Hafefobia (lęk przed dotykiem) - przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie
Hafefobia to lęk przed dotykiem, który utrudnia codzienne funkcjonowanie. Trudno wyobrazić sobie co czuje osoba, która dostaje napadu paniki po dotknięciu, nawet przez członka najbliższej rodziny. Co warto wiedzieć o hafefobii? Czy ten rodzaj fobii można wyleczyć?
1. Czym jest hafefobia?
Hafefobia to lęk przed dotknięciem, odnoszący się do sytuacji, kiedy osoba cierpiąca na zaburzenie jest dotykana, ale również wtedy kiedy sama musi coś lub kogoś dotknąć. Strach może być powiązany z seksualnością lub niechęcią przed zabrudzeniem.
Inne określenia hafefobii to:
- afefobia,
- hafofobia,
- hapnofobia,
- haptefobia,
- haptofobia,
- tiksofobia.
Zaburzenie to należy do fobii specyficznych, czyli takich, które pojawiają się po kontakcie z określonym czynnikiem. Okazuje się, że ludzie mogą bać się bardzo różnych rzeczy, między innymi wody (ablutofobia), wysokości (akrofobia) czy owadów (entomofobia).
2. Przyczyny hafefobii
Podłoże większości fobii specyficznych jest bardzo trudne do określenia. Uznaje się, że hafefobia może mieć przyczyny genetyczne. Brane pod uwagę są również czynniki środowiskowe, może mieć na to wpływ negatywna sytuacja z przeszłości lub uczenie się lęku od rodziców, którzy unikają bliskiego kontaktu.
Dodatkowo kobiety są bardziej podatne na zaburzenia lękowe, a także osoby które mają już jakąś fobię. Ryzyko wystąpienia hafefobii zwiększają również zaburzenia psychiczne, na przykład zespół stresu pourazowego.
Zobacz także:
3. Objawy hafefobii
Większość osób nie lubi dotyku obcych ludzi, szczególnie w miejscu publicznym, na przykład w autobusie czy w sklepie. Nie da się tego natomiast porównać do odczuć osoby chorej na hafefobię. Symptomy hafefobii to:
- bardzo silny lęk,
- przyspieszony oddech,
- przyspieszenie czynności serca,
- zawroty głowy,
- nadmierna potliwość.
Dolegliwości pojawiają się, gdy pacjent zostanie dotknięty przez inną osobą, bez względu na stopień relacji - odczucia będą takie same również w przypadku członka rodziny. Lęk w zależności od sytuacji przybiera różne natężenie - od słabego do bardzo silnego.
4. Rozpoznanie hafefobii
Zdiagnozowanie hafefobii jest możliwe, gdy objawy utrzymują się przez minimum pół roku. Kluczowym czynnikiem jest również unikanie sytuacji, które mogłyby wiązać się z dotknięciem przez innego człowieka. Lekarz bierze też pod uwagę stopień utrudnień w życiu codziennym.
5. Leczenie hafefobii
Głównym sposobem leczenia jest psychoterapia poznawczo-behawioralna. Polecany jest również trening ekspozycyjny pod opieką terapeuty, wówczas pacjent jest stopniowo dotykany, tak by mógł powoli przyzwyczaić się do czynnika stresowego i go zaakceptować. W przypadku wysokiego natężenia ataków paniki przepisuje się leki przeciwlękowe, preparaty antydepresyjne lub środki z grupy beta-blokerów.
6. Konsekwencje hafefobii
Hafefobia negatywnie wpływa na życie codzienne. Lęk przed dotykiem bardzo utrudnia nawiązanie relacji uczuciowych, jest też przeszkodą w normalnych czynnościach, takich jak zakupy, nauka w szkole czy poznawanie nowych osób.
Skutkiem hafefobii jest wycofywanie się i zamykanie się w domu. Przebywanie w mieszkaniu ogranicza ryzyko dotyku, ale bezpośrednio przyczynia się do pojawienia się depresji i wzmaga samotność.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
