Badanie radiologiczne jelita grubego
Badanie radiologiczne jelita grubego zwyczajowo określa się wlewem doodbytniczym. Polega na wprowadzeniu do jelita grubego środka cieniującego tzw. kontrastu, który w większym stopniu niż tkanki pochłania promieniowanie rentgenowskie. Po przepuszczeniu przez ciało badanego wiązki promieniowania rentgenowskiego na zdjęciu widać obraz jelita wraz z wszelkimi zmianami w jego obrębie. Użycie środka cieniującego jest niezbędne, ponieważ ściany jelita w niewielkim stopniu pochłaniają promieniowanie X.
1. Charakterystyka badania radiologicznego jelita grubego
Badanie jednokontrastowe polega na wypełnieniu jelita grubego zawiesiną barytową i jego opróżnieniu w celu uwidocznienia zarysów jelita i fałdów jego śluzówki. Badanie dwukontrastowe polega na rozciągnięciu fałdów błony śluzowej jelita przez wprowadzenie powietrza i pokrycie powierzchni jelita cienką warstwą barytu. Badanie jelita grubego metodą doustną można przeprowadzać w wyjątkowych sytuacjach. Kontrast podaje się doustnie, aby przyspieszyć perystaltykę jelita cienkiego. Po przejściu zawiesiny do części zstępującej jelita grubego, przez cewnik doodbytniczy wprowadza się powietrze.
Badanie radiologiczne wykonuje się w celu wykrycia zmian zarysów jelita grubego, co może stanowić podstawę do ustalenia dalszego postępowania diagnostycznego.
Wskazaniami do wykonania badania są:
- choroby zapalne jelita grubego;
- podejrzenie procesu rozrostowego jelita grubego;
- uchyłkowatość jelita grubego;
- niedrożność jelita grubego;
- choroba Hirschsprunga (wrodzone schorzenie unerwienia jelit).
Badanie radiologiczne jelita grubego wykonywane jest na zlecenie lekarza. Poprzedza go badanie per rectum.
2. Przygotowanie do badania radiologicznego jelita grubego
Na dwa dni przed wykonaniem badania obowiązuje dieta złożona z galaretek owocowych i soków. Poza tym, należy wypijać ponad 9 szklanek wody dziennie, np. co godzinę jedną szklankę. W południe trzeba przyjąć doustnie dwie drażetki środka przeczyszczającego, a wieczorem zaaplikować doodbytniczo czopek ze środkiem przeczyszczającym. W dniu badania pacjent nie powinien jeść i pić, a także palić tytoniu. Przed badaniem należy zgłosić lekarzowi takie informacje, jak ciąża czy występujące krwawienie miesiączkowe. W czasie badania należy mówić o wszystkich nagłych dolegliwościach. Na 2-3 godziny przed samym badaniem stosuje się lewatywę z 2-3 litrów ciepłej wody.
Pacjent podczas wprowadzania pierwszego litra wody leży na lewym boku, podczas wprowadzania drugiego litra wody na brzuchu, a w czasie wprowadzania trzeciego na prawym boku. Lewatywę należy powtarzać, aż wypływająca z odbytu woda będzie czysta. Pacjent może się też spotkać z innym sposobem przygotowania do badania jelita grubego, ale wybór metody należy do lekarza. Przygotowanie chorego z zaawansowanymi zmianami jelita grubego może polegać na doustnym podaniu dużej ilości płynów. Można wówczas zrezygnować z lewatywy. U dzieci wskazane jest podanie środka uspokajającego.
3. Opis badania radiologicznego jelita grubego
Badania radiologiczne jelita grubego rozpoczyna się od wykonania zdjęcia przeglądowego jamy brzusznej. W ten sposób ocenia się stan przygotowania pacjenta do badania. Lekarz może użyć gotowego jednorazowego zestawu, składającego się z worka zawierającego zawiesinę barytową, połączonego plastikową rurką z kanką oraz z cienkiej rurki do pompowania powietrza.
Lekarz wprowadza kankę do odbytnicy pacjenta na głębokość do 10 cm. W przypadku badania dwukontrastowego wprowadzane jest najpierw powietrze w celu rozciągnięcia błony śluzowej jelita, a dopiero potem zawiesina barytu. Podczas badania pacjent obracany jest na boki, aby środek cieniujący wypełnił całe jelito grube. Lekarz wykonuje dokumentację zdjęciową w czasie wydechu badanego, ponieważ przepona uniesiona ku górze rozciąga okrężnicę. Wynik przekazywany jest w formie opisu, niekiedy z dołączonymi zdjęciami radiologicznymi. Całe badanie trwa kilkadziesiąt minut.
Badanie radiologiczne jelita grubego nie jest obciążone ryzykiem powikłań. Jeśli zachodzi taka potrzeba, to może być powtarzane okresowo. Wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku. Nie można go przeprowadzać u kobiet w ciąży. Niewskazane jest też dla kobiet w drugiej połowie cyklu miesiączkowego, jeśli istnieje podejrzenie zajścia w ciążę.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.