Średniowieczne zdobycze medycyny
Średniowiecze to nie tylko okres walk i przemian społeczno-politycznych. Przeczytaj, jakie wynalazki z dziedziny medycyny zawdzięczamy wiekom średnim.
W 754 roku w Bagdadzie została założona i otwarta pierwsza apteka. Jak powiedział jeden z ówczesnych arabskich lekarzy: apteki były miejscami, gdzie istniała możliwość poznania podstaw nauki o lekach i ich różnych gatunkach, typach i kształtach.
Od tego czasu to farmaceuci przygotowywali medykamenty, jakie były przepisywane i zlecane przez lekarzy.
W świecie arabskim apteki były bardzo znane, z czasem otwierano ich coraz więcej. Do Europy dotarły jednak dopiero około XII wieku.
Na następnym slajdzie obejrzysz WIDEO
Zobacz też: Kobiety w medycynie
Cesarskie cięcie
Wykonywanie cesarskiego cięcia było praktykowane w średniowieczu tylko w przypadkach, kiedy matka umierała.
Zmieniło się to w połowie XVI wieku. Około 1500 roku wykonano cesarskie cięcie, po którym przeżyła i matka, i dziecko.
Dokonał tego szwajcarski farmer Jakob Nufer, który operował własną żonę. Kobieta rodziła przez kilka dni, asystowało jej trzynaście położnych, ale nadal nie mogła urodzić.
By ratować żonę i potomka, Nufer zdecydował się na zabieg.
Operacja zakończyła się sukcesem. Kobieta urodziła później jeszcze pięcioro dzieci, w tym bliźniaki.
Urodzony przez cesarkę potomek farmera dorósł i dożył w zdrowiu 77 lat.
Zobacz też: [Jak przyspieszyć poród - czy można przyspieszyć poród, sposoby wyywoływania porodu](Jak przyspieszyć poród - czy można przyspieszyć poród, sposoby wyywoływania porodu)
Powstanie okularów
Do dziś nie wiadomo, kto wynalazł okulary i zastosował je w celu polepszenia widzenia. Wiadomo jednak, że około XIII wieku produkt ten był już dobrze znany we Włoszech.
Dominikanin Giordano Pisa w jednym ze swoich pism z 1305 roku tak twierdził: "Nie minęło nawet 20 lat, odkąd poznano sztukę robienia okularów, które mogą poprawiać widzenie.
Minęło mało czasu, odkąd ta nowa sztuka, dotąd nieistniejąca, została odkryta. Widziałem tę jedyną osobę, która wynalazła okulary i potrafiła je zrobić. Rozmawiałem z nią."
Na następnym slajdzie obejrzysz WIDEO
Zobacz też: Jak dobrać okulary do kształtu twarzy?
Szpital
Szpital to dość stary wynalazek, datowany na IV wiek naszej ery. Jako miejsce, w którym pacjent jest leczony i ma dostęp do opieki specjalistycznej, znany był już za czasów imperium rzymskiego.
Jednak podstawy opieki szpitalnej odnajdziemy w chrześcijańskich instytucjach, które miały zapewnić zakwaterowanie i opiekę biednym oraz podróżującym.
W Bizancjum i Wschodniej Europie szpitale zazwyczaj lokalizowano w monastyrach, z czasem stawały się coraz bardziej rozbudowane.
W świecie arabskim szpitale pojawiły się w VIII wieku jako instytucje świeckie. W placówkach znajdujących się w większych miastach pracowało wielu lekarzy, a szpitale miały nawet kilka oddziałów.
Dla umilenia czasu pacjentom wynajmowano także muzyków, by grali na korytarzach.
Zobacz też: Szpitale prywatne nie wejdą do "sieci"?
Pierwsza sekcja zwłok
Wielu historyków twierdzi, że w wiekach średnich wiedza o anatomii ludzkiej nie rozwijała się tak szybko, jak wcześniej.
Warto jednak zauważyć, że lekarze żyjący w średniowieczu prowadzili eksperymenty i sprawdzali anatomię ludzkiego ciała.
W 1315 roku włoski lekarz Mondino de Luzzi poprowadził nawet publiczną sekcję zwłok dla studentów i słuchaczy.
W następnym roku napisał "Anatomia corporis humani" (Anatomia ciała ludzkiego).
Dzieło jest uważane za pierwszy prawdziwy przykład nowoczesnej sekcji zwłok oraz pierwszy prawdziwie anatomiczny tekst.
Zobacz też: Polaków nie stać na leczenie
Przemywanie ran
Według starożytnych pisarzy ropa, która sączy się z rany, podczas operacji powinna w ranie pozostać.
Miało to pomóc w leczeniu. Idea ta, choć dzisiaj wiadomo, że mylna, pozostawała powszechna aż do XIII wieku.
Wtedy to chirurg Theodoric Borgognoni opracował metodę oczyszczania rany, a następnie jej zszywania.
Do dezynfekcji używał bandaży nasączonych winem.
Włoski chirurg jest również znany z pionierskiego wykorzystania anastetyków (środków usypiających w chirurgii.
Borgogni przykładał pacjentom do nosa gąbkę nasiąkniętą opium, mandragorą, piołunem oraz innymi substancjami i w ten sposób ich usypiał na czas operacji.
Zobacz też: Naukowcy opracowali biomateriał, który leczy nawet trudno gojące się rany
Pierwsze akademie i uniwersytety medyczne
Powstanie uniwersytetów w całej Europie przyniosło ważne, choć stopniowe zmiany w praktykowaniu medycyny.
Wiele średniowiecznych szkół wyższych kształciło lekarzy i stało się głównymi centrami, w których rozwijała się wiedza medyczna.
Ważne zmiany nastąpiły w 1231 roku, kiedy to cesarz Fryderyk II ogłosił zbiór przepisów, które dotyczyły standardów edukacji medycznej i uzyskania pozwolenia na leczenie, co w tamtych czasach było nieznane i stanowiło nowość.
"Mimo że przepisy te nie miały bezpośredniego wpływu na szkolenia i praktyki medyczne, zbiór stworzony przed Fryderyka II wzmocnił i ustabilizował nauczanie lekarzy i stał się kamieniem węgielnym profesjonalizacji medyków" – pisze Thomas Benedek, historyk.
Zobacz też: Lekarz rodzinny wybierze specjalistę?
Plomby do zębów
Jedną z największych zdobyczy średniowiecznej medycyny jest stworzenie amalgamatów, czyli plomb do zębów. Miało to miejsce w Chinach.
W tekście z 659 roku czytamy, że pierwsze substancje do wypełniania ubytków w zębach zrobione były ze srebra i cyny.
Do Europy ta wiedza dotarła dopiero w XVI wieku.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Zobacz też: Jak dbać o zęby?