Trwa ładowanie...

Nienasycone kwasy tłuszczowe- charakterystyka, występowanie, rola, niedobór

 Katarzyna Wąś-Zaniuk
Katarzyna Wąś-Zaniuk 15.06.2023 12:53
Nienasycone kwasy tłuszczowe, nazywane również niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (NNKT) są obecne w wielu produktach żywnościowych, m.in. oleju z wiesiołka czy w morskich rybach, takich jak łosoś, śledź, czy dorsz.
Nienasycone kwasy tłuszczowe, nazywane również niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (NNKT) są obecne w wielu produktach żywnościowych, m.in. oleju z wiesiołka czy w morskich rybach, takich jak łosoś, śledź, czy dorsz. (123rf)

Nienasycone kwasy tłuszczowe, nazywane również niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (NNKT) są obecne w wielu produktach żywnościowych, m.in. w morskich rybach, takich jak łosoś, śledź, czy dorsz. Stanowią również składnik oleju rzepakowego, oleju lnianego, oleju sojowego. Nienasycone kwasy tłuszczowe należy dostarczać wraz z pożywieniem, ponieważ organizm ludzki nie potrafi ich samodzielnie syntezować. Co jeszcze warto wiedzieć na temat NNKT? Jaką rolę spełniają?

spis treści

1. Charakterystyka i występowanie nienasyconych kwasów tłuszczowych

Nienasycone kwasy tłuszczowe, czyli niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT) są nieodzowne dla prawidłowego rozwoju naszego organizmu. Nasze ciało nie jest w stanie samodzielnie ich wytwarzać, z tego powodu niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe muszą być dostarczane wraz z pożywieniem.

Nienasycone kwasy tłuszczowe dzieli się na kwasy omega-3(https://zywienie.abczdrowie.pl/kwasy-tluszczowe-omega-3), kwasy omega-6 i kwasy omega-9. Kwasy z grupy omega-3 występują przede wszystkim w morskich rybach, takich jak:

Zobacz film: "Podstawowe badania, jakie powinna wykonać każda kobieta"
  • halibut,
  • łosoś,
  • śledź,
  • dorsz,
  • makrela,
  • sardynki.

Oprócz tego, kwasy omega-3 występują również w orzechach włoskich, nasionach lnu, rzepaku, oleju lnianym, oleju rzepakowym, oleju sojowym, czy oleju z pestek dyni. Specjaliści zalecają spożywać dziennie 1–1,5 g kwasów omega-3.

Zapotrzebowanie na te nienasycone kwasy tłuszczowe jest nieco większe u kobiet ciężarnych i matek karmiących. Kobiety w ciąży powinny spożywać o 100 do 200 mg więcej niż stanowi dzienna zalecana dawka. Jednym z najważniejszych kwasów omega-3 jest kwas α-linolenowy.

Nienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 są równie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, co kwasy omega-3. Nasz organizm nie syntezuje kwasów omega-6, z tego powodu musimy dostarczać je wraz z jedzeniem.

Nienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 to przede wszystkim: kwas linolowy, kwas gamma-linolenowy, a także kwas arachidonowy. Największe ilości kwasów omega-6 znajdziemy w:

  • oleju kukurydzianym,
  • oleju sojowym,
  • oleju z nasion sezamu,
  • oleju z wiesiołka,
  • oleju słonecznikowym,
  • oleju z ogórecznika,
  • oleju na bazie kiełków pszenicy.

Ponadto, kwasy te występują w nasionach słonecznika, pestkach dyni, nasionach sezamu, orzechach.

PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

Wszystkie odpowiedzi lekarzy

2. Jaką rolę spełniają nienasycone kwasy tłuszczowe?

Nienasycone kwasy tłuszczowe spełniają wiele ważnych ról w naszym organizmie. Uczestniczą one w procesie przemiany materii, usprawniają funkcjonowanie układu immunologicznego i układu krążenia, chronią ścianki naczyń krwionośnych i zapobiegają powstawaniu zakrzepów naczyniowych.

Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe chronią nas przed trombocytopenią, czyli małopłytkowością, a także skazą krwotoczną pochodzenia płytkowego. W przebiegu małopłytkowości u pacjentów mogą pojawić się częste krwawienia z błon śluzowych, a także wybroczyny pojawiające się na skórze kończyn oraz tułowia. Dodatkowo, trombocytopenia może objawiać się krwawieniem z dziąseł, krwotokami z nosa, krwawieniami z dróg rodnych.

Nienasycone kwasy tłuszczowe wykazują działanie przeciwmiażdżycowe. Redukują nadmiar cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Odpowiednie stężenie nienasyconych kwasów tłuszczowych w organizmie zapobiega powstawaniu chorób mięśnia sercowego. NNKT wykazują działanie przeciwcukrzycowe, antynowotworowe, przeciwwirusowe, a także przeciwzakrzepowe.

Warto nadmienić również, że przeprowadzone kilka lat temu badania naukowców z Uniwersytetu Pernambuco w Brazylii potwierdziły, że nienasycone kwasy tłuszczowe mogą łagodzić objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego.

3. Objawy niedoboru nienasyconych kwasów tłuszczowych

Objawy niedoboru nienasyconych kwasów tłuszczowych to przede wszystkim:

  • stany zapalne i infekcje organizmu,
  • zaburzenia czynności wielu tkanek i narządów (problemy z sercem, wątrobą, nerkami, czy gruczołami dokrewnymi),
  • problemy skórne (np. przesuszona skóra, świąd skóry),
  • zahamowanie wzrostu niemowląt i dzieci,
  • problemy z koncentracją,
  • problemy z pamięcią,
  • bezsenność,
  • obniżony nastrój,
  • problemy z zasypianiem,
  • zaburzenia w funkcjonowaniu układu immunologicznego,
  • matowość włosów,
  • niedobór płytek krwi (trombocytów),

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze