Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (868 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Zamiast smardzów zbierali trujące grzyby. To one spowodowały wzrost zachorowań na SLA

 Karolina Rozmus
09.09.2021 12:28
Zamiast smardzów zbierali trujące grzyby. To one spowodowały wzrost zachorowań na SLA
Zamiast smardzów zbierali trujące grzyby. To one spowodowały wzrost zachorowań na SLA (Getty Images)

Mieszkańcy jednego z francuskich regionów przez lata zbierali smardze. A przynajmniej tak im się wydawało. Skutek? Zdaniem badaczy przyczyniło się to do 20-krotnego wzrostu zachorowań na stwardnienie zanikowe boczne w tamtym rejonie.

spis treści

1. Czym jest stwardnienie zanikowe boczne?

Stwardnienie zanikowe boczne (SLA, ALS) to choroba neurologiczna, która dotyka nerwy ruchowe kory i pnia mózgu oraz rdzenia kręgowego. Postępująca degeneracja mięśni oraz neuronów w mózgu odpowiedzialnych za ruch powoduje z czasem trwałą niepełnosprawność chorego. W ostatnich stadiach choroby większość mięśni w ciele chorego jest sparaliżowana, uszkodzone są także m.in. nerwy odpowiedzialne za oddychanie.

SLA jest rzadką chorobą, na którą zapada średnio 1 lub 2 osoby na 100 000, dwukrotnie częściej są to mężczyźni. Około 10 proc. chorych cierpi na postać dziedziczną SLA.

Przyczyna SLA sporadycznego (nieuwarunkowanego genetycznie) wciąż nie została przez naukowców jednoznacznie określona. Mówi się, że na wystąpienie stwardnienia zanikowego bocznego mogą wpływać po części czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Wśród możliwych przyczyn choroby wskazuje się też schorzenia immunologiczne, a także infekcje wirusowe czy toksyny.

Zobacz film: "Sposób na zapalenie oskrzeli. Okład z ziemniaków"

Ten trop naprowadził grupę amerykańsko-francuskich badaczy na wyjątkowe odkrycie źródła SLA w jednej małych francuskich wiosek.

2. Zamiast smardzów zbierali piestrzenicę

Badacze postanowili przyjrzeć się mieszkańcom małej francuskiej wioski u podnóża Alp. Tam na przestrzeni lat 1990-2018 zidentyfikowano 14 przypadków stwardnienia zanikowego bocznego. Jednocześnie u dotkniętych chorobą Francuzów nie stwierdzono obecności genetycznych czynników choroby.

Smardze to grzyby jadalne, niedoświadczeni grzybiarze mogą jednak się pomylić
Smardze to grzyby jadalne, niedoświadczeni grzybiarze mogą jednak się pomylić (Getty Images)

Również badania – gleby, wody czy powietrza m.in. w kierunku skażenia ołowiem lub radonem nie wykazały żadnych anomalii mogących przyczynić się do zachorowania na SLA. Nie odkryto także narażenia na szkodliwe działanie pola elektromagnetycznego. Jedynie pewne behawioralne (związane ze stylem życia) czynniki zostały przez badaczy odnotowane – m.in. palenie tytoniu.

Dopiero ostatnie badania, przeprowadzone na miejscu, ujawniły, co jeszcze łączy 14 pacjentów cierpiących z powodu choroby neurodegeneracyjnej. Wszyscy spożywali dzikie grzyby, uznawane przez nich za smardze (Morchella esculenta).

Połowa z uczestników badania zgłosiła ostre zatrucie po spożyciu grzybów, które okazały się ostatecznie nie smardzami, lecz piestrzenicą olbrzymią (Gyromitra gigas).

To odkrycie potwierdziło hipotezę, że genotoksyny (substancje uszkadzające materiał genetyczny człowieka, przyp.red.) obecne w grzybach mogą powodować degenerację neuronów ruchowych.

3. Piestrzenica olbrzymia – szkodliwość

Piestrzenica olbrzymia jest grzybem trującym, przez niedoświadczonych grzybiarzy wcale nie rzadko mylonym ze smardzem jadalnym. Zawiera, podobnie jak piestrzenica kasztanowata oraz koronica ozdobna, mykotoksynę – gyromitrynę.

Piestrzenica olbrzymia to grzyb zawierający mykotoksynę
Piestrzenica olbrzymia to grzyb zawierający mykotoksynę (Getty Images)

Toksyna powoduje hemolizę hepatocytów, uszkadza komórki wątroby, śledzionę, nerki, szpik kostny i wzrok. To substancja lotna, która ma ulatniać się wskutek odpowiedniej obróbki cieplnej, a nawet suszenia.

Piestrzenica kasztanowata (Gyromitra esculenta), w której zawartość gyromitryny jest wyższa niż w piestrzenicy olbrzymiej, dawniej była sprzedawana na targach i spożywana – również w Polsce. Wskazuje na to zresztą łaciński przymiotnik "esculenta" oznaczający "jadalna". W większości krajów europejskich jej sprzedaż jest jednak zakazana.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze