowania farmakologicznego. Dlatego też do tego lekarza powinny udać się osoby z podejrzeniem ostrej lub przewlekłej choroby nerek. Niestety dość często na początku choroby, jej objawy przebiegają w sposób łagodny i niezauważalny.
Pierwszymi symptomami, które powinny nas zaniepokoić są nocne oddawanie moczu oraz chroniczne zmęczenie. Jakie inne sygnały mogą wskazywać na problemy z nerkami?
Niepokojące objawy, które powinny skłonić do wizyty u nefrologa to:
- obrzęki w okolicy stóp, rąk oraz stawów skokowych,
- opuchnięte oczy,
- ból nerek,
- pieczenie lub ból przy oddawaniu moczu,
- częste oddawanie moczu,
- ciemny mocz,
- krwiomocz,
- mętny mocz o zapachu amoniaku,
- ból poniżej linii żeber o stałym natężeniu,
- ciągłe uczucie zimna.
Nerki, które pracują nieprawidłowo, mogą także objawiać się wysokim ciśnieniem krwi, ale też dziwną wysypką na ciele. Także wymioty i nudności mogą oznaczać kłopoty z tym narządem.
4. Jakie badania wykonuje nefrolog?
Nefrolog jest lekarzem specjalistą, więc aby się do niego dostać, należy dysponować odpowiednim skierowaniem od lekarza pierwszego kontaktu. Oczywiście taka procedura obowiązuje, jeśli do nefrologa udajemy się w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ). Do gabinetu prywatnego można udać się w każdej chwili, w takiej sytuacji nie trzeba dysponować skierowaniem. Za taką konsultację trzeba jednak zapłacić z własnej kieszeni.
Podczas pierwszej konsultacji nefrologicznej lekarz przeprowadza z pacjentem wywiad, analizuje historię choroby, a następnie zleca wykonanie określonych badań. Pracę nerek pozwala ocenić profil nerkowy – badanie z krwi i moczu. W razie konieczności lekarz może zlecić też badanie eGFR, USG nerek, a w określonych przypadkach także inne, dodatkowe badania, np. urografię czy biopsję.
Na wizytę u nefrologa warto zabrać wszelkie posiadane wyniki badań, takich jak badania ogólne moczu, morfologia krwi, kreatynina, mocznik, poziom glukozy czy jonogram. Ponadto dobrze jest przygotować informacje o stosowanych dietach, zażywanych lekach i chorobach występujących w rodzinie.
5. Nefrolog dziecięcy
Co to jest nefrologia dziecięca? Otóż jest to dział medycyny, który pozwala diagnozować choroby nerek u pacjentów w młodym i bardzo młodym wieku. Wczesne wykrycie zaburzeń daje większe szanse na ich skuteczne leczenie oraz brak powikłań w przyszłości.
Kim zatem jest dziecięcy nefrolog? Co to za lekarz? Nefrolog dziecięcy zajmuje się leczeniem wszelkich schorzeń nefrologicznych, występujących u dzieci w każdym wieku. Specjalista ten diagnozuje wrodzone i nabyte choroby układu moczowego i nerek, zarówno u niemowląt, dzieci, jak i nastolatków.
Wybierając dziecięcego lekarza od nerek, warto pamiętać o tym, że nie jest obojętne, kto leczy nerki najmłodszych pacjentów. W tym przypadku ważna jest nie tylko wiedza i praktyka lekarska, ale też umiejętność współpracy z pacjentem. Ma to szczególne znaczenie zwłaszcza w przypadku najmłodszych dzieci. Uśmiechnięty i spokojny lekarz na pewno uspokoi dziecko i zapewni mu poczucie bezpieczeństwa w czasie wizyty.
Jak przygotować się do wizyty u nefrologa dziecięcego?
Do wizyty u nefrologa dziecięcego, warto jest się odpowiednio przygotować. Ważne jest, by opiekun zabrał ze sobą całą dokumentację medyczną oraz najnowsze wyniki badań laboratoryjnych. Dobrze jest też zebrać informacje na temat diety malca.
W przypadku dzieci w wieku szkolnym, warto jest wyjaśnić dziecku na czym dokładnie będzie polegała wizyta i czego dziecko może się na niej spodziewać. Młodszym dzieciom najlepiej jest przemycać wiedzę o wizycie lekarskiej w postaci zabawy, np. czytając książki, opowiadając historię, czy podczas zabaw w małego medyka.
6. Nefrolog a urolog
Nefrologia i urologia to nauki, które są ze sobą ściśle powiązane. Kompetencje nefrologa częściowo pokrywają się z pracą urologa. Jaka jest zatem różnica między nefrologią a urologią? Jak sie nazywa lekarz od nerek – urolog czy nefrolog?
Otóż nefrolog zajmuje się niezabiegowym leczeniem chorób nerek, a urolog podejmuje interwencje chirurgiczne. Obaj lekarze są specjalistami od nerek. Jakiego lekarza wybierzemy, zależy głównie od rodzaju schorzenia. Obaj pomagają leczyć dolegliwości związane z układem moczowym, pęcherzem oraz nerkami. W razie konieczności mogą też skierować swoich pacjentów na dodatkowe badania. Różnica pomiędzy lekarzem jednej specjalizacji a drugiej polega na tym, że urolog podejmuje działania operacyjne, a nefrolog leczy nieinwazyjnie.
Nefrolog leczy zachowawczo. Leczenie tego typu wykorzystuje środki farmaceutyczne oraz inne metody nieinwazyjne na przykład zmianę nawyków żywieniowych. Niestety w przypadku niewydolności nerek takie leczenie jest niewystarczające. Dlatego nefrolog w takiej sytuacji jest zmuszony włączać terapię nerkozastępczą. Leczenie nerkozastępcze polega na regularnym wykonywaniu dializ a następnie przeszczepie nerek.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.