Popularny składnik napojów wpływa szkodliwie na nerki. Naukowcy potwierdzają

Słodzone napoje gazowane kojarzą się głównie z dodatkową porcją kalorii i ryzykiem próchnicy, ale ich wpływ na pracę organizmu jest znacznie głębszy. Naukowcy wzięli pod lupę popularny składnik tych napojów, syrop glukozowo-fruktozowy (HFCS), i pokazali, że już jedna duża szklanka takiego napoju może w krótkim czasie zaburzyć pracę naczyń krwionośnych w nerkach.

Słodkie napoje mogą wpływac szkodliwie na nerkiSłodkie napoje mogą wpływac szkodliwie na nerki
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Magdalena Pietras

Jak wyglądało badanie?

Naukowcy chcieli sprawdzić, czy po wypiciu napoju słodzonego syropem glukozowo-fruktozowym naczynia krwionośne w nerkach mocniej się zwężają niż po wypiciu zwykłej wody. Wyniki przedstawiono w artykule "High-fructose corn syrup-sweetened soft drink consumption increases vascular resistance in the kidneys at rest and during sympathetic activation" opublikowanym w "American Journal of Physiology-Renal Physiology".

W pierwszej części badania 13 zdrowych osób wykonywało tzw. cold pressor test – zanurzało rękę w bardzo zimnej wodzie. Taki bodziec mocno "uruchamia" układ współczulny, czyli część układu nerwowego odpowiedzialną m.in. za reakcję na stres. Test wykonywano dwa razy:

  • przed wypiciem 500 ml odgazowanego napoju z HFCS lub wody,

  • oraz 30 minut po wypiciu napoju.

W drugiej części badania, z udziałem 12 ochotników, próbowano wyjaśnić, skąd biorą się zaobserwowane zmiany. Uczestnicy wypijali po 500 ml jednego z napojów:

  • wody,

  • napoju ze sztucznym słodzikiem (próba Diet),

  • napoju słodzonego zwykłym cukrem (próba Sucrose),

  • napoju słodzonego HFCS (próba HFCS).

Napoje celowo dobrano tak, by smakowały podobnie i zawierały tyle samo kofeiny. Następnie za pomocą badania USG dopplerowskiego sprawdzano, jak krew przepływa przez naczynia w nerkach. Na tej podstawie liczono tzw. opór naczyniowy, czyli to, jak bardzo naczynia "stawiają opór" przepływającej krwi.

Co udało się zaobserwować?

Wyniki nie pozostawiały większych wątpliwości. Po wypiciu napoju słodzonego syropem glukozowo-fruktozowym naczynia w nerkach bardziej się "zaciskały" – zarówno w spoczynku, jak i podczas próby z zimną wodą – niż po wypiciu zwykłej wody.

W drugiej części badania potwierdzono, że taki efekt pojawia się tylko po napoju z HFCS. Nie zaobserwowano go ani po wodzie, ani po napoju ze sztucznym słodzikiem (Diet), ani po napoju słodzonym zwykłym cukrem (sacharozą).

Jednocześnie w grupie HFCS stwierdzono większy wzrost stężenia kwasu moczowego we krwi oraz wyższy poziom kopeptyny, która jest wskaźnikiem działania hormonu wazopresyny. Naukowcy uznali więc, że to właśnie połączenie podwyższonego kwasu moczowego i wazopresyny najprawdopodobniej odpowiada za silniejszy skurcz naczyń w nerkach – a nie kofeina czy sama "gęstość" napoju.

Jakie ma to znaczenie dla zdrowia?

Badanie pokazało, że wypicie 500 ml popularnego napoju gazowanego słodzonego syropem glukozowo-fruktozowym już w ciągu 30 minut powoduje wyraźne "zaciśnięcie" naczyń krwionośnych w nerkach. Ten efekt staje się jeszcze silniejszy, gdy organizm jest w lekkim stresie, czyli wtedy, gdy mocniej pracuje układ współczulny.

Szczególny niepokój budzi to w przypadku osób, które już mają przewlekle pobudzony układ współczulny, na przykład z powodu przewlekłej choroby nerek, cukrzycy typu 2 czy otyłości.

Naukowcy zwracają uwagę, że częste picie napojów słodzonych HFCS może teoretycznie utrzymywać naczynia w nerkach w stanie przewlekłego skurczu, przez co stają się one bardziej podatne na uszkodzenia spowodowane miejscowym niedokrwieniem.

Jak przypominają autorzy pracy, "chroniczne nadmierne spożycie fruktozy było już wcześniej wiązane z chorobami nerek".

Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. American Journal of Physiology-Renal Physiology

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Obniży cholesterol nawet o 50 proc. "Nieodwracalna modyfikacja DNA"
Obniży cholesterol nawet o 50 proc. "Nieodwracalna modyfikacja DNA"
Dentysta od razu pozna, czy paliłeś marihuanę. Kilka ważnych szczegółów
Dentysta od razu pozna, czy paliłeś marihuanę. Kilka ważnych szczegółów
Michael Bolton ma zdiagnozowanego glejaka. Mówi, co teraz jest dla niego ważne
Michael Bolton ma zdiagnozowanego glejaka. Mówi, co teraz jest dla niego ważne
Pacjent zaatakował ratowników medycznych. Interweniowała policja
Pacjent zaatakował ratowników medycznych. Interweniowała policja
Tak wyglądała walka z chorobami w 2025 roku. WHO opublikowała raport
Tak wyglądała walka z chorobami w 2025 roku. WHO opublikowała raport
Auchan wycofuje produkt. Może być niebezpieczny dla zdrowia
Auchan wycofuje produkt. Może być niebezpieczny dla zdrowia
Pierwsza taka operacja w Polsce. "Tkanki pobraliśmy z uda"
Pierwsza taka operacja w Polsce. "Tkanki pobraliśmy z uda"
Zmiany od 2026 r. Zespoły ratownictwa medycznego będą obsługiwać nowe dokumenty
Zmiany od 2026 r. Zespoły ratownictwa medycznego będą obsługiwać nowe dokumenty
Na Litwie zakazany, a Polacy w sylwestra kupują na potęgę. "To złe połączenie"
Na Litwie zakazany, a Polacy w sylwestra kupują na potęgę. "To złe połączenie"
Chevy Chase walczył z nałogiem. Mówi, co uszkodziło jego pamięć
Chevy Chase walczył z nałogiem. Mówi, co uszkodziło jego pamięć
"Złota" grupa krwi. Sprzyja długowieczności
"Złota" grupa krwi. Sprzyja długowieczności
Nawet 4134 zł miesięcznie. Zmiany w świadczeniu wspierającym od 1 stycznia
Nawet 4134 zł miesięcznie. Zmiany w świadczeniu wspierającym od 1 stycznia