Jedna z herbat na czarnej liście naukowców. Może wpływać na DNA

Codzienna filiżanka herbaty wydaje się jednym z najzdrowszych rytuałów – odpręża, rozgrzewa i pomaga zebrać myśli. Jednak najnowsze badania pokazują, że nawet w tym napoju mogą się kryć mikroskopijne cząstki plastiku, które zaburzają pracę organizmu. Szkodliwość mikroplastiku potwierdzają badania naukowe.

Konkretny rodzaj herbaty może stać się źródłem mikroplastikuKonkretny rodzaj herbaty może stać się źródłem mikroplastiku
Źródło zdjęć: © Getty Images
Magdalena Pietras

Uważaj na herbatę w torebkach

Zespół naukowców z Universitat Autònoma de Barcelona dokładnie przeanalizował różne rodzaje popularnych torebek herbaty – wykonanych z nylonu, polipropylenu i celulozy. Wyniki zaskoczyły nawet badaczy: podczas parzenia jedna torebka z polipropylenu potrafiła uwolnić ponad 1,2 miliarda cząstek mikroplastiku na mililitr naparu, a te z celulozy – około 135 milionów.

- Udało nam się w innowacyjny sposób scharakteryzować te zanieczyszczenia za pomocą zestawu najnowocześniejszych technik. To bardzo ważne narzędzie w badaniach nad potencjalnym wpływem tych substancji na zdrowie człowieka - mówi Alba Garcia, autorka publikacji w magazynie "Chemosphere".

Naukowcy z Barcelony zwracają uwagę, że źródłem problemu są przede wszystkim opakowania żywności i materiały mające kontakt z gorącymi płynami. Wysoka temperatura powoduje uwalnianie się mikro- i nanoplastiku, które następnie mogą być połykane lub wchłaniane przez błony śluzowe.

W kolejnym etapie eksperymentu badacze zabarwili cząstki plastiku i wystawili na ich działanie ludzkie komórki jelitowe. Wyniki okazały się niepokojące – mikroplastik był nie tylko wchłaniany przez komórki produkujące śluz, ale przenikał nawet do ich jądra, gdzie znajduje się DNA. To odkrycie rodzi pytania o możliwy wpływ mikroplastiku na funkcje genetyczne i długofalowe skutki zdrowotne.

Wszechobecny mikroplastik

Problem jest znacznie szerszy. Analiza ponad 40 badań przeprowadzona przez naukowców z Uniwersytetu Południowej Danii i Chin wykazała, że mikroplastik występuje w niemal wszystkich elementach środowiska, od wody pitnej i soli po powietrze, którym oddychamy.

- Mikroplastik był znajdowany w wielu miejscach, w tym w pożywieniu, ale to woda, sól i powietrze są kluczowe, bo nie da się ich uniknąć - podkreśla prof. Eddy Zeng z Uniwersytetu w Jinan.

Z kolei prof. Elvis Genbo Xu z Uniwersytetu Południowej Danii ostrzega: - Kiedy wdychamy mikroplastik, małe cząstki mogą dotrzeć do płuc i układu trawiennego. Ponieważ mówimy o trwającej całe życie ekspozycji, pojawia się powód do niepokoju.

Plastik w płucach i wątrobie

Zanieczyszczenia te nie zatrzymują się w układzie oddechowym. Badania opublikowane w "American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine" pokazują, że wdychane mikrocząsteczki hamują działanie makrofagów płucnych – komórek, które chronią płuca przed infekcjami.

Praca naukowców wykazała, że wdychanie mikroplastiku może prowadzić do osłabienia układu odpornościowego i zwiększać ryzyko raka płuc. U myszy narażonych na kontakt z tymi drobinami zaobserwowano, że pęcherzykowe makrofagi traciły zdolność do skutecznej ochrony organizmu. Już po 24 godzinach od ekspozycji ich aktywność znacząco spadła, a mikroplastik wykryto w różnych narządach, m.in. w płucach, wątrobie, śledzionie, mózgu i nerkach. Nagromadzenie takich cząsteczek może sprzyjać przewlekłym stanom zapalnym i infekcjom.

- Mikroplastik dostający się do układu oddechowego rozprzestrzenia się systemowo po przejściu przez płuca i negatywnie wpływa na funkcjonowanie makrofagów. W efekcie może to mieć szkodliwy wpływ na wszystkie układy narządów i przyczyniać się do rozwoju wielu chorób - ostrzega dr Adam Soloff z Uniwersytetu w Pittsburghu, główny autor badania.

Co możemy zrobić?

Choć nauka dopiero zaczyna odkrywać pełne skutki ekspozycji na mikroplastik, to pewne jest, że nie jest on obojętny dla naszego zdrowia. Może zaburzać odporność, sprzyjać przewlekłym stanom zapalnym i zwiększać ryzyko chorób nowotworowych.

Eksperci apelują o opracowanie norm i regulacji prawnych ograniczających obecność plastiku w opakowaniach żywności.

"Kluczowe jest opracowanie znormalizowanych metod testowych do oceny zanieczyszczenia mikro- i nanoplastikiem uwalnianym z plastikowych materiałów mających kontakt z żywnością oraz stworzenie regulacji prawnych skutecznie ograniczających i minimalizujących to zanieczyszczenie. W obliczu ciągłego wzrostu wykorzystania plastiku w opakowaniach żywności konieczne jest podjęcie działań w celu przeciwdziałania temu zanieczyszczeniu, aby zapewnić bezpieczeństwo żywności i chronić zdrowie publiczne" - podkreślają autorzy badań z Barcelony.

Do czasu wprowadzenia skutecznych przepisów, możemy przynajmniej częściowo zmniejszyć ekspozycję: wybierać herbaty liściaste, unikać plastikowych opakowań, pić wodę z filtrów i ograniczać jednorazowe tworzywa.

Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. Polska Agencja Prasowa
  2. Pulmonary Insights

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Źródło artykułu: WP abcZdrowie
Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda