Tak Czarnobyl wpłynął na zdrowie Polaków. "Teraz po latach już wiemy"

Dziś 38. rocznica katastrofy w Czarnobylu z 26 kwietnia 1986 roku. Wybuch reaktora jądrowego doprowadził do uwolnienia do atmosfery znacznych ilości radionuklidów, czyli materiałów promieniotwórczych. Skutkiem tego były konsekwencje zdrowotne utrzymujące się latami u mieszkańców Ukrainy.

Katastrofa w Czarnobylu. W Ukrainie wysyp nowotworów tarczycyKatastrofa w Czarnobylu. W Ukrainie wysyp nowotworów tarczycy
Źródło zdjęć: © Getty Images

6 tysięcy przypadków raka

Według danych Komitetu Naukowego ONZ ds. Skutków Promieniowania Atomowego (UNSCEAR), katastrofa czarnobylska spowodowała aż 6000 przypadków raka tarczycy wśród mieszkańców Federacji Rosyjskiej, Białorusi i Ukrainy.

Badanie "Chernobyl Thyroid Cancer: 30 Years of follow-up" wskazuje, że znaczący wzrost zachorowalności na raka tarczycy nastąpił w całej Białorusi i Ukrainie oraz w czterech najbardziej dotkniętych obwodach Federacji Rosyjskiej, zbliżając się do 20 tys. przypadków.

- Po katastrofie w Czarnobylu w 1986 r. u bardzo dużego odsetka Ukraińców (nawet co trzeci, głównie kobiety) diagnozowano chorobę Hashimoto czy inne choroby związane z tarczycą – mówił w rozmowie z WP abcZdrowie prof. dr hab. n. med. Maciej Banach, kardiolog, lipidolog, epidemiolog chorób serca i naczyń.

Objawy nadczynności tarczycy

Jednym z głównych typów promieniowania, na które byli narażeni mieszkańcy, był jod-131, który jest wychwytywany przez tarczycę. Od początku, gdy wieść o katastrofie obiegła świat, naukowcy obawiali się długofalowych skutków katastrofy w postaci wzrostu zachorowań na nowotwory, większej liczby przypadków niepłodności czy występowanie wad genetycznych u dzieci.

Na początku XXI wieku tę hipotezę zanegowały wyniki badań WHO, ONZ czy UNICEF-u. Jednak to rak tarczycy był realnym zagrożeniem.

Prof. Maria Górska, kierownik Kliniki Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Białymstoku, mówiła na łamach "Medyka Białostockiego", że Polska była poza bezpośrednim zasięgiem promieniowania z Czarnobyla.

- Teraz po latach już wiemy, że skażenie na naszym terenie nie było duże, można je porównać z tym, z jakim mamy styczność na co dzień, które dociera do nas z kosmosu i innych niewielkich źródeł – skomentowała prof. Górska.

Ponad 20 proc. Polaków zmaga się z chorobami tarczycy
Ponad 20 proc. Polaków zmaga się z chorobami tarczycy © Getty Images

Jakie objawy dają choroby tarczycy?

W Polsce momentem przełomowym był rok 1997, kiedy wprowadzono obligatoryjne jodowanie soli, dzięki czemu dziś niemal nie występują pacjenci z tzw. wolem. Niestety jodowanie, nie tylko w Polsce, mogło spowodować zwiększenie autoimmunologicznych chorób tarczycy, szczególnie choroby Hashimoto.

Wzrosła też liczba zachorowań na raka tarczycy, który obecnie jest szóstym nowotworem wśród nowotworów u kobiet w Polsce. Warto jednak wspomnieć, że większa liczba chorób tarczycy w Polsce to również efekt większej świadomości Polaków i lepszej diagnostyki.

To sprawia, że nie możemy mówić z całą pewnością o epidemii chorób tarczycy związanych z awarią w elektrowni w Czarnobylu. Faktem jednak pozostaje, że ponad 20 proc. Polaków może cierpieć z powodu zaburzeń czynności tarczycy.

Na problemy mogą wskazywać niektóre objawy:

  • utrata masy ciała bądź przybieranie na wadze,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • przyspieszenie bądź zwolnienie metabolizmu,
  • przewlekłe zmęczenie,
  • suchość skóry i wypadanie włosów,
  • wzmożone odczuwanie zimna.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"