Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Monika Szlachta

Rwa barkowa – przyczyny, objawy, leczenie

Rwa barkowa najczęściej wymaga rehabilitacji
Rwa barkowa najczęściej wymaga rehabilitacji (Adobe Stock)

Rwa barkowa (brachialgia) jest zespołem objawów spowodowanych zwyrodnieniem odcinka szyjnego kręgosłupa. Podobnie jak rwa kulszowa, jest to korzeniowy zespół bólowy związany z uciskiem na korzenie nerwów rdzeniowych. Charakterystycznymi objawami są ból karku, ramienia oraz promieniowanie wzdłuż przebiegu nerwów. Jakie są przyczyny rwy barkowej? Jak leczyć brachialgię?

spis treści

1. Czym jest rwa barkowa?

Rwa barkowa (rwa ramienna, brachialgia, neuralgia barkowa) to zespół objawów pochodzenia korzeniowego, który ma bardzo dokuczliwy przebieg. Obok rwy kulszowej, rwa barkowa jest jednym z najczęstszych schorzeń tego typu. Może wystąpić u osób w każdym wieku, jednak jest charakterystyczna dla osób starszych, po częstych urazach odcinka szyjnego.

Rwa barkowa manifestuje się bólami karku promieniującymi do ramienia, czy przedramienia. Czasem ból promieniuje też do klatki piersiowej, pleców, a nawet dłoni (mrowienie palców u rąk).

Zobacz film: "Podstawowe badania, jakie powinna wykonać każda kobieta"

Wyróżnia się różnorodne nasilenia rwy barkowej (ICD10: M54). Ból barku zazwyczaj w każdym stopniu zaawansowania choroby ma charakter nagły.

Stopnie rozwoju rwy barkowej:

  • I stopień – ból występuje w spoczynku, ataki mogą pojawiać się nocą, okresowe parestezje,
  • II stopień – częste, intensywne bóle, utrzymujące się też w ciągu dnia,
  • III stopień – ból odczuwany nieustannie, przykurcze, zaburzenia czucia.

2. Rwa barkowa – przyczyny 

Przyczyny rwy barkowej nie zostały do końca poznane. Z pewnością, ogromny wpływ ma zwyrodnienie kręgosłupa. Ponadto ciężka praca fizyczna może prowadzić do zmian w obrębie kręgosłupa szyjnego oraz tzw. zużycia kręgosłupa, który codziennie „dźwiga” nasze ciało. Inna przyczyna rwy barkowej to przewianie okolicy karku i ramienia.

Duże znaczenie mają również zmiany hormonalne – pod ich wpływem dochodzi do zaburzeń struktury kości, czego konsekwencją jest powstanie nieustannych bólów karku i tzw. rwy ramiennej.

Zwyrodnienie krążka międzykręgowego powoduje wypadnięcie lub uwypuklenie jądra miażdżycowego (dyskopatia), co wpływa na ucisk korzeni unerwiających mięśnie ramienia i kończyny górnej. Taki trwały ucisk prowadzi do zmian zapalnych, które nasilają powstanie rwy barkowej.

Obserwuje się też związek pomiędzy rwą barkową a nowotworami (choroba nowotworowa), czy neuralgią.

3. Objawy rwy barkowej

Zależnie od miejsca uszkodzenia kręgosłupa ból promieniuje do bocznej, tylnej lub przyśrodkowej powierzchni ramienia. Bólowi kręgosłupa towarzyszy silny ból ramienia oraz karku, który nasila się podczas ruchów głowy, kaszlu i kichania, po czym promieniuje aż do kończyn górnych.

Przy tych dolegliwościach kręgosłupa mięśnie są napięte i przykurczone, a ból może obejmować nawet plecy (okolice łopatki) i przednią powierzchnię klatki piersiowej. Ból barku promieniujący do ręki i szyi pojawia się zazwyczaj rano po przebudzeniu, często nagle.

Pacjenci skarżą się też często na ból barku z tyłu, czy skurcze rąk. Przy tym może występować też niedowład mięśni, zaburzenia czucia w postaci mrowienia i pieczenia. Objawami rwy ramiennej mogą być także cierpnące ręce, kciuk, drętwienie palców u rąk w nocy.

