Cholekalcyferol – szkodliwość, preparaty, rola i wskazania
Cholekalcyferol to naturalnie występująca forma witaminy D. Można ją znaleźć drożdżach, wątrobie, żółtku jaj oraz przetworach rybnych i tranie. W organizmie człowieka powstaje w skórze wystawionej na działanie promieni UV. Jaka jest jego rola? Kiedy zachodzi potrzeba suplementacji? Na co uważać?
1. Co to jest cholekalcyferol?
Cholekalcyferol (łac. Cholecalciferolum) jest organicznym związkiem chemicznym z grupy witamin D i naturalnie występującą formą witaminy D. To substrat, który po wniknięciu do organizmu jest przekształcany do aktywnej formy 1,25-dihydroksycholekalcyferolu.
Witamina D powstaje także z 7-dehydrocholesterolu, w skórze wystawionej na działanie promieni UV. U człowieka ulega 25-hydroksylacji w wątrobie oraz 1α-hydroksylacji w nerkach, dając postać aktywną witaminy D3 – kalcytriol. Warto wiedzieć, że cholekalcyferol można znaleźć w drożdżach, wątrobie, żółtku jaj oraz w przetworach rybnych i tranie, także w lekach i suplementach diety.
2. Rola cholekalcyferolu
Na czym polega działanie cholekalcyferolu? Witamina D odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu organizmu. Ma to związek z tym, że:
- bierze udział w procesie mineralizacji kości,
- odpowiada za prawidłową gospodarkę wapniowo-fosforanową organizmu, jest konieczna do prawidłowego wchłaniania wapnia i fosforanów w przewodzie pokarmowym, zwiększa ich przyswajanie w obrębie nerek; ułatwia zamianę fosforu organicznego w postać nieorganiczną, a także powstawanie połączeń wapnia i fosforu niezbędnych do tworzenia kości,
- ma związek z mechanizmami odpornościowymi organizmu.
3. Cholekalcyferol – wskazania do stosowania
Cholekalcyferol w postaci suplementów diety i leków stosuje się w:
- niedoborach witaminy D (profilaktyka i leczenie niedoboru witaminy D),
- krzywicy (zapobieganie i leczenie krzywicy),
- chorobach kości o podłożu metabolicznym (m.in. niedoczynność przytarczyc, rzekoma niedoczynność przytarczyc),
- osteoporozie, osteomalacji,
- tężyczce hipokalcemicznej.
4. Cholekalcyferol – preparaty
Cholekalcyferol jako preparat leczniczy jest dostępny w różnych postaciach, takich jak kapsułki, kapsułki do żucia, kapsułki typu twist-off, tabletki do żucia, tabletki powlekane, tabletki o przedłużonym uwalnianiu, tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej, tabletki do ssania, żelki, krople doustne i spray doustny.
