Kwasy EPA – występowanie, działanie i zapotrzebowanie

Kwasy EPA, wraz z DHA i ALA, to nienasycone kwasy tłuszczowe. Utrzymywanie ich ilości na optymalnym poziomie w organizmie jest bardzo ważne dla prawidłowego funkcjonowania wielu narządów i układów. Gdzie ich szukać? Na czym polega ich działanie?

1. Co to są kwasy EPA?

Kwasy EPA (kwas eikozapentaenowy), DHA (kwas dokozaheksaenowy) oraz ALA (kwas alfalinolenowy) to dobrze wszystkim znane kwasy omega-3, czyli nienasycone kwasy tłuszczowe (w skrócie NNKT).

Nienasycone kwasy tłuszczowe zawierają w swojej budowie więcej niż jedno wiązanie podwójne. Znajduje się ono przy trzecim węglu, licząc od metylowego końca łańcucha, stąd nazwa omega-3. Jeśli chodzi o budowę poszczególnych kwasów, to EPA zawiera 20 atomów węgla i 5 wiązań podwójnych. DHA ma 22 atomy węgla i 6 wiązań podwójnych.

Zobacz film: "Produkty, w których znajdziesz tłuszcze trans"

Właściwości kwasów EPA, DHA i ALA

Warto pamiętać, że kwasy ALA należą do grupy kwasów pierwotnych. Oznacza to, że organizm nie potrafi wytworzyć ich z innych kwasów. Po ich przyjęciu dochodzi do przekonwertowania ich do form wtórnych, to jest EPA i DHA.

Jeśli chodzi o kwas eikozapentaenowy, jest on produkowany przez organizm w niewielkich ilościach. Ponieważ jego niedobory mogą przyczyniać się do powstania wielu różnych schorzeń, warto pamiętać o konieczności dostarczania go do organizmu zarówno wraz z dietą, jak i z suplementacją.

Utrzymanie odpowiedniego poziomu kwasów tłuszczowych EPA jest kluczowe i bardzo ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.

2. Kwasy EPA i DHA – działanie

DHA i EPA wpływają pozytywnie na układ krwionośny, trawienny, nerwowy oraz immunologiczny. Jak działają? Przede wszystkim:

• normalizują ciśnienie tętnicze, dzięki czemu zapobiegają nadciśnieniu,
• działają przeciwzakrzepowo, co może hamować rozwój choroby niedokrwiennej i wieńcowej serca,
• warunkują prawidłowe widzenie nocne oraz barwne,
• mogą wpływać na wzrost neuronów,
• hamują stany zapalne, przez co są pomocne przy chorobach autoimmunologicznych,
• wpływają pozytywnie na pamięć referencyjną oraz zdolność uczenia się,
• poprawiają samopoczucie, zmniejszają stany gniewu, lęku czy depresji.

To jednak nie wszystko. Okazuje się bowiem, że kwas EPA:

• reguluje gospodarkę hormonalną, reguluje cykl menstruacyjny,
• zmniejsza ryzyko wystąpienia alergii,
• obniża poziom cholesterolu, reguluje poziom krzepliwości krwi,
• łagodzi stany zapalne,
• ma korzystny wpływ na stan włosów, paznokci i skóry,
• umożliwia prawidłowy rozwój płodu,
• ogranicza ilość „złego” cholesterolu w organizmie,
• wykazuje działanie antyoksydacyjne,
• obniża krzepliwość krwi,
• przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego u niemowląt i dzieci,
• chroni przed cukrzycą typu II oraz przed insulinoopornością,
• wspiera procesy pamięciowe i zdolności poznawcze,
• może zapobiegać demencji w starszym wieku.

3. Źródła EPA

Kwasy omega-3, w tym DHA i EPA, należą do grupy niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, które muszą być dostarczane z pokarmem, ponieważ nie są wytwarzane w wystarczających ilościach przez organizm człowieka.

Gdzie występuje kwas EPA? Jego najlepszym źródłem są:

• tłuste ryby morskie, takie jak łosoś, sardynka, tuńczyk czy makrela,
• owoce morza,
• oleje roślinne, np. olej lniany oraz olej rzepakowy,
• orzechy, np. orzechy włoskie,
• pestki dyni, nasiona konopi, słonecznika.

Aby w naturalny sposób uzupełnić poziom EPA w organizmie, warto zwiększyć przede wszystkim spożycie ryb. Należy je jeść co najmniej 2-3 razy w tygodniu.

Kiedy warto pomyśleć o suplementacji EPA i innych kwasów omega-3? To ważne zwłaszcza w przypadku:

• diety ubogiej w kwasy omega-3,
• niedoborów odporności,
• profilaktyki i terapii chorób sercowo-naczyniowych,
• alergii.

Kwasy EPA i DHA – suplementy diety

Preparaty na rynku polskim zawierające kwasy tłuszczowe omega-3, w tym EPA, to:

• Bio-Omega 3 Natural (kapsułki),
• Bivanol (kapsułki),
• Cormega 1000 (kapsułki),
• Eye Q (kapsułki), Eye Q (kapsułki do żucia), Eye Q (płyn),
• Galomega (kapsułki elastyczne), Galomega Formuła IQ (kapsułki elastyczne),
• Gold Omega 3 (kapsułki),
• Naturell Omega-3 Baby (krople wyciskane z kapsułki twist-off), Naturell Omega-3 (kapsułki), Naturell Omega-3 1000 (kapsułki),
• Norsan Omega-3 Vegan Kapsułki (kapsułki), Norsan Omega-3 Arktis (płyn doustny), Norsan Omega-3 Arktis Kapsułki (kapsułki), Norsan Omega-3 Kapsułki (kapsułki), Norsan Omega-3 Kids (płyn doustny), Norsan Omega-3 KIDS Jelly (żelki), Norsan Omega-3 Total (płyn doustny), Norsan Omega-3 Vegan (płyn doustny),
• NucleVital Q10 Complex (kapsułki),
• Omacor (kapsułki miękkie),
• Omecardin (kapsułki miękkie),
• Omega-3 500 mg APTEO (kapsułki), Omega-3 Forte 1000 mg APTEO (kapsułki), Omega-3 Forte Naturkaps (kapsułki elastyczne), Omega 3 Forte (kapsułki), Omega 3-6-9 (kapsułki), Omega Cardio (kapsułki), Omega-3 370 DHA/700 EPA (płyn),
• Omegamed Baby (krople wyciskane z kapsułki twist-off), Omegamed Pregna (kapsułki).

4. Dawkowanie kwasów EPA

Zapotrzebowanie organizmu na EPA, tak jaki DHA, zależy od kilku czynników, między innymi wieku, poziomu aktywności oraz stanu zdrowia. Co to znaczy?

W przypadku osób dorosłych zapotrzebowanie organizmu wynosi od 8 do 10 g kwasu dziennie, przy czym w przypadku kobiet w ciąży zalecane dawki są nawet dwa razy większe. Z kolei osoby z podwyższonym poziomem trójglicerydów we krwi powinny zażywać od 2 do 4 g kwasów EPA i DHA na dobę.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.