Czarna rzepa - składniki odżywcze, właściwości lecznicze, zastosowanie w kuchni
Czarna rzepa (czarna rzodkiew) ma nie tylko cenne wartości odżywcze, lecz także charakteryzuje się wyjątkowymi właściwościami leczniczymi. Posiada działanie żółciopędne, oczyszcza przewód pokarmowy oraz stymuluje wydzielanie soków trawiennych. Wykorzystywana jest także przy nerwobólach i problemach z korzonkami. Preparaty zawierające ekstrakt z czarnej rzepy są dostępne nie tylko w aptekach, ale również w drogeriach.
1. Co to jest czarna rzepa?
Czarna rzepa, jedno z najstarszych uprawianych warzyw w Europie, Afryce i Azji, jest bogatym źródłem składników odżywczych korzystnych dla organizmu. Jej intensywny smak jest efektem obecności glikozydów gorczycowych, zawierających cenne związki siarki. Substancje te wykazują działanie przeciwłojotokowe i odkażające, co sprawia, że przemysł kosmetyczny chętnie korzysta z czarnej rzepy jako składnika w szamponach.
2. Czy czarna rzepa jest bogatym źródłem składników odżywczych?
W składzie czarnej rzepy można znaleźć różnorodne związki, takie jak:
- witaminy - C, z grupy B (B1, B2, B3, B6, B9, B12), A, D, E,
- mikroelementy - jod, żelazo, miedź, cynk, mangan,
- makroelementy - fosfor, wapń, magnez, potas, sód,
- aminokwasy,
- substancje bakteriobójcze (glukozynolany).
- fitosterole (beta-sitosterol, brassikasterol),
- związki siarkowe,
- związki kumarynowe,
- związki alkaloidowe i azotowe,
- olejki eteryczne.
Obecność tych składników odżywczych sprawia, że czarna rzepa wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe i przeciwgrzybicze. Ponadto przypisuje się jej potencjalne działanie przeciwnowotworowe.
3. Jakie są korzyści zdrowotne płynące z jedzenia czarnej rzepy?
Jedzenie czarnej rzepy może przynieść różnorodne korzyści zdrowotne ze względu na obecność licznych składników odżywczych. Witamina C zawarta w czarnej rzepie pełni rolę antyoksydantu, wspomaga układ immunologiczny i sprzyja zwalczaniu wolnych rodników.
Związki fitochemiczne, takie jak glukozynolany, mogą wykazywać działanie przeciwzapalne, co jest istotne dla ogólnego zdrowia organizmu. Błonnik zawarty w czarnej rzepie wspomaga trawienie i reguluje ruchy jelitowe, natomiast pozostałe składniki wpływają korzystnie na poziom cholesterolu oraz funkcjonowanie tarczycy.
Mikroelementy, takie jak wapń, fosfor i magnez wspierają zdrowie kości, zębów i układu mięśniowego. Witamina A, E i inne antyoksydanty mogą pomagać w utrzymaniu zdrowej skóry, opóźniając procesy starzenia.
Niektóre badania sugerują, że składniki zawarte w czarnej rzepie mogą wykazywać działanie przeciwnowotworowe. Natomiast związki siarkowe wykazują właściwości antybakteryjne, co sprzyja walce z infekcjami.
Osobom borykającym się z różnymi problemami układu pokarmowego, takimi jak niestrawność, wzdęcia czy zaparcia, zaleca się dodanie czarnej rzepy do swojej diety lub sięganie po preparaty zawierające to warzywo.
Ponadto wskazane jest stosowanie czarnej rzepy w przypadku chorób wątroby i woreczka żółciowego, stanów zapalnych i reumatycznych, chorób nowotworowych, nadciśnienia tętniczego, problemów skórnych oraz nawracających infekcji. Warzywo może znaleźć się również w jadłospisie osób walczących z nadwagą lub otyłością.
4. Czy czarna rzepa jest często wykorzystywana w kuchni wegetariańskiej?
Czarna rzepa może być wykorzystywana w kuchni wegetariańskiej, zarówno na surowo, jak i po ugotowaniu, uduszeniu lub upieczeniu. Świetnie sprawdza się jako dodatek do sałatek, sosów, gulaszy, zup, warzywnych zapiekanek, potraw z ryżem bądź kaszą, a nawet koktajli.
Czarną rzepę można również zakonserwować w occie i soli. Warzywo nadaje się również do przygotowania zdrowej alternatywy dla frytek czy wykorzystania do smażonych dań kuchni azjatyckiej.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
