Mieszanki insulinowe

Mieszanki insulinowe to przygotowane fabrycznie preparaty zawierające w sobie dwa typy insulin. Wyróżniamy dwa rodzaje mieszanek: pierwszy, będący połączeniem analogu insuliny szybko działającego i zawiesiny protaminowej tego analogu (protamina wydłuża czas wchłaniania analogu); drugi stanowi mieszaninę insuliny ludzkiej krótko działającej z ludzką insuliną izofanową NPH o pośrednim czasie działania. Mieszanki insulinowe są wykorzystywane głównie w leczeniu cukrzycy typu 2.

1. Dla kogo mieszanki insulinowe?

Mieszanki insulinowe stosuje się przede wszystkim u osób starszych czy mniej sprawnych, u których łączne stosowanie doustnych leków hipoglikemizujących i insuliny o przedłużonym czasie działania nie wystarcza do utrzymania prawidłowego poziomu cukru we krwi. Mieszankę podaje się zazwyczaj w dwóch wstrzyknięciach dziennie. Każdy z typów insulin zawartych w mieszance osiąga szczyt działania w innym czasie, stąd jednorazowa jej iniekcja charakteryzuje się dwukrotnym wzrostem poziomu insuliny we krwi. Wzrost ten zależy od proporcji składników danej mieszanki i wstrzykniętej dawki, zawsze jednak szczyt działania insuliny szybko lub krótko działającej występuje wcześniej, trwa krócej, a poziom insuliny we krwi w trakcie jego trwania jest wyższy. Istotne jest spożywanie posiłku przed każdym szczytem działania insuliny.

2. Rozpoczęcie leczenia mieszankami insulinowymi

Zazwyczaj terapię rozpoczyna się od mieszanki zawierającej 30% składnika szybkodziałającego oraz 70% o pośrednim czasie działania. Lek podaje się dwa razy dziennie – od 30 do 45 minut przed śniadaniem i przed kolacją – czas ten zależy od grubości tkanki podskórnej – im grubsza, tym czas powinien być dłuższy. Rano podajemy ok. 60-70% a wieczorem ok. 30-40% dawki dobowej. W przypadku pojawienia się u pacjenta objawów niedocukrzenia przed południem można zastosować mieszankę o mniejszej zawartości insuliny krótkodziałającej lub też zastosować mieszankę zawierającą 25% analogu szybkodziałającego.

3. Leczenie mieszankami u osób otyłych

Zobacz film: "Wiedza i świadomość pacjentów w dobie Internetu"

Pewne zmiany w dawkowaniu mieszanek insulinowych mogą być konieczne u osób otyłych, u których możemy mieć do czynienia ze zjawiskiem tzw. insulinooporności (czyli zmniejszonej wrażliwości komórek na insulinę i w konsekwencji mniejszego niż spodziewany spadku podwyższonego poziomu cukru we krwi) i związanym z nią nadmiernym, poposiłkowym wzrostem glukozy we krwi (tzw. hiperglikemią). W takich przypadkach najlepszym rozwiązaniem powinna być zmiana mieszanki na tę o wyższej zawartości insuliny krótkodziałającej. W przypadku znacznej insulinooporności dwukrotne wstrzyknięcie mieszanki na dobę może nie zabezpieczyć tych chorych przed nadmierną hiperglikemią po obiedzie. Wówczas konieczne może się okazać zastosowanie dodatkowej, niewielkiej dawki insuliny przed obiadem (podanie insuliny krótkodziałającej lub analogu szybkodziałającego).

W praktyce leczenia cukrzycy typu 2 za pomocą mieszanek insulinowych warto pamiętać o kilku istotnych kwestiach:

• Nie powinno się zmieniać ustalonej dawki insuliny w przypadku jednorazowego, nadmiernego skoku poziomu cukru we krwi (ponad lub poniżej normy) – oczywiście jeśli nie występują jednocześnie znacznie nasilone objawy u chorego;
• Jeśli dojdzie do dwukrotnego wystąpienia (o tej samej porze) stanu niedocukrzenia w ciągu kolejnych dni leczenia, należy obniżyć dawkę insuliny, która o tej porze ma szczyt działania, o ok. 2-4 jednostek;
• W przypadku zwiększonego poziomu cukru we krwi rano, przed śniadaniem należy rozważyć korektę dawki insuliny podawanej wieczorem. W pierwszym kroku zmniejsza się tę dawkę o 2-4 jednostek. Jeśli nie przyniesie to oczekiwanego rezultatu i poziom cukru w godzinach rannych nadal będzie się utrzymywał na wysokim poziomie, wówczas należy dawkę wieczorną o 2-4 jednostek insuliny podnieść;
• Gdy okaże się, że u pacjenta z podwyższonymi porannymi poziomami cukru we krwi występuje jednocześnie nocne niedocukrzenie a rozpoznany zostanie tzw. efekt Samogyi (to stan spowodowany zbyt dużą ilością insuliny we krwi w nocy, która obniża poziom cukru we krwi poniżej normy – wówczas uwalniane są działające przeciwstawnie do insuliny hormony podwyższające ten poziom i doprowadzające do porannej hiperglikemii) konieczne jest równoczesne zmniejszenie dawki wieczornej i porannej;
• Aby insulinoterapia z użyciem mieszanek insulinowych była jak najbardziej efektywna dobrze jest od czasu do czasu wykonać tzw. profil dobowy glikemii czyli zmierzyć poziom cukru we krwi ośmiokrotnie: przed każdym głównym posiłkiem i w 2 godziny po nim (śniadanie, obiad i kolacja), o godzinie 22:00 i o godzinie 3:00 w nocy.

W składzie mieszanek insulinowych znajdują się dwa typy insuliny. Ich połączenie pozwala na dwukrotny wzrost poziomu insuliny po podaniu jednej dawki leku.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.