4. Rwa barkowa – diagnostyka

W przypadku pojawienia się korzeniowego, szyjno-barkowego zespołu bólowego należy skontaktować się z lekarzem. Dolegliwości ze strony stawu barkowego są dość powszechne, mogą mieć wiele przyczyn (np. zapalenie stawu barkowego, zapalenie nerwu). Dlatego też specjalista stawia diagnozę na podstawie rzetelnego wywiadu z pacjentem, badania fizykalnego oraz wyników innych badań.

Do jakiego lekarza z drętwieniem rąk i innymi objawami rwy barkowej należy się zgłosić? Wskazana jest wizyta u neurochirurga, ortopedy, czy neurologa. Lekarz kieruje pacjenta na specjalistyczne badania, które pomagają określić stopień zaawansowania zmiany w kończynie, czy przyczynę ucisku na nerwy.

Specjalista zleca najczęściej wykonanie RTG, tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, czy też badania przewodnictwa nerwowego.

5. Leczenie rwy barkowej

Jak leczyć mrowienie dłoni, drętwienie palców, niedowład, czy silny ból ramienia, pleców oraz karku? W łagodnych przypadkach stosuje się leczenie salicynami. Dodatkowo podaje się na rwę barkową leki obniżające napięcie mięśni, o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym. Objawy splotu ramiennego i szyjnego mogą być na tyle uciążliwe, że stosuje się zastrzyki o intensywnym działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym.

Splot barkowy uszkodzony, z nasilonymi objawami oraz skomplikowane przypadki choroby kręgosłupa leczone mogą być także za pomocą kuracji sterydowej. Często zalecane jest noszenie kołnierza ortopedycznego. W ostateczności stosuje się operację kręgosłupa, która polega na usunięciu jądra miażdżycowego.

W początkowych stadiach pomocne może być także leczenie domowe rwy barkowej – okłady, maści, żele, specjalne plastry, oszczędny styl życia, wypoczynek. Ważne jest też przyjmowanie właściwej pozycji w czasie snu.

Jak spać przy rwie barkowej? Nie zaleca się spania na brzuchu. Konieczna może być poduszka ortopedyczna. Dokładne ułożenie ciała powinien zalecić fizjoterapeuta. Właściwa pozycja ogranicza bowiem dolegliwości bólowe oraz drętwienie rąk.

W ciąży domowe sposoby i samodzielne leczenie rwy barkowej nie są zalecane. W takich przypadkach wskazana jest jak najszybsza wizyta u lekarza.

5.1. Rwa barkowa – rehabilitacja

Jak leczyć drętwienie rąk w nocy i inne objawy związane z rwą barkową? Dolegliwości te wykazują tendencję do nawrotów. Jeżeli pojawią się chociaż raz, należy zadbać nie tylko o właściwe leczenie, ale też o rehabilitację. Nie można zapomnieć o ograniczeniu wysiłku fizycznego na rzecz specjalistycznych ćwiczeń korekcyjnych na kręgosłup.

Rozpoczęcie rehabilitacji usprawniającej możliwe jest po ustąpieniu okresu ostrego. W fizjoterapii rwy barkowej wykorzystuje się wiele metod wspomagających leczenie podstawowe, które dobierane są indywidualnie do stanu pacjenta:

Dobre efekty przynoszą także zabiegi, takie jak diatermia, leczenie prądami dynamicznymi, terapia ultradźwiękowa.

Podczas rehabilitacji rwy ramiennej nie należy wykonywać ciężkiej pracy fizycznej oraz jeździć samochodem przez długi czas. Warto pamiętać, aby nie wykonywać gwałtownych ruchów głową.

5.2. Rwa barkowa – ćwiczenia

Ćwiczenia są bardzo ważnym elementem, wspomagającym terapię. Warto pamiętać o tym, że nie należy ich układać samodzielnie, czy wspierać się np. poradami z forum. Rwa barkowa wymaga indywidualnego podejścia. Można ćwiczyć samodzielnie, jednak przebieg pozycji i ruchów należy skonsultować wcześniej z lekarzem, czy rehabilitantem.

Ćwiczenia powinny być ukierunkowane na rozluźnienie nadmiernie napiętych mięśni. Ich celem jest też wzmocnienie mięśni kręgosłupa oraz korygowanie postawy ciała. Często poleca się, więc np. wykonywanie przekładanki, kociego grzbietu, czy koszyczka. Ich regularne wykonywanie pozwala utrzymywać odpowiednią postawę, która chroni przed patologiami odcinka szyjnego.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze