Kryzys wśród lekarzy. Takie rozwiązanie proponuje MZ 

Bezpłatna i anonimowa infolinia, z której medycy mogą korzystać od 1 czerwca, to jeden z pomysłów Ministerstwa Zdrowia na wsparcie ich zdrowia psychicznego. W planach jest także stała pomoc psychologiczna w ramach centrów wsparcia oraz zaostrzenie kodeksu karnego.

O konkretne rozwiązania pytaliśmy resort w kontekście alarmującego raportu Fundacji Nie Widać po Mnie, o którym pisaliśmy pod koniec maja. Wynika z niego, że 57 proc. medyków myśli o śmierci, 69 proc. czuje obrzydzenie do swojej pracy, a 63 proc. po powrocie do domu czuje się wykończonych.

Zobacz także: 60 proc. medyków nie daje rady psychicznie. "Chciałam zniknąć"

Nasi rozmówcy alarmowali, że depresja dopada ich już na studiach. Przez brak pomocy psychologicznej, wielu sięga po używki albo uzależniające leki, by jakoś funkcjonować.

- Niezależnie od tego, gdzie pracujemy - w przychodni, szpitalu czy pogotowiu - mamy na dyżurach traumatyczne historie. W tym zawodzie to codzienność. Pracuję tak od 16 lat, przeżyłem śmierć wielu osób i tylko ja wiem, ile mnie to psychicznie kosztowało - przyznawał w rozmowie z WP abcZdrowie Marcin Jachimiak, ratownik medyczny i pielęgniarz z Fundacji Medycy Medykom - Dialog w Leczeniu.

Podkreślał, że wiele takich wydarzeń zostawia w psychice ślad, z którym potem trudno się uporać. Tymczasem system wymaga, by medycy byli niezniszczalni. - Mamy pracować jak taśma produkcyjna - podkreślał Jachimiak.

Wielu z nich ma za sobą próby samobójcze albo walczy z uzależnieniami. Sam po siedmiu latach zrezygnował z pracy w pogotowiu z powodu wypalenia zawodowego.

Ogromnym problemem jest stygmatyzacja. - Medycy często nie sięgają po pomoc, bo boją się, że koledzy po fachu, a przede wszystkim przełożeni, przypną im "łatkę". Nawet jeśli w niektórych szpitalach dostępna byłaby pomoc psychologa, to rzadko kto z niej skorzysta w obawie, że to wyjdzie i koledzy się dowiedzą. Są nawet obawy o utratę pracy. Tymczasem zagrożone może być już nie tylko zdrowie, ale nawet życie - zaznaczał Jachimiak.

W odpowiedzi na nasze zapytanie o kroki podjęte w kontekście zapewnienia pomocy medykom, Ministerstwo Zdrowia chwali się bezpłatną i anonimową infolinią, z której można korzystać od 1 czerwca. Dodatkowy numer Telefonu Zaufania (800 702 430), uruchomiony w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025, działa codziennie w godzinach 16-24.

Jak zapewnia resort, rozmowy prowadzone są przez doświadczonych specjalistów. Takie rozwiązanie jest odpowiedzią na rosnące potrzeby m.in. w środowisku medyków, którzy mierzą się z ogromnym stresem, a często również traumatycznymi doświadczeniami.

"Nowa linia wsparcia ma na celu zapewnienie szybkiego dostępu do wykwalifikowanych psychologów, gotowych wysłuchać, doradzić i pomóc w trudnych chwilach" - informuje biuro komunikacji resortu zdrowia w e-mailu przesłanym do naszej redakcji. Z takiej pomocy mogą korzystać członkowie zespołów ratownictwa medycznego oraz ich rodziny.

Ponadto MZ zapowiada, że kolejne rozwiązania zostały uwzględnione w ramach projektu Narodowego Programu Zdrowia na lata 2026-2030, nad którym trwają obecnie prace. Jak tłumaczy, chodzi o kwestie dotyczące zwiększenia odporności medyków na sytuacje stresowe, w tym zachowania agresywne.

Jak informuje nas resort, mowa również o "zapewnieniu stałego wsparcia psychologicznego m.in. dla medyków w ramach centrum wsparcia dla osób dorosłych w kryzysie psychicznym". Nie podaje jednak konkretnego terminu, kiedy taka pomoc będzie faktycznie dostępna.

Ponadto, jak dowiedzieliśmy się z przesłanej wiadomości, ratownicy mogą uczestniczyć w szkoleniach z radzenia sobie z agresją. Prowadzi je policja, a do udziału zgłosiło się już blisko 10 tys. ratowników z 11 województw.

Po raz kolejny padły obietnice nowelizacji kodeksu karnego, a także zaostrzenia kodeksu wykroczeń. "Minister Izabela Leszczyna rozmawiała z ministrem sprawiedliwości Adamem Bodnarem, ministrem spraw wewnętrznych Tomaszem Siemoniakiem i Komendantem Głównym Policji Markiem Boroniem, nt. bezpieczeństwa w placówkach medycznych. Omówiono propozycje rozwiązań, które zostały przedstawione premierowi Donaldowi Tuskowi" - czytamy w odpowiedzi resortu zdrowia.

Zobacz także: Medycy domagają się zmian po zabójstwie lekarza w Krakowie. "Bydlęcy czyn"

Tu także nie ma jednak konkretnego terminu, mimo że resort zaznaczył, że "premier oczekuje zdecydowanych, natychmiastowych działań".

"Obecnie zbieramy dane ze szpitali, czy i jakie środki bezpieczeństwa są stosowane, zwłaszcza w SOR. W ramach realizacji przedsięwzięć rekomendowanych do objęcia wsparciem ze środków KPO szpitale mają możliwość realizacji dodatkowych działań nakierowanych na jakość z perspektywy pacjenta, podnoszących komfort i bezpieczeństwo, zarówno pacjenta, jak i personelu medycznego pracującego w placówce" - przekazało nam też eigmatycznie MZ.

- Rozwiązania, o których wspomina resort, to krok do przodu, bo lepsze to niż nic. Niestety, nadal nie idziemy w stronę, która jest skuteczna - ocenia Marcin Jachimiak, ratownik medyczny i pielęgniarz z Fundacji Medycy Medykom - Dialog w Leczeniu.

- Bezpłatna infolinia czy nawet planowana stała pomoc psychologiczna w ramach centrów wsparcia to dobry pomysł, ale kluczowy problem nie zostaje rozwiązany. Pytanie, ile osób zadzwoni czy przyjedzie do takiego centrum, zwłaszcza jeśli mówimy np. o próbach samobójczych. Tu potrzeba rozwiązania, z którymi system "przyszedłby" do nas - zaznacza nasz rozmówca.

Ocenia, że lepiej sprawdziłyby się tutaj regularne spotkania z psychologiem na zasadzie skriningu, np. raz na pół roku czy raz na rok. - Wtedy nie mamy wątpliwości, że ktoś przyjdzie, bo taki skrining dotyczyłby każdego. Zniewelowałoby to też problem stygmatyzacji ze strony środowiska - dodaje Jachimiak.

Wspomina, że szkolenia - czy to z samoobrony, czy psychologiczne - to dobry pomysł, ale nie wystarczą. - Nawet mając umiejętności z deeskalacji agresji czy znając konkretne chwyty z samoobrony, bez środków przymusu bezpośredniego nie poradzimy sobie z pobudzonym pacjentem pod wpływem alkoholu i środków psychoaktywnych - zaznacza nasz rozmówca.

- Najlepszym wyjściem byłaby możliwość skorzystania z gazu, który jest najbardziej skuteczny. Po użyciu np. paralizatora taki pacjent nadal jest agresywny i jest w stanie atakować. Bezwzględnie potrzeba też zaostrzenia kodeksu karnego, bo powszechne obecnie umarzanie spraw czy dawanie mandatu lub prac społecznych za atak na medyka to pobłażanie, które tylko nasila agresję - podsumowuje Jachimiak.

Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski