Przepis na zdrowe życie z HIV

Światowy Dzień AIDS (1 grudnia) przypomina o zagrożeniu, jakie niesie HIV – wirus, coraz częściej bagatelizowany jest jako zwykła choroba przewlekła, a nieleczony wciąż zabija.

Warszawa, 23 listopada 2016 r. Polska Fundacja Pomocy Humanitarnej „Res Humanae” opracowała Algorytm+, czyli receptę na zwiększenie adherencji i poprawę zdrowia osób HIV+ oraz ich funkcjonowania w społeczeństwie.

Algorytm+ opisuje krok po kroku proces pracy z pacjentem lub podopiecznym żyjącym z HIV tak, żeby mógł uczestniczyć w leczeniu i świadomie, z zaangażowaniem współkształtował swoje zdrowe życie z HIV. To o tyle istotne, że dziś, gdy mamy już skuteczne leki na HIV, dzięki którym ludzie żyją z wirusem o wiele dłużej niż przed laty, kluczowe staje się ich dobre przyjmowanie oraz położenie nacisku na bezpieczeństwo terapii, jako że lekarstwa te trzeba brać do końca życia.

W pracach nad projektem uczestniczyły osoby żyjące z HIV oraz członkowie 8 polskich organizacji pozarządowych. Dokument otrzymają osoby zakażone oraz pracujący na ich rzecz przedstawiciele organizacji pozarządowych, środowiska medycznego i instytucji. Projekt jest realizowany w ramach konkursu Pozytywnie Otwarci.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Dlaczego warto robić screening?"

„W Polsce wykryto zakażenie HIV u blisko 21 tys. osób, ale tylko około 9,5 tys. przyjmuje leki. By terapia była skuteczna, leki należy przyjmować regularnie oraz zgodnie z zaleceniami – niestety nie zawsze pacjenci sobie z tym radzą. To jeden problem. Drugi to fakt, że populacja osób żyjących z HIV rośnie, a dzięki zapewnieniu szerokiego dostępu do nowoczesnego leczenia ARV także się starzeje.

Seropozytywne osoby w zależności od wieku wymagają nieco innej opieki medycznej. Choroby współistniejące i zaburzenia związane z HIV są poważnym obciążeniem dla osób zakażonych i całego systemu ochrony zdrowia. Pytanie o to, jak żyć zdrowo z HIV staje się w Polsce coraz bardziej palące” – motywuje powstanie Algorytmu+ Mateusz Liwski, jego inicjator i prezes Fundacji „Res Humanae”.

Rzeczywiście. Liczba nowych zakażeń rozpoznawanych u osób 40+ wzrosła o blisko 75 proc. między 2006 i 2015 rokiem – obecnie blisko co czwarte nowe zakażenie dotyczy tej grupy wiekowej. W 2010 r. w Polsce tylko co szósty zakażony miał więcej niż 40 lat. W 2014 r. – już co czwarty. Wyniki przeprowadzonych w Holandii badań wskazują, że do 2020 r. aż 71% osób żyjących z HIV w tym kraju zachoruje na co najmniej jedną chorobę współistniejącą – nowotwór, chorobę nerek lub układu krążenia.

Działacze zaangażowani w projekt Algorytm+ oceniają, że stosowanie wielodyscyplinarnego schematu opieki nad osobami żyjącymi z HIV pomoże w osiągnięciu i utrzymaniu ich dobrego stanu zdrowia w długiej perspektywie czasowej.

Wśród indywidualnych i instytucjonalnych problemów stojących na przeszkodzie do zdrowego życia z HIV zidentyfikowano m.in. stygmatyzację, późne rozpoznanie zakażenia, gdy przechodzi już w pełnoobjawowe AIDS, a także… lekceważenie wirusa.

„HIV uchodzi ostatnio coraz częściej za zwyczajną chorobę przewlekłą. I tak może być, ale tylko pod warunkiem, że wykryje się zakażenie, a potem się je kompleksowo i skutecznie leczy. ****

U osób, które się nie leczą ani nie są pod opieką lekarzy, zakażenie HIV nadal skutkuje rozwinięciem pełnoobjawowego AIDS, a w konsekwencji nierzadko śmiercią” – zaznacza Irena Przepiórka, prezes Stowarzyszenia Wolontariuszy Wobec AIDS „Bądź z Nami”, które współtworzy Koalicję 1 Grudnia, zrzeszenie organizacji pozarządowych działających na rzecz osób żyjących z HIV.

„Od ponad 20 lat wspieramy osoby zakażone w staraniach o zdrowe, godne życie z chorobą. Wielu naszych podopiecznych osiągnęło w terapii dojrzały wiek i wymaga leków antyretrowirusowych, które są bezpieczniejsze dla organizmu. Także młode osoby dowiadujące się dziś o zakażeniu powinny być leczone w taki sposób, by uniknąć skutków ubocznych w przyszłości”.

Od początku epidemii HIV i AIDS w Polsce (1985 r.) do 31 sierpnia 2016 r. zarejestrowano ogółem 20 756  zakażeń i 3 348 zachorowań na AIDS.

• 1 348 chorych zmarło
• 22,7 proc. nowych zakażeń rozpoznaje się u osób starszych niż 40 lat
• 74,7 proc. wynosi wzrost liczby zakażeń rozpoznawanych u osób w wieku 40+ w ostatnich 10 latach
• 247 zakażeń HIV średnio wykrywa się co roku u osób 40+. Przed 10 laty rozpoznawano w tej grupie wiekowej średnio 149 zakażeń rocznie.
• 71 proc. osób żyjących z HIV zachoruje na co najmniej jedną chorobę współistniejącą, np. choroby układu krążenia, choroby nerek, cukrzycę, nowotwory lub złamania

Zdrowie osób zakażonych HIV w porównaniu z osobami niezakażonymi:

• 54 proc. wyższa umieralność z powodu chorób układu krążenia
• 24 razy większe ryzyko wystąpienia chorób nerek w populacji 41-50 lat
• 63 razy większe ryzyko wystąpienia chorób nerek w populacji powyżej 60 r.ż.
• 12-16 razy większe ryzyko złamań w populacji 40-60 lat

Źródła:

1. Dane NIZP-PZH: www.pzh.gov.pl
2. Kontra. Biuletyn Krajowego Centrum ds. AIDS Nr 2(68)/2016: www.aids.gov.pl
3. Smit M, Future challenges for clinical care of an ageing population infected with HIV: a modelling study, Lancet Infect Dis 2015; 15: 810–18
4. Cardiovascular Risk Factors for HIV-Positive People after Hanna DB et al. CROI 2015; Seattle, WA. #729
5. Guaraldi G, et al. Cost of non-infectious comorbidities in patients with HIV. Clinicoecon Outcomes Res. 2013
6. Amend to: Silverberg et al. Cumulative Incidence of Cancer Among Persons With HIV in North America, Annals of Internal Medicine, 2015
7. Bone mineral loss through increased bone turnover in HIV-infected children treated with highly active antiretroviral therapy after Mora et a.l AIDS. 2001

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.