Chorą wątrobę widać na nogach. Ten objaw to sygnał alarmowy
Stłuszczeniowa choroba wątroby, zwłaszcza w postaci niealkoholowej (NAFLD lub MAFLD), rozwija się powoli i często po cichu, ale jej skutki mogą być bardzo poważne dla organizmu, zwłaszcza gdy przechodzi w marskość narządu. Na jakie objawy warto zwrócić uwagę?
W tym artykule:
Czym jest stłuszczenie wątroby?
Wydawałoby się, że stłuszczenie wątroby to wyłącznie "kara" za picie alkoholu. Nic bardziej mylnego. Choroba może dotknąć osoby, które nigdy w życiu nie spróbowały napojów wyskokowych.
Stłuszczenie wątroby polega na gromadzeniu się kropli tłuszczu w komórkach organu. Wyróżniamy jego dwie główne postacie: alkoholowe oraz właśnie niealkoholowe stłuszczenie wątroby.
Druga postać określana jest też skrótem NAFLD (ang. Non-Alcoholic Fatty Liver Disease) i dotyczy osób, które spożywają niewielkie ilości alkoholu lub nie piją go wcale.
Za rozwój NAFLD najczęściej odpowiadają nieprawidłowości metaboliczne, takie jak:
- otyłość, zwłaszcza brzuszna,
- insulinooporność i cukrzyca typu 2,
- zaburzenia gospodarki lipidowej (np. podwyższone triglicerydy),
- nadciśnienie tętnicze,
- zespół metaboliczny.
Nie bez znaczenia pozostaje także siedzący tryb życia i dieta bogata w cukry proste oraz tłuszcze nasycone.
Zobacz także: Szafran lekarstwem na raka wątroby?
Objawy, które trudno powiązać z wątrobą
W początkowej fazie stłuszczenie wątroby zazwyczaj nie daje żadnych objawów. Pacjenci dowiadują się o chorobie przypadkowo – np. w czasie rutynowego USG jamy brzusznej lub po otrzymaniu wyników badań laboratoryjnych wykazujących podwyższony poziom enzymów wątrobowych (ALT, AST).
Wraz z postępem choroby mogą pojawić się:
uczucie ciężkości w prawym nadbrzuszu,
zmęczenie, apatia,
utrata apetytu,
stopniowy spadek masy ciała.
W przypadkach, gdy stłuszczenie przechodzi w zapalenie lub marskość wątroby, obserwuje się: obrzęki kończyn dolnych, żółtaczkę, wodobrzusze i problemy z krzepliwością krwi.
Diagnostyka – jak wykryć stłuszczenie?
Podstawowym badaniem wykorzystywanym do rozpoznania stłuszczenia wątroby jest USG jamy brzusznej, które wykazuje wzmożoną echogeniczność wątroby. Dodatkowo lekarz może zlecić:
- oznaczenie enzymów wątrobowych (ALT, AST, GGTP),
- badania obrazowe (MRI, CT),
- a w uzasadnionych przypadkach – biopsję wątroby.
Ważne jest również dokładne zebranie wywiadu medycznego i ocena stylu życia pacjenta.
Zobacz także: 6 największych przysług dla wątroby
Leczenie – powrót do równowagi
W leczeniu NAFLD kluczową rolę odgrywają zmiany w stylu życia:
- redukcja masy ciała – już 7–10 proc. spadek wagi może znacząco poprawić stan wątroby,
- aktywność fizyczna – minimum 150 minut tygodniowo ćwiczeń aerobowych lub oporowych,
- odstawienie alkoholu i hepatotoksycznych leków, jeśli są przyczyną problemów.
W niektórych przypadkach lekarz może zalecić leki wspomagające funkcje wątroby, ale farmakoterapia nie jest leczeniem pierwszego wyboru – o skuteczności decydują przede wszystkim zmiany codziennych nawyków.
Dieta – kluczowy element terapii
Prawidłowo skomponowana dieta w stłuszczeniu wątroby to podstawa terapii. Powinna być:
- niskokaloryczna, dostarczająca 1200–1500 kcal dziennie (w zależności od masy ciała i płci),
- oparta na produktach nieprzetworzonych: warzywach, owocach, pełnoziarnistych produktach zbożowych, roślinach strączkowych, chudym mięsie, rybach i nabiale,
- uboga w cukry proste (szczególnie fruktozę zawartą w syropie glukozowo-fruktozowym) oraz tłuszcze trans.
Należy unikać:
- produktów typu fast food,
- dań smażonych,
- słodzonych napojów i alkoholu,
- tłustych mięs i przetworzonych wędlin.
Rekomendowane modele żywieniowe to dieta śródziemnomorska oraz DASH, które dostarczają wielu składników przeciwzapalnych i wspierających metabolizm.
Pamiętajmy też, by redukcja masy ciała powinna odbywać się stopniowo – zbyt szybka utrata kilogramów może wręcz pogłębić stłuszczenie.
Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródło: abcZdrowie
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.