Brakuje ci energii i masz zawroty głowy? Prawdziwe przyczyny anemii mogą zadziwić

Anemia to określenie, które często rozumie się zbyt wąsko, bo kojarzy się głównie z niskim poziomem żelaza. W rzeczywistości dotyczy to obniżonej liczby krwinek czerwonych lub zmniejszonego stężenia hemoglobiny, czyli białka odpowiedzialnego za transport tlenu w organizmie.

Sama nazwa jest zatem myląca, ponieważ nie wskazuje na konkretną przyczynę, lecz opisuje stan, który może wynikać z różnych zaburzeń. Niedokrwistość może mieć związek z niedoborami witamin, problemami z wchłanianiem lub chorobami przewlekłymi, dlatego myślenie o anemii jak o zjawisku, które mieści się w dwóch "szufladkach", nie współgra z tym, co faktycznie dzieje się w organizmie.

Niedokrwistość nie zawsze wynika z obniżonej podaży żelaza, ponieważ równie istotne znaczenie mają inne składniki odpowiedzialne za prawidłowe tworzenie krwinek czerwonych. Dotyczy to między innymi witaminy B12 oraz kwasu foliowego, których niedobór zaburza proces dojrzewania komórek krwi i prowadzi do zmian w ich strukturze. Przydatne zadanie ma również białko, ponieważ jest uczestnikiem budowy komórek oraz transportu składników odżywczych.

Warto pamiętać, że nawet prawidłowa podaż żelaza nie wystarczy, jeśli brakuje innych składników niezbędnych do syntezy krwinek. Organizm potrzebuje harmonijnej współpracy wielu elementów, aby utrzymać prawidłową jakość i liczbę krwinek.

Zaburzone wchłanianie często stoi za rozwojem anemii, bo nawet dobra dieta nie da efektu, jeśli organizm nie jest w stanie wykorzystać dostarczanych mu potrzebnych składników. Taki problem pojawia się wtedy, gdy przewód pokarmowy nie funkcjonuje w pełni prawidłowo albo gdy jego błona jest podrażniona.

Takie sytuacje mogą mieć miejsce przy chorobach jelit, stanach zapalnych lub długotrwałym napięciu wpływającym na układ trawienny. W tych warunkach żelazo, witamina B12 oraz kwas foliowy przechodzą przez przewód pokarmowy, lecz organizm nie wykorzystuje ich tak, jak powinien.

Często uważa się, że sama dieta z odpowiednią ilością składników powinna wystarczyć, jednak zdrowie bywa wyjątkowo przewrotne, więc trudno mówić o całkowitej pewności takiego założenia. Taki mechanizm tłumaczy, dlaczego wyniki badań mogą odbiegać od intuicyjnych założeń.

Przewlekłe stany zapalne oraz choroby towarzyszące mogą mieć istotny związek z rozwojem anemii, ponieważ długotrwałe zaburzenia w organizmie wpływają na proces tworzenia oraz funkcjonowania czerwonych krwinek. W takich sytuacjach poziom hemoglobiny nie obniża się dlatego, że brakuje jednego konkretnego składnika, lecz dlatego, że naturalne mechanizmy regulujące produkcję krwi działają mniej efektywnie.

Anemia jest wtedy informacją, że organizm mierzy się z przeciążeniem wynikającym z przewlekłego problemu zdrowotnego. Często towarzyszy też chorobom autoimmunologicznym, infekcjom utrzymującym się przez długi czas oraz zaburzeniom hormonalnym. Wówczas zmęczenie i osłabienie nie musi wynikać tylko z niedoborów, bo często jest to efektem bardziej złożonych procesów, które wymagają dokładnej diagnostyki.

Styl życia oraz codzienne nawyki mogą mieć potężny wpływ na ryzyko rozwoju anemii, ponieważ to, co jemy, bezpośrednio wpływa na to, jak się czujemy i jak szybko organizm się regeneruje. Długotrwałe stosowanie diet bardzo niskokalorycznych, pomijanie posiłków oraz monotonne menu z ograniczoną różnorodnością prowadzi do sytuacji, w której organizm otrzymuje zbyt mało składników potrzebnych do prawidłowej produkcji krwinek.

Intensywna aktywność fizyczna bez odpowiedniego wsparcia żywieniowego także jest łączona z obniżeniem poziomu hemoglobiny. Taki styl funkcjonowania ma głównie miejsce u osób, które nie zwracają uwagi na sygnały zmęczenia, bo żyją "pełnią życia", więc szkoda go na odpoczynek.

Często mówi się, że młody wiek oraz brak chorób chronią przed niedokrwistością, ale w rzeczywistości nie zawsze tak się dzieje. Świadome podejście do codziennych wyborów pomaga lepiej zrozumieć, jak styl życia wpływa na ogólną kondycję organizmu i jego zdolność do utrzymania stabilizacji.

Objawy anemii często umykają uwadze lub są zrzucane na zmęczenie, stres czy chwilowe osłabienie, więc wiele osób nie łączy ich z problemem zdrowotnym. Do takich objawów należy:

• przewlekłe zmęczenie,
• spadek koncentracji,
• uczucie zimna pojawiające się nawet w komfortowych warunkach,
• bladość skóry,
• zawroty głowy,
• zadyszka podczas czynności, które wcześniej nie sprawiały trudności.

Takie dolegliwości często są bagatelizowane, ponieważ rozwijają się stopniowo i nie zawsze wywołują dosadny niepokój. Niekiedy takie symptomy zrzuca się na szybkie tempo życia, choć ich źródło może mieć głębsze podłoże związane z zaburzeniami w składzie krwi.

Uważna obserwacja własnego samopoczucia oraz zmiany w codziennej wydolności daje szansę lepiej zrozumieć, czy za tym stanem kryje się coś więcej niż chwilowe przeciążenie.

Samodzielne diagnozowanie anemii bywa ryzykowne, ponieważ objawy są niespecyficzne i mogą wynikać z wielu różnych przyczyn. Uczucie zmęczenia, osłabienie oraz zawroty głowy pojawiają się także przy problemach ze snem, niedostatecznym nawodnieniu lub długotrwałym napięciu. W takiej sytuacji łatwo dojść do wniosku, że źródłem dolegliwości jest niedobór żelaza i sięgnąć po suplementy bez wcześniejszych badań.

Takie podejście zwiększa ryzyko przeoczenia prawdziwej przyczyny, na przykład zaburzonego wchłaniania, braku witaminy B12 lub innych chorób. Niewłaściwie dobrane preparaty mogą pogłębić zachwianie organizmu i maskować istotne znaki ostrzegawcze. Perspektywiczny obraz sytuacji daje dopiero lepsze spojrzenie na wyniki razem z objawami, dlatego przy podejrzeniu anemii warto skonsultować się ze specjalistą.

Anemia to złożony problem, który nie zawsze sprowadza się do niedoboru żelaza, dlatego warto patrzeć na niego szerzej i uważniej. Zrozumienie możliwych przyczyn oraz obserwacja własnego samopoczucia daje szansę podjęcia trafniejszych decyzji i uniknięcia pochopnych wniosków. Świadome podejście oraz konsultacja ze specjalistą z pewnością ułatwi znalezienie prawdziwego źródła dolegliwości i tym samym odpowiednio wesprze organizm.

Źródła

1. NaukaJedzenia.pl