Szansa na leczenie AIDS i HIV
Wirus HIV i wywoływana przez niego choroba, znana na całym świecie jako AIDS, budzą zrozumiały strach. Mimo wielu lat badań, testów klinicznych, tworzenia nowych leków, zakażenie nadal oznacza niestety dożywotnie funkcjonowanie z wirusem – nie potrafimy leczyć pacjentów z AIDS ani zlikwidować wirusa we krwi osób zainfekowanych. Naukowcy z Kalifornii dają jednak pewną nadzieję na zmianę tego stanu: udało im się opracować sposób redukowania populacji wirusa HIV w organizmie nosiciela. Dotąd nie było to nawet możliwe.
1. Czym jest HIV i AIDS?
HIV to z angielskiego „human immunodeficiency virus” – ludzki wirus upośledzenia odporności. Po przedostaniu się do organizmu atakuje on limfocyty T pomocnicze, szybko się przy tym namnażając i rozprzestrzeniając. Już na tym etapie jesteśmy wobec niego praktycznie bezradni, możemy bowiem jedynie wykryć testem obecność HIV, a później spowalniać w pewnym stopniu proces jego ekspansji – ale nie wiemy, jak go zatrzymać, a tym bardziej cofnąć. W efekcie działalności wirusa rozwija się AIDS, prowadząc do stopniowego wyniszczenia organizmu i pojawiania się coraz trudniejszych w leczeniu chorób towarzyszących.
Szczęściem w nieszczęściu jest to, że wirusem HIVznacznie trudniej się zarazić niż na przykład grypą. Przenosi się w zasadzie tylko dwoma drogami:
- podczas stosunku seksualnego, podobnie jak choroby weneryczne – wirusy znajdują się między innymi w wydzielinie z pochwy i w spermie, wystarczy więc drobne otarcie, aby się zarazić;
- poprzez krew – dowolną drogą, np. przez zanieczyszczone igły do zastrzyków, transfuzję zakażonej krwi (praktycznie wyeliminowane) czy przy porodzie (zaraża się dziecko od matki).
Jeśli więc stosuje się odpowiednie zabezpieczenia – antykoncepcję mechaniczną czy sprzęt jednorazowego użytku podczas zabiegów medycznych – i nie naraża na niepotrzebne ryzyko, można uchronić się przed przedostaniem się wirusa HIV do organizmu i w konsekwencji, przed chorobą AIDS.
2. Nowa szansa ochrony przed AIDS
Wiadomo już od pewnego czasu, że niektórzy ludzie posiadają naturalną ochronę przed wirusem HIV – mimo wprowadzenia go do organizmu, jego namnażanie się po prostu u nich nie następuje. Wiąże się to ze specyficzną mutacją DNA. Jak to się dzieje? Wirus HIV może zaatakować tylko limfocyty, które mają na swojej powierzchni 2 typy receptorów: CD4 i CCR5 – muszą wystąpić oba jednocześnie. Zazwyczaj tak jest, jednak część ludzi ma mutację w genie odpowiadającym za syntezę białka CCR5 – przez co receptor ten nie pojawia się na powierzchni limfocytu T. HIV nie może więc zaatakować takiego limfocytu, przez co infekcja jest niemożliwa. Bazując na tym zjawisku, naukowcy z kalifornijskiej firmy Sangamo BioSciences opracowali sposób na zwalczanie infekcji HIV. Metodę przedstawiono podczas 51st Interscience Conference on Antimicrobial Agents and Chemotherapy (51. Interdyscyplinarnej Konferencji nt. Czynników Antymikrobiologicznych i Chemioterapii) – i wzbudziła ona duże zainteresowanie środowiska naukowego.
Odkrycie to w rzeczywistości interesujący sposób na zapewnienie ochrony atakowanym przez wirusa HIV limfocytom T. Zastosowanie tej metody może wydać się nieco ryzykowne, bo wymaga zaprzestania stosowanej obecnie standardowo terapii antyretrowirusowej, aby umożliwić pobranie i modyfikację tych limfocytów – jednak efekty są warte podjęcia tego ryzyka. Pobrane limfocyty są zmieniane w taki sposób, aby usunąć gen CCR5 odpowiedzialny za pracę CD4 – dzięki czemu na ich powierzchni nie ma już potrzebnych do infekcji receptorów. Zmodyfikowane limfocyty są następnie wprowadzane ponownie do organizmu chorego. Ponieważ są już odporne na wirusa HIV, nie tylko nie ulegają jego atakom, ale mogą go także dość skutecznie zwalczać – zastosowanie tej terapii jest więc o tyle skuteczniejsze niż leczenie antyretrowirusowe, że oprócz zahamowania infekcji, powoduje również jej cofanie się i w efekcie rzeczywiste leczenie pacjenta.
Naukowcy wskazują, że chociaż opracowany sposób leczenia wydaje się skuteczny, to jednak nie rozwiązuje problemu AIDS. Większość zakażonych HIV żyje niestety w krajach Trzeciego Świata, gdzie dostęp nawet do podstawowej opieki zdrowotnej jest bardzo utrudniony. Nie ma więc szansy na to, aby u każdego stosować terapię komórkową. Dlatego, oprócz kontynuowania prac nad tym sposobem leczenia, nadal poszukiwać się będzie innych, tańszych i możliwych do zastosowania na całym świecie metod ochrony przed AIDS.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.