Żabi brzuch – przyczyny, objawy i leczenie
Żabi brzuch, nazywany także brzuchem krzywicznym, to objaw chorobowy, który występuje najczęściej u dzieci. Za spłaszczenie i „rozlanie się” brzucha odpowiada krzywica lub hipokaliemia, prowadzące do osłabienia napięcia mięśniowego ściany brzucha, żołądka oraz jelit. Co warto wiedzieć?
1. Co to jest żabi brzuch?
Żabi brzuch, inaczej brzuch krzywiczy, to objaw chorobowy, który cechuje się spłaszczeniem brzucha, opisywanym jako jego rozlanie. Wywołuje go nie tylko wiotkość mięśni powłok brzusznych, ale i osłabienie napięcia mięśni żołądka i jelit. Przyczyną zaburzenia może być krzywica lub nasilona hipokaliemia. Żabi brzuch występuje głównie u niemowląt i dzieci.
2. Przyczyna żabiego brzucha: krzywica
Krzywica, nazywana także angielską chorobą, jest związana z zaburzeniami gospodarki wapniowo-fosforowej, które najczęściej wywołuje niedobór witaminy D. Choroba prowadzi do zmian w układzie kostnym i zaburzeń rozwojowych. Jej istotą są nieprawidłowości we wzroście kości i ich zniekształcenia.
Ponieważ krzywica pojawia się przed zamknięciem nasad długich kości, chorobę najczęściej rozpoznaje się u niemowląt i dzieci, od 2. miesiąca do 2. roku życia. W celu rozpoznania choroby wykonuje się badania krwi oraz zdjęcie RTG kości.
Podstawową przyczyną krzywicy jest niedobór witaminy D, o co w naszym klimacie nie jest trudno. To skutek niedostatecznej ekspozycji na ultrafioletowe pasmo światła słonecznego (witamina D wytwarzana jest w skórze pod wpływem oddziałujących promieni słonecznych) oraz - w mniejszym stopniu - z uwagi na niedobory pokarmowe.
To dlatego tak ważna jest profilaktyka i zapobieganie niedoborom, polegające na zażywaniu preparatów witaminy D3. Pierwsze objawy krzywicy to wzmożone pocenie się, skłonność do zaparć, niepokój, brak apetytu i drażliwość. Następnie pojawiają się różne objawy, nie tylko osłabienie napięcia mięśni i żabi brzuch, ale również:
- rozmiękanie kości potylicy,
- opóźnione ząbkowanie,
- nieprawidłowe wykształcenie koron zębów,
- pogłębienie lordozy odcinka lędźwiowego kręgosłupa,
- kifozy odcinka piersiowego,
- pogrubienie przynasad kości długich (bransolety krzywicze),
- bruzda Harrisona,
- skolioza,
- kwadratowa czaszka,
- opóźnione zarastanie ciemiączka
- różaniec krzywiczy,
- klatka piersiowa ptasia bądź lejkowata,
- koślawość lub szpotawość kolan,
- płaskostopie,
- trudności w utrzymaniu głowy w pozycji pionowej,
- opóźnienie wzrostu,
- opóźnienie rozwoju psychomotorycznego,
- upośledzenie odporności.
Zobacz także:
3. Przyczyna żabiego brzucha: hipokaliemia
Przyczyną pojawienia się żabiego brzucha może być również nasilona hipokaliemia, czyli zbyt małe, utrzymujące się poniżej dolnego zakresu normy, stężenie potasu we krwi.
Potas to elektrolit mający istotne znaczenie dla funkcjonowania organizmu. Od jego ilości i stężenia zależy praca układu nerwowego, mięśni i serca. Jest dostarczany do organizmu z pokarmami i płynami.
Choć zakres norm może być różny w poszczególnych laboratoriach, przyjmując, że prawidłowe stężenie potasu w surowicy krwi wynosi 3,5–5 mmol/l, o ciężkiej hipokaliemia mówi się, gdy stężenie substancji znajduje się poniżej 2,5 mmol/l.
Niedobór potasu daje różne objawy. Może pojawić się:
- apatia,
- senność lub nadpobudliwość i zaburzenia koncentracji,
- osłabienie ścięgien i mięśni szkieletowych,
- drżenia mięśniowe i bolesne skurcze mięśni,
- obrzęki,
- zwolnienie czynności jelit,
- zaparcia,
- wielomocz,
- zatrzymanie moczu,
- zaburzenia rytmu serca,
- zmiany w EKG,
- parestezje (drętwienie, mrowienie),
- obniżona tolerancja zimna,
- nadciśnienie tętnicze.
Najczęściej przyczyną hipokaliemii jest utrata potasu przez nerki z moczem lub przez przewód pokarmowy.
4. Leczenie żabiego brzucha
Leczenie żabiego brzucha opiera się na terapii choroby podstawowej. Kluczowe jest wyleczenie krzywicy i wyprowadzenie organizmu z hipokaliemii. Co robić?
Leczenie krzywicy polega na podawaniu dziecku witaminy D3 w odpowiednich, ustalonych przez lekarza dawkach. Ważnym czynnikiem jest dłuższe przebywanie na słońcu oraz zapewnienie optymalnej dawki zdrowego tłuszczu w diecie (witamina D rozpuszcza się w tłuszczach. Warto ją przyjmować razem z posiłkiem zawierającym tłuszcz).
Leczenie hipokaliemii polega na uzupełnianiu niedoboru potasu (stosuje się preparaty zawierające jony potasu, także w postaci wlewów dożylnych) oraz usunięciu przyczyny, która odpowiada za tę patologię. Uzupełnienie niedoboru potasu prowadzi do całkowitego wyleczenia hipokaliemii.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.