Objaw pojawia się na dłoniach. Pierwszy zwiastun choroby serca i nerek
Choć zimne dłonie często utożsamiane są z niską temperaturą w porze jesienno-zimowej, to zdarza się, że są pierwszym objawem dysfunkcji układu krążenia. To jednak nie wszystko - towarzyszą chorobie nerek oraz problemom z tarczycą. Co powinno skłonić nas do wizyty u lekarza?
1. Kiedy zimne dłonie powinny zaniepokoić?
Prozaicznych przyczyn zimnych dłoni jest wiele - od wychłodzenia organizmu, które pojawia się w okresie jesienno-zimowym, poprzez zbyt ciasne zapinanie zegarka, który zaburza prawidłowy przepływ krwi i doprowadza do niedotlenienia kończyn czy pracy przy komputerze w jednej pozycji. W takich pojedynczych sytuacjach zimne dłonie nie wymagają konsultacji lekarza.
Jeśli jednak objaw nie ustępuje podczas przebywania w ogrzewanych pomieszczeniach, a dodatkowo towarzyszą mu inne symptomy, konieczna może okazać się wizyta u lekarza pierwszego kontaktu. Zimne dłonie mogą bowiem świadczyć o szeregu różnych schorzeń.
- Zimne dłonie są związane z sytuacją, kiedy przepływ krwi w obwodowych częściach ciała jest zmniejszony. Może to wynikać z obkurczenia drobnych naczyń krwionośnych i doprowadzić do wychłodzenia kończyn. Najczęściej mają one związek z zaburzeniami krążenia, aczkolwiek bardzo często jest to też reakcja na stres, ponieważ adrenalina obkurcza naczynia krwionośne. Zimne dłonie mogą być też konsekwencją przyjmowania leków, które są powszechnie stosowane w kardiologii, czyli betablokerów, a także skutkiem doustnej antykoncepcji hormonalnej - tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie dr Beata Poprawa, kardiolog.
Jeśli zimnym dłoniom towarzyszą zasłabnięcia, omdlenia, kołatanie serca czy duszności, jest to sygnał, że organizm może zmagać się z chorobą serca. Jeśli oprócz dłoni, nadmiernie drętwieją, mrowią czy "omdlewają" nogi, może się okazać, że jest to problem z tętnicami lub żyłami kończyn dolnych i trzeba skontrolować przepływy. Przyczynami takich zaburzeń mogą być np.:
choroba niedokrwienna kończyn,
zakrzepowo-zarostowe zapalenie naczyń,
przewlekła niewydolność żylna.
- Zimne dłonie mogą być też jednym z objawów bardzo niskiego ciśnienia, wówczas pacjent może zasłabnąć. Ponadto zimne kończyny często są charakterystyczne dla palaczy. U tych osób najczęściej diagnozuje się chorobę Buergera, czyli zakrzepowo-zarostowe zapalenie naczyń. Jest to zapalenie małych i średnich naczyń krwionośnych, które często objawia się zatorami tętnic w stopach i na dłoniach, co prowadzi do ochłodzenia tych kończyn, a także bólu i uszkodzeń tkanek. Zaburzenia krążenia mogą powodować także cukrzyca, choroby autoimmunologiczne oraz zaawansowana miażdżyca - dodaje dr Poprawa.
2. Objaw Raynauda. Kiedy zwiastuje choroby?
Wychłodzenie kończyn, którym towarzyszą nagłe skurcze naczyń krwionośnych w palcach, to także jeden z objawów choroby Raynauda. Na skutek zimna lub silnych emocji palce zmieniają kolor (stają się białoniebieskie, a później intensywnie czerwone), są zimne, zdrętwiałe, a chory odczuwa mrowienie.
- Ten objaw nie musi świadczyć o żadnej poważnej chorobie, ale może na nią wskazywać. Mogą to być między innymi choroby autoimmunologiczne jak toczeń, twardzina czy zespół Sjögrena. Choroby te często dotykają młodych ludzi w sile wieku. Mogą przez lata doprowadzić do naprawdę ciężkich powikłań, a ich przebieg potrafi być nieprzewidywalny. Przewlekły, tlący się stan zapalny jest główną przyczyną rozwoju takich powikłań - tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie dr n.med. Katarzyna Muras-Szwedziak, internista i nefrolog, która zajmuje się m.in. pacjentami z chorobami autoimmunologicznymi.
Jak odróżnić objaw Raynauda od zwykłej reakcji na zimno?
- Przy niskich temperaturach następuje gwałtowny skurcz naczyń krwionośnych, w wyniku czego palce stają się bardzo blade, praktycznie białe. Mogą towarzyszyć temu drętwienie i ból. Przy wyższej temperaturze, na przykład po wejściu do ciepłego pomieszczenia, krew zaczyna do nich ponownie dopływać, więc zaczynają sinieć - tłumaczy dr Muras-Szwedziak.
