EMA zmienia stanowisko ws. szczepionki przeciwko COVID
Europejska Agencja Leków wydała nowe zalecenia dotyczące trzeciej dawki szczepionki przeciwko COVID-19. Najnowsza rekomendacja dopuszcza podanie dawki przypominającej szczepionki wszystkim osobom pełnoletnim po upływie pół roku od drugiego zastrzyku. Zmieniają się również zalecenia dotyczące pacjentów z obniżoną odpornością - oni mogą przyjąć trzecią dawkę zdecydowanie szybciej.
1. Trzecia dawka. Nowe zalecenia EMA
4 października EMA wydawała nowe rekomendacje dotyczące dodatkowej dawki szczepionki przeciwko COVID-19. Decyzja dotyczy przede wszystkim osób z obniżoną odpornością. Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi (CHMP) EMA uznał, że podanie dodatkowej dawki szczepionki mRNA jest bezpieczne. Decyzję podjęto na podstawie wyników badań, które wykazały, że dodatkowa dawka stymulowała "wytwarzanie przeciwciał u pacjentów po przeszczepach z obniżoną odpornością".
"Chociaż nie ma bezpośrednich dowodów na to, że wytwarzanie przeciwciał chroniło przed COVID-19, oczekuje się, że dodatkowa dawka zwiększy ochronę przynajmniej u niektórych z nich. EMA będzie nadal monitorować wszelkie pojawiające się dane dotyczące jej skuteczności" - poinformowano w komunikacie prasowym.
EMA w przypadku tej grupy pacjentów wyjątkowo dopuszcza podanie trzeciej dawki wcześniej, ale musi minąć co najmniej 28 dni od przyjęcia drugiej dawki.
- Ten okres, który EMA sugeruje, powinien być traktowany poważnie. Układ odpornościowy u niektórych z nas nie działa tak jak powinien, w związku z tym organizm nie uczy się tak łatwo. U osób z nieprawidłowo funkcjonującym układem odpornościowym zaszczepienie dwiema dawkami może nie wystarczyć do wykształcenia odporności na pożądanym poziomie. Badania pokazały, że pomocą może być właśnie trzecia dawka, co pozwoli zwiększyć poziom ochrony - tłumaczy prof. Krzysztof Pyrć, wirusolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Co ważne, decyzja EMA dotyczy wyłącznie szczepionek mRNA, czyli preparatów Comirnaty (BioNTech/Pfizer) i Spikevax (Moderna).
Jest rekomendacja @EMA_News w sprawie 3 dawki. na razie tylko szczepionki mRNA.
— Krzysztof Pyrc (@k_pyrc) October 4, 2021
1. osoby na immunosupresji mogą otrzymać 3 dawkę nie wcześniej niż 28 dni po 2 dawce.
2. osobom >18rż może zostać podana dawka wzmacniająca przynajmniej 6 m-cy od 2 dawki.https://t.co/vbktSd5bud pic.twitter.com/M6mRBpqXya
2. Trzecia dawka dla wszystkich?
Nie jest to jednak jedyna ważna informacja przekazana przez EMA. Agencja zajęła też stanowisko w sprawie podania trzeciej dawki szczepionki osobom powyżej 18. roku życia z prawidłowo funkcjonującym układem odpornościowym. W ich przypadku, jak podaje EMA, dodatkowa dawka może być podawana najwcześniej po upływie 6 miesięcy od drugiej.
- Trzeba pamiętać, że określenia trzecia dawka i dawka przypominająca to są dwie różne rzeczy. W przypadku osób z obniżoną odpornością mówimy o trzeciej dawce, w przypadku np. osób starszych mówimy o dawce przypominającej, która ma przywrócić i wzmocnić ochronę, która zaczęła zmniejszać się z czasem. Ta decyzja EMA była oczekiwana, bo jeszcze przed rekomendacją EMA podjęto w Polsce decyzję o umożliwieniu podawania dawki przypominającej osobom powyżej 50. roku życia oraz personelowi medycznemu - przypomina prof. Pyrć.
Wirusolog wyjaśnia, że rekomendacja EMA nie oznacza, że w Polsce automatycznie wszyscy dorośli będą dostawali po 6 miesiącach dawkę przypominającą. EMA wyraźnie zaznacza, że decyzję podejmują lokalne instytucje zdrowia publicznego, a jej rekomendacja oficjalnie pozwala na rozszerzenie grupy osób, którym będzie podawana dawka przypominająca.
- Czy będzie konieczność podawania dawki przypominającej wszystkim? Na razie nie wiemy. Badania wskazują, że z czasem spada poziom przeciwciał, chociaż osoby młodsze w dalszym ciągu są chronione przed ciężką chorobą i śmiercią. Niepokojące jest jednak to, że w przypadku osób starszych widzimy powolny spadek tej ochrony z czasem. W tej drugiej grupie uzasadnione jest podawanie dawki przypominającej - wyjaśnia prof. Pyrć.
Ekspert zauważa, że w sytuacji, kiedy zaszczepiła się niewiele ponad połowa społeczeństwa, absolutnym priorytetem powinno być przekonanie niezaszczepionych, szczególnie tych w podeszłym wieku lub z grup ryzyka.
3. Dlaczego potrzebna jest kolejna dawka?
Kolejna dawka szczepionki ma zwiększyć poziom ochrony przed zakażeniem w związku z wariantem Delta, który obecnie odpowiada za zdecydowaną większość zakażeń SARS-CoV-2. Ten wariant łatwiej pokonuje barierę przeciwciał i łatwiej się rozprzestrzenia. Dla porównania: w przypadku wariantów krążących w 2020 r. bazowy współczynnik reprodukcji wirusa, który informuje o tym, ile osób jest w stanie zakazić jedna osoba, wynosił 2,5. Dla wariantu Alfa sięgał 4, a w przypadku Delty wynosi aż 6-7. Niektóre źródła mówią nawet o 8. To najlepiej pokazuje siłę rażenia wirusa.
- Wyniki badań wskazują, że gdy wariant Delta zakazi zaszczepioną osobę, to w przeciągu pierwszych kilku dni replikuje podobnie w górnych drogach oddechowych jak u osoby niezaszczepionej. A to oznacza, że może być rozprzestrzeniany. Różnica pojawia się później - około 5 dnia. U zaszczepionych wirus zaczyna być eliminowany, podczas gdy u osób niezaszczepionych ma się jeszcze na tyle dobrze, że w końcu może spowdowoać ciężką postać COVID-19 - tłumaczy dr hab. Piotr Rzymski z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu (UMP). - A zatem mimo gwałtownej ewolucji wirusa, szczepionki zachowują swoje działanie w zakresie wysokiej ochrony przed hospitalizacją i zgonem - dodaje ekspert.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
