Rozwija się bezobjawowo. Te czynniki zwiększają ryzyko raka jelita grubego
Rak jelita grubego to jeden z najgroźniejszych nowotworów – ale można zrobić wiele, aby zredukować ryzyko jego rozwoju. Podstawą jest jednak znajomość czynników, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia choroby.
W tym artykule
Coraz więcej zachorowań
Statystyki są alarmujące – każdego dnia w Polsce aż 33 osoby umierają z powodu raka jelita grubego. Liczba zachorowań stale rośnie, a nowotwór ten rozwija się często bezobjawowo, przez co bywa wykrywany zbyt późno.
- Choć zapadalność na raka jelita grubego rośnie wraz z wiekiem, a średni wiek zachorowania to 67 lat, przybywa młodszych pacjentów, przed 50. rokiem życia. Nie możemy tu jednak wskazać jednej konkretnej przyczyny, bo to nowotwór wieloczynnikowy i tak naprawdę nie wiemy, który czynnik u konkretnego pacjenta był decydujący – zaznaczył w rozmowie z WP abcZdrowie gastroenterolog dr n. med. Tadeusz Tacikowski.
Rak jelita grubego to jednak choroba, na którą największy wpływ ma styl życia. Możemy więc znacząco ograniczyć ryzyko jej wystąpienia m.in. wdrażając odpowiednie zwyczaje żywieniowe.
Co zwiększa ryzyko raka jelita grubego?
Wiele codziennych nawyków sprzyja rozwojowi nowotworu jelita grubego. Należą do nich:
niezdrowa dieta bogata w przetworzone produkty i czerwone mięso,
dieta uboga w błonnik,
niska aktywność fizyczna,
palenie papierosów i nadmierne spożywanie alkoholu,
otyłość oraz cukrzyca typu 2 (które mogą wynikać z powyższych).
Eliminacja tych czynników to pierwszy krok do zmniejszenia ryzyka zachorowania, co potwierdzili m.in. polscy naukowcy w badaniu opublikowanym w czasopiśmie "Medycyna Środowiskowa" w 2023 roku ("Dieta a ryzyko rozwoju raka jelita grubego", J. Rybak, B. Magiera, K. Magiera).
Profilaktyka ratuje życie
Specjalistka gastroenterologii dr Karolina Radwan podkreśla na swoim Instagramie, że najlepszym narzędziem w walce z rakiem jelita grubego jest profilaktyka. Kolonoskopia to najskuteczniejsze badanie wykrywające zmiany nowotworowe we wczesnym stadium. Powinna być wykonywana co 10 lat, jeśli wcześniejsze badania nie wykazały niepokojących zmian. Alternatywnie można raz w roku przeprowadzać test na krew utajoną w kale, ale dodatni wynik tego badania i tak będzie wymagał wykonania kolonoskopii.
W Polsce badania przesiewowe zaleca się:
od 50. roku życia dla osób bez objawów,
od 40. roku życia, jeśli w rodzinie występował RJG.
Jak podkreśla dr Radwan, z uwagi na wysyp przypadków i późnych diagnoz, w Stanach Zjednoczonych zalecenia te zostały obecnie zmodyfikowane.
"Amerykanie przesunęli wiek rozpoczęcia badań profilaktycznych od 45. roku życia (od 35 r. ż., jeśli rak był w rodzinie)” – napisała specjalistka gastroenterologii na Instagramie.
Pierwsze objawy raka jelita grubego
Rak jelita grubego przez długi czas może rozwijać się bezobjawowo, dlatego tak ważna jest profilaktyka. Gdy jednak pojawiają się pierwsze symptomy, nie wolno ich ignorować. Do najczęstszych objawów należą:
przewlekłe zaparcia lub biegunki,
obecność krwi w stolcu,
bóle brzucha,
nagła utrata masy ciała,
osłabienie,
wzdęcia,
uczucie niepełnego wypróżnienia,
zmiana kształtu stolca.
Jeśli zauważysz u siebie którykolwiek z tych objawów, koniecznie skonsultuj się z lekarzem – wczesna diagnoza daje szansę nawet na całkowite wyleczenie.
Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
