Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Izabela Lenartowicz

Gronkowiec skórny – jak można się zarazić i jakie choroby wywołuje?

Gronkowiec skórny bywa trudny do wyleczenia, dlatego aby dobrać odpowiednie leki, wykonuje się antybiogram.
Gronkowiec skórny bywa trudny do wyleczenia, dlatego aby dobrać odpowiednie leki, wykonuje się antybiogram. (Adobe Stock)

Gronkowiec skórny (Staphylococcus epidermidis) to bakteria, która nie stanowi zagrożenia dla zdrowego człowieka. Może być jednak niebezpieczna dla osób o obniżonej odporności. Z badań wynika, że bakteria ta wywołuje dużą ilość zakażeń wewnątrzszpitalnych. Jak można zarazić się gronkowcem Staphylococcus epidermidis? Jakie zagrożenia niesie ze sobą zakażenie rany gronkowcem skórnym?

spis treści

1. Co to jest gronkowiec skórny?

Gronkowiec skórny (Staphylococcus epidermidis) jest mikroorganizmem, który znajduje się w błonach śluzowatych i na skórze prawie każdego człowieka. Jak inne mikroorganizmy, tworzy naturalną florę bakteryjną organizmu ludzkiego. Na skórze zdrowego człowieka znajdują się tysiące bakterii, które nie powodują żadnych niepożądanych objawów, aż do momentu, gdy wokół nich pojawią się sprzyjające do namnażania warunki.

Gronkowca skórnego można znaleźć między innymi w:

  • nosie,
  • jamie ustnej,
  • drogach moczowo-płciowych,
  • jelicie grubym,
  • gardle,
  • na skórze.
Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czy warto wykonywać badania profilaktyczne?"

Z powodu coraz większej liczby zabiegów inwazyjnych wzrosła w ostatnich latach również liczba zakażeń szpitalnych spowodowanych przez gronkowca skórnego. Gronkowiec skórny stanowi ogromne zagrożenie dla osłabionych pacjentów. Coraz częściej się uważa, że ta bakteria może przyczyniać się do wywołania sepsy. Każde osłabienie układu odpornościowego powoduje, że bakteria gronkowca skórnego może się uaktywnić.

Na skórze zdrowego prawie każdego człowieka znajduje się gronkowiec skórny.
Na skórze zdrowego prawie każdego człowieka znajduje się gronkowiec skórny.

2. Jak można zarazić się gronkowcem skórnym?

Czy gronkowiec skórny jest zaraźliwy? Niestety tak.

Staphylococcus epidermidis jest całkowicie nieszkodliwy dla osób zdrowych. Należy jednak mieć na uwadze, że bakteria gronkowca może wywoływać różnego rodzaju schorzenia u osób z osłabioną odpornością. Zakażenie gronkowcem skórnym może być niezwykle niebezpieczne dla:

  • pacjentów cierpiących na choroby nowotworowe,
  • pacjentów cierpiących na choroby serca,
  • pacjentów cierpiących na neutropenie,
  • pacjentów po przeszczepach narządów oraz szpiku,
  • pacjentów po przebytych urazach lub oparzeniach,
  • wcześniaków,
  • pacjentów intubowanych
  • pacjentów dializowanych.

Bakteria Staphylococcus epidermidis może przedostać się do organizmu na skutek bezpośredniego kontaktu z osobą zakażoną. Oprócz tego, może dostać się do krwiobiegu w trakcie chemioterapii lub dożylnego przyjmowania substancji o działaniu narkotycznym.

Gronkowiec w niezwykle łatwy sposób przenosi się za pośrednictwem drogi kropelkowej, drogi pokarmowej. Zakażenie gronkowcowe może być również spowodowane kontaktem płciowym lub wymianą płynów ustrojowych .

3. Objawy zakażania gronkowcem skórnym

Na skutek osłabionej odporności, ale także różnych chorób, w tym chorób nowotworowych, kamicy nerkowej, powikłań pooperacyjnych, w organizmie pacjenta może rozwinąć się:

  • gronkowiec w gardle,
  • gronkowiec w oku,
  • gronkowiec na palcu,
  • gronkowiec na skórze,
  • gronkowiec w pochwie,
  • gronkowiec w jelitach
  • gronkowiec w jamie ustnej,
  • gronkowiec we krwi.

Szczególnie niebezpieczne dla pacjenta jest zakażenie krwi gronkowcem. Bakteria przedostaje się do krwiobiegu, a następnie powoduje uogólnione zakażenie, nazywane przez lekarzy bakteriemią gronkowcową. Po przedostaniu się do ciała, może ona zacząć atakować organy wewnętrzne pacjenta. Do tego typy zakażeń dochodzi najczęściej w wyniku chemioterapii, przeszczepu, stosowania zainfekowanych igieł.

Objawy zakażenia Staphylococcus epidermidis mogą różnić się od siebie w zależności od umiejscowienia się bakterii. Wśród najczęstszych objawów pozaszpitalnych gronkowca skórnego lekarze wymieniają:

Za objawy szpitalne lekarze uznają z kolei: zapalenie płuc, problemy z oddychaniem, kaszel, zakrzepicę krwi, gorączkę, dreszcze.

Zakażenie rany w trakcie operacji chirurgicznej może z kolei spowodować zaczerwienienie skóry, obrzęk oraz dolegliwości bólowe. Inne objawy szpitalne gronkowca skórnego to stan zapalny kości oraz szpiku, zapalenie otrzewnej.

4. Choroby wywołane przez gronkowca skórnego

W przypadku osób o obniżonej odporności gronkowiec skórny może prowadzić do pojawienia się różnych schorzeń. Do najczęściej występujących należą między innymi:

5. Gronkowiec skórny u dzieci

Skórny gronkowiec u dzieci to spore zmartwienie dla rodziców. Maluchy do piątego roku życia nie dysponują jeszcze wystarczająco dobrze wykształconym układem odpornościowym, dlatego zakażenie gronkowcem może być dla nich bardzo niebezpieczne. Staphylococcus epidermidis często dotyka noworodki oraz niemowlęta, ale przede wszystkim wcześniaki.

Ze względu na obniżoną odporność u maluchów gronkowiec w prosty sposób wnika do organizmu. Nieco starsze dzieci mogą zarazić się bakterią od rówieśników w przedszkolu, w szkole, na placu zabaw czy w piaskownicy. Przestrzeganie podstawowych zasad higieny oraz regularne mycie rąk to najważniejsze elementy profilaktyki gronkowca skórnego u dzieci.

6. Gronkowiec skórny w ciąży

Zakażenie gronkowcem skórnym może być niezwykle niebezpieczne zarówno dla kobiety, która spodziewa się dziecka, jak i dla samego płodu.

Bakteria staphylococcus epidermidis może za pośrednictwem łożyska przedostać się do organizmu nienarodzonego dziecka. Gronkowiec w pochwie oraz drogach rodnych stanowi podstawę do wykluczenia opcji naturalnego porodu, co za tym idzie, wszelkie objawy gronkowca na skórze czy błonach śluzowych należy konsultować z lekarzem.

Upławy z dróg rodnych, brzydki zapach z okolic intymnych, swędzenie pochwy, uczucie suchości – wszystkie te objawy mogą zwiastować zakażenie bakterią Staphylococcus epidermidis.

Dodatkowymi objawami mogą być: podwyższona temperatura ciała, nawracające infekcje gardła oraz zatok, problemy związane z przewodem pokarmowym (rozwolnienie, dolegliwości bólowe brzucha, nudności i wymioty), zmiany na skórze, ból przy oddawaniu moczu.

Gronkowiec skórny - leczenie

Leczenie gronkowca skórnego w ciąży jest sprawą dość skomplikowaną, ponieważ stosowanie niektórych środków farmaceutycznych może wykazywać szkodliwy wpływ na płód. Zalecane jest zastosowanie antybiotykoterapii miejscowej, zawierającej takie leki jak klindamycyna lub metronidazol.

7. Diagnostyka – jak wykryć gronkowca skórnego?

Do rozpoznania obecności gronkowca skórnego konieczne jest przeprowadzenie badań laboratoryjnych. Zakażenia wywołane przez bakterie gronkowca rozpoznaje się w oparciu o badania krwi, moczu lub wymazu z zakażonego obszaru.

Dzięki badaniom można nie tylko potwierdzić obecność bakterii, ale również dobrać odpowiednią formę leczenia. Jest to możliwe dzięki wykonaniu tak zwanego antybiogramu, czyli badania mającego na celu oznaczenia, na które antybiotyki dany szczep bakterii jest odporny.

W przypadku zakażenia gronkowcem skórnym konieczne może być również wykonanie wymazu z nosa, wymazu gardłowego. Jeśli lekarz podejrzewa u pacjenta stan zapalny wsierdzia, niezbędne będzie wykonanie echokardiogramu przezklatkowego TTE lub echokardiogramu przezprzełykowego.

8. Leczenie gronkowca skórnego

Skórny gronkowiec - jak leczyć ten problem zdrowotny? Osoby zarażone gronkowcem skórnym leczone są odpowiednimi środkami farmakologicznymi. Opierając się na antybiogramie można rozpocząć skuteczną terapię z wykorzystaniem konkretnego rodzaju antybiotyku. Taka forma leczenia gronkowca skórnego charakteryzuje się wysokim stopniem skuteczności.

Stan zapalny wywołany przez tę bakterię jest leczony za pomocą antybiotyków. Należy jednak przy tym pamiętać, że gronkowiec skórny cechuje się wysoką lekoodpornością. W przypadku zakażenia szczepami o wysokiej odporności na działanie antybiotyków lekami z wyboru są:

  • glikopeptydy,
  • wankomycyna,
  • teikoplanina.

9. Domowe sposoby na leczenie gronkowca skórnego

Zakażenie skóry gronkowcem można zwalczyć nie tylko za pomocą leków, ale również naturalnych środków. Olejek cynamonowy pozyskuje się z cynamonowca cejlońskiego. Przeprowadzone badania wskazują, że jest to niezwykle skuteczny preparat pochodzenia naturalnego, zwalczający różnego rodzaju stany zapalne skóry. Charakteryzuje się on działaniem antybakteryjnym, dezynfekującym, przeciwzapalnym oraz przeciwgrzybiczym.

Drugim olejkiem po który warto sięgnąć w przypadku zakażenia gronkowcem skórnym jest olejek z drzewa herbacianego. Wyniki badań wykazują, ze środek ten w sposób naturalny hamuje wzrost takich bakterii jak Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty), Staphylococcus haemolyticus, Staphylococcus saprophyticus, Micrococcus oraz Corynebacterium.

Ten naturalny środek wspomaga leczenie takich problemów jak: gronkowiec w nosie, gronkowiec w uchu czy skórny gronkowiec na twarzy.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze