Zbadali jelita 117 latki. Odkryli sekret długowieczności
Maria Branyas Morera, Hiszpanka, która zmarła w 2024 roku w wieku 117 lat, była najstarszą żyjącą osobą na świecie. Jej niezwykła długowieczność zainteresowała badaczy nie tylko ze względu na geny, ale także na to, co kryło się w jej jelitach.
W tym artykule:
Mikrobiom jak u młodej osoby
Przed śmiercią Branyas zgodziła się przekazać próbki swojego mikrobiomu, czyli społeczności miliardów bakterii i innych mikroorganizmów zamieszkujących jelita. Wyniki opublikowane w "Cell Reports Medicine" okazały się zaskakujące.
Z wiekiem mikrobiom jelitowy zazwyczaj traci różnorodność – spada liczba pożytecznych bakterii, a dominują mniej korzystne gatunki, co sprzyja osłabieniu odporności i tzw. kruchości starczej. U Branyas było inaczej.
Jej mikrobiom przypominał raczej ten obserwowany u osób o kilka dekad młodszych. Szczególnie bogaty był w bakterie z rodziny Bifidobacteriaceae, które u większości starszych ludzi zanikają. To właśnie te mikroorganizmy wspierają odporność, regulują poziom cholesterolu i chronią przed chorobami układu pokarmowego.
Jedzenie, które postarza. Te pokarmy dodadzą ci lat
Jogurt trzy razy dziennie
Skąd tak wyjątkowa flora jelitowa u seniorki? Badacze zwrócili uwagę na jej dietę. Branyas codziennie jadła trzy jogurty z żywymi kulturami bakterii i stosowała klasyczną dietę śródziemnomorską – bogatą w warzywa, owoce, rośliny strączkowe, pełne ziarna i oliwę z oliwek, z ograniczoną ilością mięsa czerwonego i produktów przetworzonych.
Jogurty i inne fermentowane produkty, takie jak kefir, kombucha, kiszona kapusta czy kimchi, dostarczają probiotyków, czyli żywych bakterii wspierających mikrobiom. Ale probiotyki potrzebują też "paliwa" – tzw. prebiotyków, czyli błonnika z warzyw, owoców czy pełnych ziaren. To właśnie ich połączenie buduje stabilną i zdrową florę jelitową.
Geny to nie wszystko
Naukowcy podkreślają, że długowieczność Branyas była prawdopodobnie efektem złożonego splotu czynników – korzystnych wariantów genetycznych, sprawnego metabolizmu, niskiego poziomu stanów zapalnych, a także różnorodnego mikrobiomu.
Jej przypadek nie jest jednak wyłącznie ciekawostką. To wskazówka, że choć genów nie możemy zmienić, to styl życia ma ogromne znaczenie dla zdrowia i długości życia.
Eksperci są zgodni, że nie istnieje jedna "idealna" flora jelitowa, ale większa różnorodność mikroorganizmów jest związana z lepszym zdrowiem. Dlatego warto:
jeść produkty fermentowane (jogurt naturalny, kefir, kiszonki),
sięgać po warzywa, owoce, strączki i pełnoziarniste produkty,
ograniczać cukier i wysoko przetworzone jedzenie,
korzystać z diety śródziemnomorskiej jako wzorca żywienia.
Takie nawyki nie gwarantują życia powyżej 100 lat, ale zmniejszają ryzyko cukrzycy typu 2, nowotworów czy chorób sercowo-naczyniowych.
Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- Cell Reports Medicine
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.