Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (874 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (402 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Artykuł zweryfikowany przez eksperta: lek. Magdalena Reszczyńska

Minerały w jedzeniu – jakie produkty są bogate w minerały?

Minerały w jedzeniu są niezbędne dla utrzymania zdrowia i dobrego samopoczucia
Minerały w jedzeniu są niezbędne dla utrzymania zdrowia i dobrego samopoczucia (Adobe Stock)

Minerały w jedzeniu są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Ich podstawowym źródłem dla człowieka są przede wszystkim produkty pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, sól kuchenna i woda. Mogą być dostarczane także w postaci suplementów diety. Co to są minerały? Dlaczego są tak istotne dla zdrowia człowieka?

spis treści

1. Składniki mineralne zawarte w pożywieniu

Składniki mineralne to związki egzogenne, czyli takie, których organizm człowieka nie potrafi syntetyzować. Dlatego też muszą być dostarczane z zewnątrz. Są one niezbędne dla dobrego zdrowia. Pomagają organizmowi rozwijać się i prawidłowo funkcjonować, wspierają pracę układu odpornościowego, układu nerwowego, mięśni i kości.

Składniki mineralne najogólniej można podzielić na:

  • makroelementy (makroskładniki) – pierwiastki główne, których zapotrzebowanie przekracza 100 mg na dobę,
  • mikroelementy (mikroskładniki) – pierwiastki śladowe, których zapotrzebowanie nie przekracza 100 mg na dobę.

2. Dlaczego minerały są ważne dla zdrowia człowieka?

Zobacz film: "Wszystko o paście do zębów [Specjalista radzi]"

Aby organizm mógł prawidłowo funkcjonować, potrzebuje składników mineralnych. Są one bowiem budulcem ludzkiego organizmu, a ich spożycie jest niezbędne dla utrzymania zdrowia i dobrego samopoczucia. Ich niedobór lub nadmiar może prowadzić do zaburzeń fizjologicznych. Jakich minerałów potrzebuje człowiek?

Jednym z ważniejszych składników mineralnych jest wapń. Jest on niezbędny przede wszystkim ze względu na zęby i kości, gdyż jest potrzebny do ich prawidłowego funkcjonowania. Przyczynia się też do prawidłowego krzepnięcia krwi i metabolizmu energetycznego. Ponadto ma korzystny wpływ na działanie mięśni oraz przekaźnictwo nerwowe, a także bierze udział w procesie podziału i specjalizacji komórek.

Żelazo wspiera układ odpornościowy i nerwowy. Każda komórka w organizmie potrzebuje tego składnika, ponieważ bierze on udział w magazynowaniu i transporcie tlenu. Żelazo wspomaga walkę z wolnymi rodnikami, wpływa na pracę serca i sprawność mięśni.

Chrom z kolei współpracuje z insuliną w produkcji glukozy potrzebnej organizmowi do wytwarzania energii. Składnik jest bardzo ważny dla osób na diecie. Wchłanianie chromu wspomaga obecność witaminy C. Źródła chromu w pożywieniu to m.in. małże, orzechy brazylijskie, wieprzowina, indyk, brokuły, ziemniaki, zielony groszek, gruszki, jabłka, banany, pomidory, sok pomarańczowy, czerwone wino, bazylia, czy czosnek.

Miedź jest natomiast minerałem niezbędnym do prawidłowej produkcji pigmentu skóry, włosów i oczu. Dba o zęby i kości, usprawnia pracę systemu nerwowego, uczestniczy w produkcji czerwonych krwinek. Źródłem miedzi w pożywieniu są owoce morza, jarmuż, awokado, ciecierzyca, migdały, pistacje, orzechy nerkowca, sezam, wątróbka, suszone owoce.

Magnez wzmacnia kości i zęby. Pomaga w wchłanianiu wapnia i potasu, w przetwarzaniu tłuszczów i białek. Doskonale działa na układ nerwowy. Źródło magnezu w żywności to gorzka czekolada, soja, nasiona dyni i słonecznika, migdały, orzeszki, łosoś, halibut, czerwone mięso, produkty pełnoziarniste, czy tofu.

Cynk uczestniczy w produkcji insuliny, aktywuje białe krwinki, usuwa toksyny. Jest to niezbędny składnik mineralny dla pięknych włosów, skóry i paznokci. Źródłami cynku są dziczyzna, wątróbka, owoce morza, kurczak, jajka, produkty mleczne, soja, sezam, nasiona dyni, orzechy nerkowca.

Fosfor jest ważnym składnikiem kości i zębów. Znajduje się w enzymach, DNA, tłuszczach, białku. Źródła fosforu w pożywieniu to indyk, kurczak, homar, ser żółty, ser wiejski, migdały, różne rodzaje orzechów, groszek, brokuły i inne zielone warzywa, jogurt.

Na wiele układów i ośrodków działa także potas. Jedną z jego głównych funkcji jest kontrola ciśnienia krwi. Ponadto potas wpływa na pracę nerek, pomaga utrzymać prawidłową masę mięśniową, odgrywa ważną rolę w utrzymaniu gospodarki wodnej.

Prawidłowe funkcjonowanie ludzkiego organizmu wspiera także selen, który jest istotny do budowania odporności oraz prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Gdzie jest selen w żywności? Znajduje się m.in. w orzechach (zwłaszcza brazylijskich) rybach, drobiu, jajach kurzych czy pszenicy.

3. Które produkty spożywcze są bogate w wapń?

Gdzie jest wapń w pożywieniu? Wapń w pokarmie znaleźć można przede wszystkim w następujących produktach:

  • mleko,
  • łosoś, sardynki (jedzone z ościami),
  • ser żółty, ser wiejski,
  • jogurt, śmietana,
  • lody,
  • szpinak,
  • wodorosty (np. wakame),
  • figi,
  • quinoa,
  • migdały, orzechy laskowe, sezam, pistacje,
  • tofu,
  • napoje sojowe, sok pomarańczowy (wzbogacane sztucznie).

Jednak nawet dbając o zdrową dietę, nie zawsze jesteśmy w stanie dostarczyć organizmowi odpowiedniej ilości wapnia. Z przeprowadzonych w Polsce badań wynika, że w ten sposób przyjmujemy jedynie 50 proc. zalecanych dawek tego pierwiastka. Dlatego też wsparciem może być suplementacja.

4. Jakie są źródła diety bogate w żelazo?

Źródła żelaza w pożywieniu to przede wszystkim:

5. W jakich produktach spożywczych znajduje się potas?

Do dobrych źródeł potasu należą:

  • warzywa (ziemniaki, bakłażan, dynia, cukinia, szpinak, surowy burak, brukiew),
  • warzywa strączkowe (bób, groszek zielony),
  • przeciery pomidorowe,
  • owoce świeże (agrest, banan, brzoskwinie i morele) i suszone (śliwki, morele, daktyle, figi),
  • grzyby,
  • orzechy, nasiona dyni i słonecznika, produkty zbożowe,
  • kakao,
  • czekolada.

Potas znaleźć można także w mleku i produktach mlecznych, mięsie i rybach.

6. Dlaczego jod jest dodawany do niektórych produktów spożywczych?

Jod to pierwiastek ważny dla zdrowia. Jego niedobory mogą m.in. prowadzić do upośledzenia funkcji poznawczych, czy niedoczynności tarczycy. Konsekwencją niedoboru jodu mogą być też wole endemiczne, czy wole guzkowe toksyczne.

W jakim jedzeniu jest jod? Pokarmy bogate w jod to przede wszystkim ryby morskie, owoce morza, czy algi. Jednak Polacy spożywają za mało tego rodzaju produktów. Polska należy do obszarów niedoboru jodu (łagodnego i umiarkowanego), dlatego też zapobiegawczo jod dodaje się do niektórych produktów spożywczych (np. jodowana sól kuchenna).

7. Jakie minerały pomagają w utrzymaniu zdrowych kości?

Do utrzymania zdrowych, mocnych kości niezbędny jest przede wszystkim wapń. Minerał ten jest podstawowym budulcem kości i zębów. Dla zdrowia układu kostnego istotny jest także fosfor. Razem z wapniem bierze on udział w mineralizacji kości i zębów.

Ponadto zdrowie kości wspomaga także miedź i magnez.

8. Czy dieta wegetariańska lub wegańska może prowadzić do niedoborów mineralnych?

Zarówno dieta wegetariańska (rezygnacja z mięsa i produktów mięsnych), jak i dieta wegańska (rezygnacja z wszelkich produktów pochodzenia zwierzęcego) polegają na wykluczeniu pewnych typów produktów (m.in. mięsa, drobiu, owoców morza). W tych pokarmach naturalnie występują witaminy i minerały, niezbędne do zdrowego i bezpiecznego funkcjonowania organizmu. Dlatego też wyeliminowanie ich z diety niesie za sobą ryzyko różnego rodzaju niedoborów.

Jednak, jeśli dieta wegetariańska lub wegańska jest prawidłowo skomponowana i pełnowartościowa, może być odpowiednia pod względem odżywczym i bogata we wszystkie witaminy i minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Ważne jest, by znaleźć roślinne źródła niezbędnych składników odżywczych.

Na diecie bezmięsnej wskazane jest także wykonywanie badań profilaktycznych, które pozwolą ocenić, czy występują jakieś niedobory. W razie potrzeby dietę bezmięsną warto wspierać także poprzez żywność wzbogaconą oraz suplementy diety.

9. Jakie są skutki nadmiernego spożycia soli (sodu)?

Sód jest jednym z pierwiastków, niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Mimo tego, że pełni on szereg kluczowych funkcji, jego nadmiar może być szkodliwy dla zdrowia.

Głównym jego źródłem w diecie jest sól kuchenna, której nadmierne spożycie może prowadzić do:

10. Czy suplementy mineralne są zawsze konieczne?

Suplementacja składników mineralnych nie jest zawsze konieczna. W większości przypadków odpowiednie ilości witamin i składników mineralnych można dostarczyć do organizmu ze zdrową, dobrze zbilansowaną i urozmaiconą dietą.

Natomiast suplementy mogą być przydatne do uzupełniania luk w diecie. Jednak przed rozpoczęciem suplementacji zaleca się wykonać badania laboratoryjne w kierunku zawartości poszczególnych witamin i minerałów. Wyniki pozwolą ustalić, czy faktycznie występują jakieś niedobory.

11. Czy dieta może dostarczyć wszystkich potrzebnych minerałów?

Najlepszym sposobem na dostarczenie organizmowi minerałów jest codzienne wybieranie zdrowych, bogatych w składniki mineralne produktów. Podstawą zdrowej diety jest także różnorodność spożywanych produktów oraz częste sięganie po warzywa i owoce.

Jednak współczesny styl życia i aktualne nawyki żywieniowe (m.in. nadmiar kawy, herbaty, alkoholu, niezróżnicowane menu, żywność przetworzona) sprawiają, że dostarczenie wszystkich potrzebnych minerałów tylko z diety może być niewystarczające.

Dlatego też niektóre produkty spożywcze wzbogacane są (fortyfikacja) w witaminy i składniki mineralne. Pozwala to na uzupełnianie ewentualnych niedoborów w organizmie. W Polsce obowiązkowe jest wzbogacanie soli kuchennej jodem i tłuszczów do smarowania w witaminy A i D (bez masła, gdyż zawiera je naturalnie).

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze