Zastrzyki odchudzające pod lupą naukowców. Eksperci apelują o czujność

Leki na otyłość, takie jak Ozempic czy Mounjaro, zrewolucjonizowały podejście do leczenia otyłości, przynosząc pacjentom nie tylko spektakularną utratę kilogramów, ale także dodatkowe korzyści zdrowotne – m.in. zmniejszenie ryzyka zawału, udaru czy niewydolności nerek. Jednak najnowsze analizy wskazują, że stosowanie tych preparatów może wiązać się z nowym, niepokojącym zagrożeniem – zwiększonym ryzykiem jednego rodzaju raka.

Rak nerki a terapie odchudzające. Naukowcy badają możliwy związekRak nerki a terapie odchudzające. Naukowcy badają możliwy związek
Źródło zdjęć: © Getty

Wyniki największego badania na temat analogów GLP

Badanie opublikowane w "JAMA Oncology" objęło ponad 86 tys. osób – 43317 pacjentów stosujących zastrzyki odchudzające i 43315 w grupie kontrolnej. Śledzono ich stan zdrowia nawet przez 10 lat.

Całkowite ryzyko zachorowania na nowotwory było u użytkowników leków o 17 proc. niższe niż u osób, które ich nie stosowały. Zanotowano wyraźny spadek liczby przypadków raka jajnika, endometrium i niektórych guzów mózgu.

Jednak w przypadku raka nerki sytuacja wyglądała odwrotnie – wśród stosujących leki wykryto 83 przypadki, a w grupie kontrolnej 58. To oznacza wzrost zachorowań o ok. 30 proc., szczególnie u osób młodszych niż 65 lat oraz z nadwagą.

Lekarze alarmują: Wykrycie tego nowotworu to wyzwanie

Rak nerki – cichy przeciwnik

Nowotwór nerki nazywany jest często "cichym zabójcą", ponieważ przez długi czas nie daje objawów. Dopiero w zaawansowanym stadium mogą pojawić się:

  • krwiomocz,

  • uporczywy ból pleców,

  • wyczuwalny guz pod żebrami.

Wczesne wykrycie daje dobre rokowania – 75 proc. pacjentów żyje co najmniej 5 lat od diagnozy. Gdy choroba jest już rozsiana, przeżywalność spada do ok. 18 proc..

Dlaczego leki mogą zwiększać ryzyko?

Naukowcy wskazują kilka możliwych mechanizmów:

  • uszkodzenie nerek na skutek częstych działań ubocznych leków (nudności, wymioty, odwodnienie),

  • obecność receptorów GLP-1 w nerkach, które – poddawane ciągłej stymulacji – mogłyby sprzyjać niekontrolowanemu wzrostowi komórek,

  • gwałtowne zmiany metaboliczne i immunologiczne związane z szybkim spadkiem masy ciała.

Na razie jednak są to hipotezy – związek przyczynowy nie został potwierdzony. - Potrzebujemy kolejnych badań obserwacyjnych, aby potwierdzić, czy te leki faktycznie zwiększają ryzyko – podkreślił dr Hao Dai z Indiana University, kierujący zespołem badawczym.

Korzyści kontra ryzyko

Eksperci apelują o ostrożność w interpretacji wyników. - Wzrost zachorowań to około 6 dodatkowych przypadków raka nerki na 10 tys. pacjentów rocznie. To niewiele w porównaniu z innymi korzyściami zdrowotnymi, jakie dają te terapie – zauważył dr Stephen Lawrence z University of Warwick.

Z kolei prof. Paul Pharoah z Cedars-Sinai Medical Center zaznacza, że obserwacja nie oznacza związku przyczynowego – redukcja ogólnego ryzyka nowotworów może wynikać po prostu z samej utraty masy ciała.

Zastrzyki odchudzające nadal uchodzą za przełom w leczeniu otyłości i jej powikłań. Mogą chronić przed wieloma nowotworami, ale jednocześnie wymagają monitorowania pod kątem ryzyka raka nerki.

Kluczowe jest zachowanie czujności onkologicznej – pacjenci powinni zgłaszać lekarzowi objawy takie jak krwiomocz czy przewlekły ból pleców.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. JAMA Oncology
  2. University of Warwick
  3. Cedars-Sinai Medical Center

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tabletki zamiast czekoladek? Zanim kupisz, koniecznie przejrzyj listę leków
Tabletki zamiast czekoladek? Zanim kupisz, koniecznie przejrzyj listę leków
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"