3. Zimne dłonie a choroby tarczycy
Wychłodzenie ciała jest charakterystyczne także dla chorej tarczycy, a zwłaszcza w przypadku jej niedoczynności. W takiej sytuacji z czasem oprócz zimnych dłoni mogą pojawić się także:
trudności z koncentracją,
nadmierna senność,
utrata włosów i rozdwajanie paznokci,
nadwaga (mimo braku apetytu),
podkrążenie oczu i obrzęki,
wysuszenie skóry.
Jak podkreśla prof. dr n. med. Andrzej Milewicz, endokrynolog, wieloletni kierowniki kliniki Endokrynologii i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, w sytuacji kiedy wymienionym objawom towarzyszy dodatkowo zmęczenie, należy koniecznie zgłosić się na konsultację do endokrynologa.
- Zmęczenie, marznięcie dłoni czy ociężałość to jedne z najczęstszych objawów towarzyszących zaburzeniom tarczycy. Jeśli zauważymy, że czynności, które dotychczas wykonywaliśmy bez zająknięcia, nagle przysparzają nam kłopot, to można podejrzewać, że są to pierwsze objawy niedoczynności tarczycy. Aby mieć pewność, że zmagamy się z tym zaburzeniem, należy udać się na konsultację endokrynologiczną, ponieważ są to objawy często występujące także w innych schorzeniach i to do lekarza należy postawienie właściwej diagnozy - stwierdza w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Milewicz.
Do zbadania pod kątem zaburzeń tarczycy powinna nas również skłonić nadmierna potliwość ciała w okresie zimy, która może świadczyć o zbyt wysokim poziomie hormonów we krwi.
- Nadmierna potliwość połączona z drżeniem rąk, uczuciem gorąca, kołataniem serca, osłabieniem siły mięśniowej i poczuciem rozdrażnienia jest często diagnozowana u pacjentów z nadczynnością tarczycy. Warto, aby w momencie pojawienia się tych objawów zgłosić się na wstępne badanie oceniające czynność tarczycy (stężenie TSH we krwi) – radzi endokrynolog.
4. Choroby nerek
Choć choroby nerek rzadko objawiają się jedynie wyziębieniem, zdarza się, że objaw ten może być jednym z wielu symptomów świadczących np. o niewydolności tego narządu. Wówczas u chorego pojawia się:
przewlekłe zmęczenie,
obrzęki pod oczami,
opuchlizna kostek,
nadciśnienie,
różnego rodzaju problemy przy oddawaniu moczu.
W większości przypadków choroby nerek w ogóle nie dają objawów, a kiedy już się pojawią, okazuje się, że schorzenie jest w zaawansowanym stadium, nierzadko w momencie, kiedy jedyną metodą leczenia pozostaje dializoterapia oraz wpisanie pacjenta na listę biorców organu.
- Do nefrologów trafiają pacjenci ze schyłkową niewydolnością nerek. To nie są osoby z kreatyniną na poziomie 1,5 mg/dl, ale 10 mg/dl. Mocznik wynosi zaś 200 mg/dl, a nie 25 mg/dl. Kiedy robimy takim pacjentom USG nerek, okazuje się, że nerki już są zatarte i rozwijają się cechy mocznicy. Do tak tragicznych wyników przyczynia się zarówno bardzo mała świadomość społeczna Polaków, jak i to, że choroba długo nie daje żadnych objawów, a jeśli już się one pojawią, mogą być niespecyficzne - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie prof. dr hab. Beata Naumnik, kierownik I Kliniki Nefrologii i Transplantologii Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.
Lekarka dodaje, że pacjenci nie wiedzą, że powinni raz w roku wykonać proste badania profilaktyczne w postaci badania ogólnego moczu oraz stężenia kreatyniny we krwi.
Dr Poprawa dodaje zaś, że zimne dłonie mogą być także objawem niedokrwistości z niedoboru żelaza.
- Niedobór żelaza może powodować uczucie wychłodzenia i prowadzić do marznięcia stóp i dłoni. Zmniejszeniu ulega wówczas liczba erytrocytów, czyli czerwonych krwinek, które transportują tlen. W wyniku tego dochodzi do niedotlenienia tkanek i silnego odczuwania zimna - tłumaczy lekarka.
- W sytuacji kiedy jest to sytuacja powtarzalna, nasilająca się, która nie tylko powoduje zimno, ale też ból i bladnięcie palców, należy skonsultować się z lekarzem, aby znaleźć przyczynę zimnych kończyn. Pamiętajmy, że zimne dłonie i stopy same w sobie nie są chorobą, one mogą być objawem jakiejś dysfunkcji. Przyczyn może być wiele, natomiast diagnozę należy pozostawić lekarzowi - kończy dr Poprawa.
Katarzyna Gałązkiewicz, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Zobacz także:
źródło: wp.pl
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
