Przytarczyce – charakterystyka, zaburzenia, objawy, leczenie

Nieprawidłowa praca niewielkiego gruczołu, jakim są przytarczyce, może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia i prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Zaburzenie pracy przytarczyc może prowadzić do niedoczynności i nadczynności. Poznaj objawy charakterystyczne dla danego schorzenia i sposoby leczenia.

1. Co to są przytarczyce?

Przytarczyce to niewielkie gruczoły zlokalizowane w bliskiej okolicy tarczycy. Odpowiadają za produkcję parathormonu (PTH), który razem z kalcytoniną (wydzielaną przez komórki C tarczycy i kalcytriolem (aktywną postacią witaminy D3) odpowiada za równowagę gospodarki wapniowo-fosforowej. W przypadku pierwotnej nadczynności przytarczyc (PNP) w organizmie występuje za dużo parathormonu (PTH). Nadwyżka PTH oznacza hiperkalcemię (nadmiar wapnia we krwi, przy jednoczesnym uwalnianiu wapnia z kości, co doprowadza do odwapnienia).

PTH pobudza też syntezę witaminy D3 w nerkach, która zwiększa intensywność wchłaniania wapnia w jelitach, to dodatkowo potęguje hiperkalcemię. Zaburzenia przytarczyc przekładają się na nieprawidłowości w nerkach, kościach i układzie pokarmowym.

2. Zaburzenia przytarczyc

Niedoczynność przytarczyc to zaburzenie endokrynologiczne zwane zespołem Albrighta. Nieprawidłowości związane z tą chorobą są wynikiem niedostatecznego wydzielania parathormonu (PTH). Chory cierpiący na tę dolegliwość przytarczyc może odczuwać bóle głowy, być poddenerwowany, mieć depresję, a także arytmię serca lub duszność napadową. W wyniku tego schorzenia przytarczyc może dojść do tężyczki, zaćmy, drętwienia i mrowienia kończyn, niewydolności serca, depresji, nerwicy, psychozy, grzybicy paznokci.

Chorzy na niedoczynność przytarczyc powinni prowadzić zbilansowaną dietę, bogatą w wapń i witaminy D. Zaleca się spożywanie:

• mleka,
• jogurtów naturalnych,
• kefirów,
• maślanki,
• awokado,
• brokułów,
• rzepy,
• pietruszki,
• kapusty,
• pomarańczy,
• gruszek,
• moreli,
• fasoli,
• wody mineralnej wzbogaconej w wapń.

Ponadto, źródłem witaminy D, pomocnym przy zaburzeniach pracy przytarczyc, są ryby (makrela, dorsz, tuńczyk, łosoś), tran, jaja.

"Niszczyciele tarczycy" ukryci w twoim domu [7 zdjęć]

Środki antyadhezyjne wykorzystuje się do pokrywania powierzchni przedmiotów, aby nic do nich nie przylegało.

zobacz galerię

3. Leczenie przytarczyc

Leczenie niedoczynności przytarczyc polega na normalizacji stężenia poziomu wapnia i fosforanów. Terapia polega na zwalczaniu hipokalcemii za pomocą suplementacji wapnia oraz witaminy D3, a także na leczeniu zaburzeń gospodarki magnezowej i fosforanowej. Uzupełnieniem leczenia niedoczynności przytarczyce jest dieta ubogofosforanowa.

W przypadku pierwotnej nadczynności przytarczyc leczenie może obejmować chirurgiczne usunięcie guza, a w przypadku przerostu przytarczyc ich wycięcie. Z kolei w zakresie leczenia farmakologicznego istotne jest hamowanie nadmiernego wydzielania parathormonu. Często zaleca się chorym z nadczynnością przytarczyc przyjmowanie preparatów z witaminą D3 oraz wapnia.

4. Objawy nadczynności przytarczyc

W przypadku nadczynności przytarczyc we krwi występuje podwyższone stężenie wapnia (hiperkalcemia). Choroba powstaje w wyniku nadmiernego wydzielania PTH. Nadczynność przytarczyc może być związana z osteoporozą, występowaniem bóli kostno-stawowych. Hiperkalcemia może powodować zaburzenia układu pokarmowego takie jak:

• utrata apetytu,
• wzmożone pragnienie,
• bóle brzucha,
• nudności,
• zaparcia,
• choroba wrzodowa żołądka,
• ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki.

Ponadto, chory z nadczynnością przytarczyc może skarżyć się na osłabienie, depresję, bóle głowy, apatię, zaburzenia koncentracji i orientacji, senność. Nadczynność przytarczyc często objawia się kamicą nerkową, kamicą dróg żółciowych, nadciśnieniem tętniczym, zaburzeniami rytmu serca a także anemią.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.