Na co powinni szczepić się dorośli?

O szczepieniach mówi się najczęściej w kontekście dzieci. To najmłodsi najczęściej poddawani są immunoprofilaktyce, co reguluje ogłoszony przez Głównego Inspektora Sanitarnego Program Szczepień Ochronnych.

Szczepienia osób dorosłych również są niezwykle ważne. Podlegają im nie tylko pacjenci z grup ryzyka, ale i te osoby, które zmagają się z chorobami przewlekłymi. W większości przypadków są to szczepienia zalecane i nie objęte refundacją.

Przed podaniem szczepionki pacjent powinien zostać dokładnie zbadany. Musi być ponadto poinformowany o korzyściach wynikających z immunoprofilaktyki oraz ewentualnych niepożądanych odczynach poszczepiennych.

Obraz
Źródło zdjęć: © 123RF
Agnieszka Gotówka

/ 5Grypa

Szczepionka przeciw grypie to w ostatnim czasie jedna z tych najpopularniejszych przeciwko chorobom wirusowym, jaką podaje się osobom dorosłym. Należy do kategorii „nieżywych”. Jest zalecana osobom z grup podwyższonego ryzyka wystąpienia powikłań grypy.

Rozważyć tego rodzaju ochronę powinny osoby powyżej 50. roku życia oraz pacjenci zmagający się z cukrzycą, otyłością, astmą, POChP, chorobą wieńcową lub niewydolnością serca. Zaszczepić się powinni ponadto pracownicy szkół, handlu, transportu publicznego, służby zdrowia.

Przeciwwskazaniem do podania szczepionki jest alergia na białko jaja kurzego.

By uzyskać ochronę przed wirusem, podaje się jedną dawkę szczepionki. Swoiste przeciwciała pojawiają się już w ciągu tygodnia. Szczepienie należy powtarzać co roku preparatem o składzie aktualnym na dany sezon epidemiologiczny.

/ 5WZW typu B i A

Obraz
© 123RF

Zakażenie tym patogenem wywołuje zapalenie wątroby typu B, które może prowadzić do marskości wątroby. Szczepienia przeciwko WZW B i A są w naszym kraju obowiązkowe. Ich poszczególne dawki podaje się dzieciom w pierwszych miesiącach życia. Szczepionka daje wieloletnią odporność, w niektórych sytuacjach wymaganie jest jednak podanie dawki przypominającej.

Szczepienie przeciwko WZW B jest obowiązkowe u osób, które wykonują zawody medyczne (dotyczy to również studentów medycyny). Muszą o nich pamiętać również pacjenci z przewlekłym uszkodzeniem nerek oraz chorzy z przewlekłym uszkodzeniem wątroby o etiologii wirusowej, metabolicznej lub alkoholowej. Szczepionka jest natomiast zalecana chorym przygotowywanym do zabiegów operacyjnych oraz osobom w wieku podeszłym.

Szczepionka przeciwko WZW typu A jest z kolei polecana zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności, usuwaniu odpadów komunalnych i płynnych nieczystości.

/ 5Półpasiec

Chorobę tę wywołuje wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV). W przypadku osób z obniżoną odpornością może on wywołać poważne i niezwykle bolesne powikłania, tj. nerwoból poherpetyczny (dotyczy najczęściej osób starszych), aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, ostre zapalenie mózgu.

Szczepienie zaleca się osobom po 50. roku życia, które nie chorowały na ospę i półpaśca (tylko przebycie obu chorób wirusowych daje odporność przeciwko wirusowi VZV).

Przeciwwskazaniem do podania szczepionki jest nieleczona gruźlica oraz uczulenie na neomycynę.

/ 5Błonica i tężec

Obraz
© 123RF

Szczepionka ta występuje w postaci skojarzonej. Zaleca się ją osobom dorosłym, którzy byli szczepieni w dzieciństwie (dawka przypominająca) oraz tym, którzy dotychczas nigdy nie zostali zaszczepieni przeciwko błonicy i tężcowi.

Ten rodzaj immunoprofilaktyki jest szczególnie polecany rolnikom, hodowcom koni i bydła, ogrodnikom. Poddać się jej powinni również podróżni, którzy udają się w rejony epidemii błonicy (w wyniku decyzji administracyjnej szczepienie obowiązkowe, bezpłatne).

Przeciwwskazaniem do podania szczepionki przeciwko błonicy i tężcowi jest małopłytkowość lub zaburzenia neurologiczne po poprzedniej dawce szczepionki.

/ 5Wścieklizna

Obraz
© 123RF

Szczepienie przeciwko wściekliźnie rozważyć powinny osoby wyjeżdżające na tereny endemicznego występowania choroby oraz zawodowo narażone na kontakt z chorym zwierzęciem (myśliwi, speleolodzy, leśnicy, weterynarze).

Do lekarza po szczepionkę muszą ponadto zgłosić się osoby pokąsane przez dzikie zwierzę lub zwierzęta domowe podejrzane o wściekliznę. Specjalista na podstawie wywiadu wskaże odpowiednie postępowanie.

W ramach szczepienia podstawowego podaje się trzy dawki, a immunoprofilaktykę w tym zakresie powtarza się co 5 lat. W razie pogryzienia przez zwierzę szczepienie wykonuje się według schematu: 0, 3, 7, 14 i 30 dni. Należy pamiętać, że w chwili wystąpienia objawów wścieklizny u człowieka, choroba jest nieuleczalna i prowadzi do zgonu pacjenta.

Wybrane dla Ciebie
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców