Jak dbać o stawy?
Stawy – dopóki nie bolą, uznajemy, że wszystko z nimi w porządku. Gdy zaczynają nam dokuczać, stan chorobowy jest już zwykle bardzo zaawansowany. Proces zwyrodnieniowy jest podstępny, toczy się skrycie i bezobjawowo. W końcu daje o sobie znać, a leczenie jest wtedy długie i żmudne.
Stawy są to ruchome połączenia kości, które do swojego prawidłowego funkcjonowania wymagają prawidłowej chrząstki stawowej, mazi stawowej oraz prawidłowego przyczepu mięśni i ścięgien.
1. Chrząstka stawowa a choroby stawów
Schorzenia reumatyczne zaczynają się od chrząstki stawowej. Ta miękka, elastyczna tkanka, która chroni panewkę główki i powierzchnię kości przed ścieraniem, pełni rolę amortyzatora oraz ułatwia poślizg, zapobiegając tarciu.
Niestety, z czasem się zużywa, a wtedy stawy przestają prawidłowo funkcjonować. Istnieje wiele przyczyn, dla których staw nie pełni prawidłowo swojej funkcji. Możemy wyróżnić zaburzenia związane z procesem autoimmunologicznym, urazy, następstwa farmakoterapii.
Chrząstka zawiera cząsteczki, które mają bardzo dużą zdolność wiązania wody. To właśnie dzięki nim ta tkanka jest taka elastyczna i może łagodzić skutki wstrząsów, na które narażone są stawy podczas ruchu.
Chrząstka psuje się z powodu:
- patologii w budowie anatomicznej,
- chorób autoimmunologicznych,
- niewłaściwego trybu życia,
- niedoborów żywieniowych.
Zwyrodnienie stawów jest przyczyną cierpienia wielu ludzi na całym świecie. Dokuczają im ból stawów, trzaski, sztywność, a w końcu znaczne ograniczenie możliwości poruszania się. W konsekwencji miliony zdrowych i młodych ludzi zamienia się w osoby ze znacznym ograniczeniem ruchowym.
2. Jak wzmocnić stawy?
Po pierwsze – ruch, przede wszystkim umiarkowany i z zachowaniem higieny stawów, po drugie – ruch, a po trzecie – też ruch. Pozwoli to utrzymać dobrą figurę i ruchomość stawów. Poza tym stosowanie odpowiedniej diety. Musi być bogata w wapń, witaminy, zwłaszcza C, a także bioflawonoidy.
Aby zabezpieczyć chrząstkę przed niszczeniem i ubytkami, konieczna jest suplementacja na stawy:
- glukozaminą – jest budulcem potrzebnym do syntezy związków chemicznych tworzących chrząstkę stawową, bez którego nie byłoby również możliwe odnawianie zapasów mazi stawowej. Po 50. roku życia organizm traci zdolność do jej produkcji i dlatego niedobory trzeba uzupełniać.
- chondroityną – jest to jeden ze składników wypełniających przestrzenie międzykomórkowe w tkankach łącznych. Deficyt tego kwasu należy wyrównywać, ponieważ stawy są bez niego mało wytrzymałe, a w końcu stają się niesprawne.
- witaminą C – jest substratem syntezy tkanki łącznej. Witamina C chroni stawy, ułatwiając przyswajanie glukozaminy i chondroityny. Stany zapalne zmniejszają ilość tej witaminy w mazi stawowej, dlatego zwłaszcza wtedy trzeba dbać, by jej nie zabrakło.
- kolagenem – główny składnik ścięgien i podstawowe białko tkanki łącznej. Zawarty w chrząstce kolagen typu II decyduje o jej wytrzymałości i odporności. Zapobiega również destrukcji chrząstki stawowej
Aktywność fizyczna wzmacnia kości i mięśnie, dzięki temu chore stawy zachowują normalną ruchliwość i nie ulegają zesztywnieniu. Pod pojęciem „aktywność fizyczna” kryją się różne możliwości. Nie musi to być wyczynowe uprawianie sportu. Wystarczy codzienny spacer i krótka gimnastyka. Pomocne będą: biegi, pływanie, jazda na rowerze.
Po całym dniu stresów, pod wpływem przemęczenia stawy człowieka są przeciążone. Zaczynamy odruchowo napinać mięśnie grzbietowe. Długotrwały skurcz mięśni powoduje, że do nóg dociera zbyt mała ilość tlenu. Przez to ból stawów staje się coraz większy. Należy unikać długotrwałych stresów i dbać o równowagę psychiczną.
Podczas dźwigania ciężkich zakupów, przestawiania mebli, czy innych czynności wymagających użycia siły, staraj się rozkładać ciężar na obie ręce. Dzięki temu nie przeciążysz zbyt mocno stawów, barków czy kolan. Ciężkie przedmioty, których nie musisz dźwigać, lepiej przesuń po ziemi. Podnosząc coś z ziemi, nie rób tego na wyprostowanych kolanach, bezpieczniej będzie gdy przykucniesz i dopiero wtedy zaczniesz to podnosić.
Na co dzień zrezygnuj z wysokich obcasów. Wygodne obuwie na miękkiej podeszwie pomoże zachować ci zdrowe stawy.
Otyłość może wywołać ból stawów. U osób z nadwagą szybciej ściera się chrząstka stawowa. Dlatego ważne jest by utrzymać wagę w normie.
Wierność jednemu partnerowi zmniejsza ryzyko zakażenia chlamydiami. Chlamydie to drobnoustroje, które atakują stawy. Dokładniej, chlamydie odpowiadają za zmiany w naszym układzie odpornościowym, które powodują, że organizm osłabia połączenia kości. Dzięki wierności seksualnej chlamydie nie przedostają się do naszego organizmu.
Choroby stawów mają różną etiologię, niektórym można jednak skutecznie zapobiegać, stosując regularnie umiarkowany wysiłek fizyczny nieobciążający znacząco stawów, utrzymując prawidłową masę ciała oraz stosując dietę bogatą w wapń i składniki mineralne.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.