5 najczęstszych pytań dotyczących wątroby. Eksperci odpowiadają
Wątroba jest jednym z najbardziej niezwykłych narządów w naszym ciele. Niezbędna do życia, niezastąpiona i wyjątkowo pracowita, a jednocześnie posiadająca niezwykłe zdolności do regeneracji. Szkodzi jej lekkomyślny tryb życia, ciężka i tłusta dieta, chemia w żywności, alkohol i inne używki. Gdy zachoruje, potrafi przez dłuższy czas nie dawać żadnych objawów. Warto wiedzieć, jak dbać o wątrobę i jakie sygnały powinny nas zaniepokoić. Co trzeba wiedzieć o wątrobie?
Na najczęstsze pytania o ten organ odpowiedzieli: dr med. Andrzej Prystupa, adiunkt Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie oraz lek. Jakub Klapaczyński, współtwórca przychodni hepatolodzy.pl .
Na kolejnym slajdzie zobaczysz WIDEO i dowiesz się, co jeść, by mieć zdrową wątrobę.
Sprawdź koniecznie: Kiedy następuje konieczność usunięcia wątroby?
Miejsce wątroby w organizmie człowieka
Grupy ryzyka chorób wątroby
Lekarz Jakub Klapaczyński: Choroby wątroby obejmują całe spektrum patologii o różnych przyczynach, dlatego w wielu przypadkach nie jest możliwe zdefiniowanie grupy potencjalnego ryzyka. Część chorób jest uwarunkowana np. genetycznie lub autoimmunologicznie i nie mamy wpływu na ich wystąpienie. Wyjątkiem są dwie choroby przebiegające ze stłuszczeniem narządu: alkoholowa choroba wątroby wynikającą z nadużywania alkoholu i niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby związana z zaburzeniami metabolicznymi (głównie z otyłością, cukrzycą typu 2, hipercholesterolemią).
W przypadku choroby alkoholowej wątroby, w grupie ryzyka zachorowania są osoby, które przez lata, regularnie spożywają alkohol. Bardziej zagrożone są kobiety, dla których bezpieczna dzienna dawką spożywanego alkoholu jest 2-3 krotnie mniejsza niż dla mężczyzn (i nie powinna przekraczać w przeliczeniu 1 kieliszka wina dziennie). Generalnie, dla wątroby lepiej jest dostarczyć większą dawkę alkoholu raz w tygodniu lub raz w miesiącu, niż spożywać mniejsze ilości alkoholu codziennie.
W grupie ryzyka niealkoholowego stłuszczenia wątroby są natomiast, jak wspomniano wcześniej, chorzy z otyłością, cukrzycą typu 2, zaburzeniami lipidowymi.
Sprawdź koniecznie: Czy wszywki alkoholowe przynoszą oczekiwane rezultaty?
Ból wątroby
Lekarz Jakub Klapaczyński: Wątroba nie jest narządem unerwionym (oprócz torebki otaczającej wątrobę), dlatego nie odczuwamy bólu wątroby. To co nas boli to najczęściej narządy, które znajdują się w pobliżu. Boleć może nas pęcherzyk żółciowy w przypadku kamicy (ból będzie miał charakter kolki).
Przewlekłe dolegliwości o charakterze tępego bólu, wzdęcia czy uczucia pełności, wiązane przez chorych z wątrobą, najczęściej wynikają z pracy przewodu pokarmowego (głównie jelita grubego).
W wyjątkowych sytuacjach, gdy dochodzi do znacznego powiększenia wątroby i rozciągania unerwionej torebki otaczającej narząd, dolegliwości bólowe mogą się pojawić. Są to jednak rzadkie sytuacje.
Na kolejnym slajdzie zobaczysz WIDEO i dowiesz się, jakie zioła mogą pomóc wątrobie.
Sprawdź koniecznie: Czy moja wątroba choruje? Oto sygnały świadczące o tym, że narząd jest chory.
Widoczne objawy marskości wątroby
Dr Andrzej Prystupa: Marskość wątroby jest to choroba przewlekła, która doprowadza do przebudowy organu i powstania licznych guzków otoczonych tkanką włóknistą. U 10-20 proc. osób przewlekle pijących 50 g alkoholu dziennie przez ponad 5 lat rozwija się marskość wątroby.
We wczesnym stadium marskości przebieg choroby może być bezobjawowy. Początkowo jest to osłabienie i rozbicie. Może wystąpić utrata apetytu, zmniejszenie masy ciała, wzdęcia brzucha, nietolerancja pokarmów tłustych, pobolewania w nadbrzuszu, nudności, wymioty, zaparcia lub biegunki.
Pierwszymi objawami mogą być też: zażółcenie skóry i białek oczu, ściemnienie moczu, obrzęki kończyn dolnych, powiększenie obwodu brzucha. W rozwoju marskości wątroby mogą występować zmiany zachowania, problemy z koncentracją uwagi, zaburzenia snu, krwawienia z nosa lub z przewodu pokarmowego. Do lekarza należy zgłosić się w razie stwierdzenia powyższych objawów.
Sprawdź koniecznie: Czy szczupli są bardziej narażeni na marskość wątroby?
Długość życia z marskością wątroby
Dr Andrzej Prystupa: Przeżycie z marskością wątroby zależy od przyczyny, od stadium zaawansowania, wczesnego wykrycia choroby i zastosowania odpowiedniego leczenia oraz wprowadzenia abstynencji od alkoholu.
Średnia długość życia pacjenta ze skompensowaną marskością wątroby (bez powikłań) wynosi 10 lat. Natomiast z zdekompensowaną marskością wątroby (z powikłaniami) wynosi około 1-2 lata.
Sprawdź koniecznie: Czy spożywanie kawy chroni przed marskością wątroby?
Regeneracja wątroby z marskością
Lek. Jakub Klapaczyński: Wątroba marska to inaczej wątroba zwłókniała i to zwłóknienie jest naturalnym procesem, który zachodzi na skutek przewlekłego zapalenia. Jeśli zwłóknienie osiągnie bardzo duży zakres (a do tego zwykle potrzeba kilkunastu czy kilkudziesięciu lat), to mówimy o marskości wątroby.
Obecne badania dowodzą, że włóknienie może się cofać, czyli wątroba, nawet marska, jest w stanie się regenerować. Jednak potrzeba do tego czasu oraz, przede wszystkim, usunięcia czynnika uszkadzającego wątrobę (np. abstynencji od alkoholu).
Niestety po przekroczeniu pewnej granicy zniszczenia wątroby, dość indywidualnej i trudnej do jednoznacznego zdefiniowania, cofnięcie się zmian w wątrobie nie jest możliwe i jedynym ratunkiem pozostaje przeszczep narządu.
Generalnie jednak wątroba jest organem, który bardzo trudno jest uszkodzić, a uszkodzona potrafi się zregenerować. Nie dysponujemy niestety jeszcze lekami, które przyśpieszyłyby jej regenerację.
Sprawdź koniecznie: Jak się żyje po usunięciu wątroby?
