Nienasycone kwasy tłuszczowe- charakterystyka, występowanie, rola, niedobór

Nienasycone kwasy tłuszczowe, nazywane również niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (NNKT) są obecne w wielu produktach żywnościowych, m.in. w morskich rybach, takich jak łosoś, śledź, czy dorsz. Stanowią również składnik oleju rzepakowego, oleju lnianego, oleju sojowego. Nienasycone kwasy tłuszczowe należy dostarczać wraz z pożywieniem, ponieważ organizm ludzki nie potrafi ich samodzielnie syntezować. Co jeszcze warto wiedzieć na temat NNKT? Jaką rolę spełniają?

Nienasycone kwasy tłuszczowe, nazywane również niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (NNKT) są obecne w wielu produktach żywnościowych, m.in. oleju z wiesiołka czy w morskich rybach, takich jak łosoś, śledź, czy dorsz.Nienasycone kwasy tłuszczowe, nazywane również niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (NNKT) są obecne w wielu produktach żywnościowych, m.in. oleju z wiesiołka czy w morskich rybach, takich jak łosoś, śledź, czy dorsz.
Źródło zdjęć: © 123rf
Katarzyna Wąś-Zaniuk

Charakterystyka i występowanie nienasyconych kwasów tłuszczowych

Nienasycone kwasy tłuszczowe, czyli niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT) są nieodzowne dla prawidłowego rozwoju naszego organizmu. Nasze ciało nie jest w stanie samodzielnie ich wytwarzać, z tego powodu niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe muszą być dostarczane wraz z pożywieniem.

Nienasycone kwasy tłuszczowe dzieli się na kwasy omega-3(https://zywienie.abczdrowie.pl/kwasy-tluszczowe-omega-3), kwasy omega-6 i kwasy omega-9. Kwasy z grupy omega-3 występują przede wszystkim w morskich rybach, takich jak:

  • halibut,
  • łosoś,
  • śledź,
  • dorsz,
  • makrela,
  • sardynki.

Oprócz tego, kwasy omega-3 występują również w orzechach włoskich, nasionach lnu, rzepaku, oleju lnianym, oleju rzepakowym, oleju sojowym, czy oleju z pestek dyni. Specjaliści zalecają spożywać dziennie 1–1,5 g kwasów omega-3.

Zapotrzebowanie na te nienasycone kwasy tłuszczowe jest nieco większe u kobiet ciężarnych i matek karmiących. Kobiety w ciąży powinny spożywać o 100 do 200 mg więcej niż stanowi dzienna zalecana dawka. Jednym z najważniejszych kwasów omega-3 jest kwas α-linolenowy.

Nienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 są równie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, co kwasy omega-3. Nasz organizm nie syntezuje kwasów omega-6, z tego powodu musimy dostarczać je wraz z jedzeniem.

Nienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 to przede wszystkim: kwas linolowy, kwas gamma-linolenowy, a także kwas arachidonowy. Największe ilości kwasów omega-6 znajdziemy w:

  • oleju kukurydzianym,
  • oleju sojowym,
  • oleju z nasion sezamu,
  • oleju z wiesiołka,
  • oleju słonecznikowym,
  • oleju z ogórecznika,
  • oleju na bazie kiełków pszenicy.

Ponadto, kwasy te występują w nasionach słonecznika, pestkach dyni, nasionach sezamu, orzechach.

PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

Wszystkie odpowiedzi lekarzy

Jaką rolę spełniają nienasycone kwasy tłuszczowe?

Nienasycone kwasy tłuszczowe spełniają wiele ważnych ról w naszym organizmie. Uczestniczą one w procesie przemiany materii, usprawniają funkcjonowanie układu immunologicznego i układu krążenia, chronią ścianki naczyń krwionośnych i zapobiegają powstawaniu zakrzepów naczyniowych.

Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe chronią nas przed trombocytopenią, czyli małopłytkowością, a także skazą krwotoczną pochodzenia płytkowego. W przebiegu małopłytkowości u pacjentów mogą pojawić się częste krwawienia z błon śluzowych, a także wybroczyny pojawiające się na skórze kończyn oraz tułowia. Dodatkowo, trombocytopenia może objawiać się krwawieniem z dziąseł, krwotokami z nosa, krwawieniami z dróg rodnych.

Nienasycone kwasy tłuszczowe wykazują działanie przeciwmiażdżycowe. Redukują nadmiar cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Odpowiednie stężenie nienasyconych kwasów tłuszczowych w organizmie zapobiega powstawaniu chorób mięśnia sercowego. NNKT wykazują działanie przeciwcukrzycowe, antynowotworowe, przeciwwirusowe, a także przeciwzakrzepowe.

Warto nadmienić również, że przeprowadzone kilka lat temu badania naukowców z Uniwersytetu Pernambuco w Brazylii potwierdziły, że nienasycone kwasy tłuszczowe mogą łagodzić objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego.

Objawy niedoboru nienasyconych kwasów tłuszczowych

Objawy niedoboru nienasyconych kwasów tłuszczowych to przede wszystkim:

  • stany zapalne i infekcje organizmu,
  • zaburzenia czynności wielu tkanek i narządów (problemy z sercem, wątrobą, nerkami, czy gruczołami dokrewnymi),
  • problemy skórne (np. przesuszona skóra, świąd skóry),
  • zahamowanie wzrostu niemowląt i dzieci,
  • problemy z koncentracją,
  • problemy z pamięcią,
  • bezsenność,
  • obniżony nastrój,
  • problemy z zasypianiem,
  • zaburzenia w funkcjonowaniu układu immunologicznego,
  • matowość włosów,
  • niedobór płytek krwi (trombocytów),

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Ponad 30-krotny wzrost krztuśca. Nowy raport GUS nt. chorób zakaźnych
Ponad 30-krotny wzrost krztuśca. Nowy raport GUS nt. chorób zakaźnych
GIF wycofuje z obrotu serię antybiotyku. Powodem wątpliwości co do jakości substancji czynnej
GIF wycofuje z obrotu serię antybiotyku. Powodem wątpliwości co do jakości substancji czynnej
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Potęguje stres, podnosi kortyzol. Niewinny nawyk na cenzurowanym
Potęguje stres, podnosi kortyzol. Niewinny nawyk na cenzurowanym
Co daje burak w diecie? Remedium na zaparcia, wsparcie serca
Co daje burak w diecie? Remedium na zaparcia, wsparcie serca
Nie tylko anemia. Niedobór żelaza przyczynia się też do RLS
Nie tylko anemia. Niedobór żelaza przyczynia się też do RLS
"Bigosowe zwolnienia" w grudniu? Firmy widzą wysyp L4 przed świętami
"Bigosowe zwolnienia" w grudniu? Firmy widzą wysyp L4 przed świętami
Najpopularniejszy deser jesienią. Bomba cukru i tłuszczu
Najpopularniejszy deser jesienią. Bomba cukru i tłuszczu
Pogromca cukrzycy, skarb dla wątroby. Chrup na zdrowie
Pogromca cukrzycy, skarb dla wątroby. Chrup na zdrowie
Wpływa na cukrzycę i przepuszczalność jelit. Potwierdzone badaniami
Wpływa na cukrzycę i przepuszczalność jelit. Potwierdzone badaniami
Nowe podejście do leków krytycznych? CMA ma wzmocnić produkcję i zapasy
Nowe podejście do leków krytycznych? CMA ma wzmocnić produkcję i zapasy
Wyjątkowy pomysł szpitala w Legnicy. "Święta to czas szczególny"
Wyjątkowy pomysł szpitala w Legnicy. "Święta to czas szczególny"