Tianeptyna – wskazania, leki, dawkowanie i przeciwwskazania
Tianeptyna to lek o działaniu przeciwdepresyjnym, który wykazuje właściwości neuroplastyczne. Wykorzystuje się go w terapii zespołów depresyjnych o lekkim i średnim nasileniu oraz zespołów obsesyjno-kompulsyjnych. Substancja znajduje także zastosowanie w leczeniu uzależnień. O czym pamiętać podczas jej zażywania?
1. Co to jest tianeptyna?
Tianeptyna to organiczny związek chemiczny, pochodna dibenzotiazepiny, opioid oraz lek przeciwdepresyjny i przeciwlękowy. Wykorzystuje się ją w leczeniu zespołów depresyjnych o lekkim i średnim nasileniu oraz chorób przebiegających z zaburzeniami lękowymi, ale nie tylko.
Wskazania do stosowania tianeptyny to:
- depresja o lekkim i średnim nasileniu,
- zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne,
- uzależnienie od opioidów,
- uzależnienie od środków nasennych,
- alkoholizm,
- zaburzenia lękowe,
- zaburzenia adaptacyjne i epizody depresyjne z objawami somatycznymi.
Na czym polega mechanizm działania leku? Substancja wykazuje działanie neuroplastyczne. Zwiększa transport z przestrzeni międzykomórkowej do wnętrza komórek nerwowych (wychwyt zwrotny) serotoniny w określonych obszarach ośrodkowego układu nerwowego.
W konsekwencji tianeptyna pobudza aktywność elektryczną komórek nerwowych oraz przyspiesza odzyskanie przez nie aktywności po funkcjonalnym zahamowaniu.
Tianeptyna – leki
Preparaty na rynku polskim zawierające tianeptynę to:
- tabletki powlekane Atinepte 12,5 mg,
- tabletki drażowane Coaxil 12,5 mg,
- tabletki powlekane Coaxil 12,5 mg,
- tabletki powlekane Tianesal 12,5 mg.
Leki z tianeptyną wydaje się z przepisu lekarza. Tianeptyna bez recepty nie jest dostępna.
2. Dawkowanie i stosowanie tianeptyny
Tianeptyna jest lekiem stosowanym doustnie. Zażywa się ją przed posiłkiem, zwykle 3 razy dziennie. Wyjątek stanowią osoby po 70. roku życia oraz te, które zmaga się z zaburzeniami czynności nerek, także niewydolnością nerek. One powinny łykać tabletki, których substancją czynną jest tianeptyna, 2 razy dziennie). Zwykle stosowana dawka dobowa u osób dorosłych to 37,5 mg.
Podczas planowanego zakończenia terapii tianeptyną należy pamiętać, by lek należy odstawiać stopniowo, przez co najmniej tydzień lub dwa. Nagłe przerwanie leczenia może wywołać zespół odstawienny. Jego objawem jest niepokój, ból mięśni, ból brzucha, bezsenność, ból stawów.
3. Środki ostrożności i skutki uboczne
Stosując leki z tianeptyną należy zachować także inne środki ostrożności. Ponieważ substancja może zaburzać sprawność psychoruchową, należy zachować ostrożność podczas prowadzenia pojazdów lub obsługi maszyn.
O czym jeszcze pamiętać podczas terapii? O tym, że osoby chore na depresję, zwłaszcza w pierwszych tygodniach, muszą pozostawać pod opieką lekarza i obserwacją pod kątem nasilenia objawów depresji oraz wystąpienia myśli bądź prób samobójczych.
Stosując tianeptynę należy unikać preparatów zawierających wyciągi z dziurawca. Istotne jest, by podczas leczenia tianeptyną nie spożywać alkoholu.
Ze stosowaniem tianeptyny wiąże się ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Te występują jednak nie tylko rzadko, ale i nie są nasilone. Najczęściej obserwuje się takie skutki uboczne jak bóle brzucha, wymioty, zaparcia, suchość w ustach, senność i bezsenność, a także zawroty głowy.
4. Przeciwwskazania do stosowania tianeptyny
Istnieją również przeciwwskazania do stosowania tianeptyny. Przede wszystkim nie należy jej wdrażać u dzieci poniżej 18. roku życia, ze względu na brak danych odnośnie bezpieczeństwa działania substancji w tej grupie wiekowej (z uwagi na zwiększone ryzyko samobójstw oraz zachowań agresywnych). Leku bezwzględnie nie należy stosować u dzieci poniżej 15. roku życia.
Przeciwwskazanie stanowi uczulenie na tianeptynę oraz jednoczesne stosowanie inhibitorów MAO (moklobemidem, selegiliną, iproniazydem, rasagilina). Grozi to hipertermią, drżeniami, nagłym wzrostem nadciśnienia, a nawet zapaścią krążeniową.
Szczególną ostrożność należy zachować u osób:
- w podeszłym wieku,
- z marskością wątroby,
- przyjmujących diuretyki.
Ponieważ nie ma badań klinicznych na populacji ludzkiej, które dowodziłyby bezpieczeństwa stosowania tianeptyny w ciąży, należy unikać jej podawania zwłaszcza w jej 1. trymestrze.
W wyjątkowych sytuacjach, to jest gdy epizody depresyjne zagrażają matce i dziecku, a korzyści przeważają ewentualne ryzyko uszkodzenia płodu, rozpoczętą terapię należy kontynuować, monitorując parametry dziecka.
Jeśli chodzi o kobiety karmiące, specjaliści są zdania, że przenikanie substancji do pokarmu kobiecego jest mało prawdopodobne. Niemniej podczas karmienia piersią zaleca się zmianę terapii na preparaty bezpieczniejsze w stosowaniu.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.