Preparaty na rynku polskim zawierające cholekalcyferol to na przykład:
- ApoD3 (kapsułki), ApoD3 Forte (kapsułki), ApoD3 krople (krople doustne), ApoD3 Max (kapsułki), ApoD3 żujki (kapsułki do żucia),
- Bioaron D 400 (krople wyciskane z kapsułki twist-off), Bioaron D 800 (krople wyciskane z kapsułki twist-off), Bioaron D 1000 (kapsułki miękkie), Bioaron D Forte (kapsułki miękkie), Bioaron D krople 400 j.m. (krople), Bioaron D spray 1000 j.m. (spray),
- Bio-Witamina D3 D-Pearls 20 µg (kapsułki), Bio-Witamina D3 D-Pearls 38 µg (kapsułki),
- Bobolen D Witamina D 400 j.m. (krople wyciskane z kapsułki twist-off), Bobolen D Witamina D 800 j.m. (krople wyciskane z kapsułki twist-off),
- Calsus (kapsułki miękkie),
- Dekristol (kapsułki miękkie), Dekristol Pro (kapsułki twarde), Dekristolvit (krople doustne),
- Detritin (tabletki powlekane),
- Devikap (kapsułki miękkie), Devikap (krople doustne, roztwór),
- D-max (tabletki do żucia), D-max kids (tabletki do żucia),
- Doppelherz aktiv Witamina D3 2000 (kapsułki),
- D3-ecovit 2000 (kapsułki),
- D-Vitum (aerozol), D-Vitum (krople doustne), D-Vitum (krople wyciskane z kapsułki twist-off), D-Vitum Forte (kapsułki), D-Vitum Forte Max (kapsułki),
- Evital D 1000 (krople),
- Fultium-D3 (kapsułki miękkie),
- Humana benelife Witamina D (krople),
- Ibuvit D 400 (krople wyciskane z kapsułki twist-off), Ibuvit D 600 (krople doustne), Ibuvit D 600 (krople wyciskane z kapsułki twist-off), Ibuvit D 1000 (krople wyciskane z kapsułki twist-off), Ibuvit D3 2000 IU (kapsułki miękkie), Ibuvit D3 4000 IU (kapsułki miękkie),
- Juvit Baby D3 (krople), Juvit D3 (krople doustne, roztwór), Juvit Kids D3 (krople doustne, roztwór),
- Molekin D3 dla dzieci (krople doustne), Molekin D3 2000 j.m. (tabletki powlekane), Molekin D3 Forte 4000 j.m. (tabletki powlekane),
- Nancare Vitamin D (krople doustne),
- Naturell Witamina D3 1000 (tabl. do ssania instant), Naturell Witamina D3 2000 (tabl. do ssania instant),
- neoVit D3 Spray doustny (spray),
- Nutra D3 (kapsułki),
- Oriovit-D (tabletki do żucia),
- Seltaren D3 (kapsułki),
- Solderol (tabletki powlekane),
- Solevitum D3 1000 (kapsułki), Solevitum D3 2000 (kapsułki), Solevitum D3 4000 (tabletki),
- Vigalex Bio (tabletki), Vigalex D3 (krople), Vigalex D3 CAPS (kapsułki miękkie), Vigalex Forte (tabletki), Vigalex Max (tabletki),
- Vigantol (krople),
- Vigantoletten 1000 (tabletki), Vigantoletten Max (kapsułki),
- VITA buer D3 (kapsułki),
- Vita D (aerozol do stosowania w jamie ustnej),
- Vitagal Witamina D 1000 IU (kapsułki miękkie),
- Vitrum D3 (kapsułki), Vitrum D3 Forte (kapsułki), Vitrum D3 Strong (kapsułki),
- Witamina D3 forte Singularis superior (kapsułki), Witamina D3 Singularis superior (kapsułki).
5. Cholekalcyferol – przeciwwskazania i skutki uboczne
Ze stosowaniem cholekalcyferolu w postaci suplementów diety wiąże się ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Najczęściej obserwuje się takie skutki uboczne jak ból mięśni i stawów, ból głowy, zaburzenia psychotyczne, depresja, zmniejszenie masy ciała.
Istnieją przeciwwskazania do stosowania cholekalcyferolu. To hiperwitaminoza D, hiperkalcemia, hiperkalciuria, nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu, wapniowe kamienie nerkowe, sarkoidoza, niewydolność nerek, brak aktywności hydroksylazy cholekalcyferolu w wątrobie i w nerkach. Cholekalcyferol w ciąży powinien być stosowany jedynie w razie zdecydowanej konieczności, pod kontrolą lekarza.
Cholekalcyferol – szkodliwość
Choć o przedawkowanie witaminy D jest trudno, gdy jest dostarczana w postaci preparatów witaminowych w zbyt dużych ilościach, może szkodzić. W przypadku nadmiernej podaży witaminy D stężenie wapnia we krwi może prowadzić do hiperkalcemii (z którą wiąże się wiele nieprzyjemnych dolegliwości) oraz spadku poziomu witaminy K2 we krwi (co może prowadzić do wypłukiwania wapnia z kości i rozwoju osteoporozy).
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.