Nienasycone kwasy tłuszczowe- charakterystyka, występowanie, rola, niedobór

Nienasycone kwasy tłuszczowe, nazywane również niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (NNKT) są obecne w wielu produktach żywnościowych, m.in. w morskich rybach, takich jak łosoś, śledź, czy dorsz. Stanowią również składnik oleju rzepakowego, oleju lnianego, oleju sojowego. Nienasycone kwasy tłuszczowe należy dostarczać wraz z pożywieniem, ponieważ organizm ludzki nie potrafi ich samodzielnie syntezować. Co jeszcze warto wiedzieć na temat NNKT? Jaką rolę spełniają?

Nienasycone kwasy tłuszczowe, nazywane również niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (NNKT) są obecne w wielu produktach żywnościowych, m.in. oleju z wiesiołka czy w morskich rybach, takich jak łosoś, śledź, czy dorsz.Nienasycone kwasy tłuszczowe, nazywane również niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (NNKT) są obecne w wielu produktach żywnościowych, m.in. oleju z wiesiołka czy w morskich rybach, takich jak łosoś, śledź, czy dorsz.
Źródło zdjęć: © 123rf
Katarzyna Wąś-Zaniuk

Charakterystyka i występowanie nienasyconych kwasów tłuszczowych

Nienasycone kwasy tłuszczowe, czyli niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT) są nieodzowne dla prawidłowego rozwoju naszego organizmu. Nasze ciało nie jest w stanie samodzielnie ich wytwarzać, z tego powodu niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe muszą być dostarczane wraz z pożywieniem.

Nienasycone kwasy tłuszczowe dzieli się na kwasy omega-3(https://zywienie.abczdrowie.pl/kwasy-tluszczowe-omega-3), kwasy omega-6 i kwasy omega-9. Kwasy z grupy omega-3 występują przede wszystkim w morskich rybach, takich jak:

  • halibut,
  • łosoś,
  • śledź,
  • dorsz,
  • makrela,
  • sardynki.

Oprócz tego, kwasy omega-3 występują również w orzechach włoskich, nasionach lnu, rzepaku, oleju lnianym, oleju rzepakowym, oleju sojowym, czy oleju z pestek dyni. Specjaliści zalecają spożywać dziennie 1–1,5 g kwasów omega-3.

Zapotrzebowanie na te nienasycone kwasy tłuszczowe jest nieco większe u kobiet ciężarnych i matek karmiących. Kobiety w ciąży powinny spożywać o 100 do 200 mg więcej niż stanowi dzienna zalecana dawka. Jednym z najważniejszych kwasów omega-3 jest kwas α-linolenowy.

Nienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 są równie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, co kwasy omega-3. Nasz organizm nie syntezuje kwasów omega-6, z tego powodu musimy dostarczać je wraz z jedzeniem.

Nienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 to przede wszystkim: kwas linolowy, kwas gamma-linolenowy, a także kwas arachidonowy. Największe ilości kwasów omega-6 znajdziemy w:

  • oleju kukurydzianym,
  • oleju sojowym,
  • oleju z nasion sezamu,
  • oleju z wiesiołka,
  • oleju słonecznikowym,
  • oleju z ogórecznika,
  • oleju na bazie kiełków pszenicy.

Ponadto, kwasy te występują w nasionach słonecznika, pestkach dyni, nasionach sezamu, orzechach.

PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

Wszystkie odpowiedzi lekarzy

Jaką rolę spełniają nienasycone kwasy tłuszczowe?

Nienasycone kwasy tłuszczowe spełniają wiele ważnych ról w naszym organizmie. Uczestniczą one w procesie przemiany materii, usprawniają funkcjonowanie układu immunologicznego i układu krążenia, chronią ścianki naczyń krwionośnych i zapobiegają powstawaniu zakrzepów naczyniowych.

Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe chronią nas przed trombocytopenią, czyli małopłytkowością, a także skazą krwotoczną pochodzenia płytkowego. W przebiegu małopłytkowości u pacjentów mogą pojawić się częste krwawienia z błon śluzowych, a także wybroczyny pojawiające się na skórze kończyn oraz tułowia. Dodatkowo, trombocytopenia może objawiać się krwawieniem z dziąseł, krwotokami z nosa, krwawieniami z dróg rodnych.

Nienasycone kwasy tłuszczowe wykazują działanie przeciwmiażdżycowe. Redukują nadmiar cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Odpowiednie stężenie nienasyconych kwasów tłuszczowych w organizmie zapobiega powstawaniu chorób mięśnia sercowego. NNKT wykazują działanie przeciwcukrzycowe, antynowotworowe, przeciwwirusowe, a także przeciwzakrzepowe.

Warto nadmienić również, że przeprowadzone kilka lat temu badania naukowców z Uniwersytetu Pernambuco w Brazylii potwierdziły, że nienasycone kwasy tłuszczowe mogą łagodzić objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego.

Objawy niedoboru nienasyconych kwasów tłuszczowych

Objawy niedoboru nienasyconych kwasów tłuszczowych to przede wszystkim:

  • stany zapalne i infekcje organizmu,
  • zaburzenia czynności wielu tkanek i narządów (problemy z sercem, wątrobą, nerkami, czy gruczołami dokrewnymi),
  • problemy skórne (np. przesuszona skóra, świąd skóry),
  • zahamowanie wzrostu niemowląt i dzieci,
  • problemy z koncentracją,
  • problemy z pamięcią,
  • bezsenność,
  • obniżony nastrój,
  • problemy z zasypianiem,
  • zaburzenia w funkcjonowaniu układu immunologicznego,
  • matowość włosów,
  • niedobór płytek krwi (trombocytów),

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
MZ stawia na "medycynę pola walki". Pierwsze posiedzenie nowego zespołu
MZ stawia na "medycynę pola walki". Pierwsze posiedzenie nowego zespołu
Lekarz, który zarabia 2,8 tys. zł za godzinę, dostanie podwyżkę? Patologia w szpitalu
Lekarz, który zarabia 2,8 tys. zł za godzinę, dostanie podwyżkę? Patologia w szpitalu
Wypadek w Gdyni wywołał lawinę komentarzy. Lekarz zabiera głos
Wypadek w Gdyni wywołał lawinę komentarzy. Lekarz zabiera głos
"Killerzy" na świątecznym stole. Nawet 80 proc. potraw może nam zaszkodzić
"Killerzy" na świątecznym stole. Nawet 80 proc. potraw może nam zaszkodzić
25 lat obserwacji. Zaskakujący wpływ sera na rozwój demencji
25 lat obserwacji. Zaskakujący wpływ sera na rozwój demencji
Kosmetyki trychologiczne w praktyce. Pielęgnacja włosów zaczyna się od skóry głowy
Kosmetyki trychologiczne w praktyce. Pielęgnacja włosów zaczyna się od skóry głowy
Te produkty kardiolog trzyma w lodówce. Zdradza, co naprawdę służy sercu
Te produkty kardiolog trzyma w lodówce. Zdradza, co naprawdę służy sercu
WHO ostrzega przed groźnym wirusem. Polacy stracili odporność populacyjną
WHO ostrzega przed groźnym wirusem. Polacy stracili odporność populacyjną
Zmiany od 24 grudnia 2025 r. Co grozi pracodawcom za błędy?
Zmiany od 24 grudnia 2025 r. Co grozi pracodawcom za błędy?
Gwiazdor apeluje o badania. Mówi, jak u niego objawił się rak jelita grubego
Gwiazdor apeluje o badania. Mówi, jak u niego objawił się rak jelita grubego
"Jest dość zaraźliwy". Lekarz mówi, jakie objawy zdradzają adenowirusa
"Jest dość zaraźliwy". Lekarz mówi, jakie objawy zdradzają adenowirusa
Urolog wskazuje dwa najgorsze napoje dla pęcherza. Mówi, co najlepiej pić
Urolog wskazuje dwa najgorsze napoje dla pęcherza. Mówi, co najlepiej pić