Mroczki przed oczami – przyczyny, objawy, leczenie

Mroczki przed oczami to niewielkie kropki pojawiające się w polu widzenia. Są zauważalne szczególnie podczas patrzenia na coś jasnego, np. białą kartkę papieru lub niebieskie niebo. Choć mogą być irytujące, zwykle nie mają wpływu na wzrok. Jednak w niektórych przypadkach mogą też wskazywać na poważne choroby. Co oznaczają mroczki przed oczami? Dlaczego się pojawiają? Jak się ich pozbyć?

1. Mroczki przed oczami – czym są męty ciała szklistego?

Mroczki przed oczami, określane potocznie jako latające muszki (łac. muscae volitantes), a fachowo jako męty ciała szklistego, to zmiany w polu widzenia, które mogą przybierać postać zmętnień. Widziane są zwykle podczas patrzenia na jasną powierzchnię, jako niewielkie kropki. Zjawisko postrzegania mętów określa się jako myodesopsia.

Przypadłość ta pojawia się na skutek zmian w ciele szklistym. Najczęściej związana jest z wiekiem, ponieważ wraz z upływem czasu ciało szkliste zaczyna się stopniowo odwadniać, zagęszczać i obkurczać. Na skutek czego powstają charakterystyczne złogi.

Zobacz film: "Czy dbasz o swoje oczy? Sprawdź, jak często należy je badać"

Jednak ubytki w polu widzenia mogą wskazywać także na poważne dolegliwości, nie tylko okulistyczne, ale także te o podłożu neurologicznym lub kardiologicznym.

2. Mroczki przed oczami – objawy

Mroczki przed oczami mogą mieć postać czarnych lub szarych kropek, linii, czy kresek. Pacjenci często określają je także jako iskierki przed oczami, gwiazdki, pajączki w oku, ogniki, pajęczyny czy kręgi. Poruszają się one tak jak gałki oczne. Podczas próby skupienia na nich uwagi wydają się oddalać. Gdy pojawią się po raz pierwszy, zwykle powracają, choć dolegliwość ta staje się mniej uciążliwa.

Czarne plamki przed oczami mogą mieć postać łagodną. Zdarza się jednak, że mroczki są tak gęste i liczne, że zaburzają widzenie. Kiedy w polu widzenia jest ich naprawdę sporo, mogą utrudniać normalne funkcjonowanie, np. prowadzenie samochodu.

3. Mroczki przed oczami – przyczyny

Męty w ciele szklistym mogą mieć wiele przyczyn. W większości przypadków migotanie w oczach jest spowodowane małymi pyłkami białka znanego jako kolagen. Tylna część oka jest wypełniona żelową substancją – ciałem szklistym. W miarę jak organizm człowieka starzeje się, ciało szkliste i jego miliony delikatnych włókien kolagenowych kurczą się i złuszczają.

Drobinki kolagenu mogą gromadzić się w ciele szklistym, powodując zmianę w ilości światła dostającego się do siatkówki. W rezultacie mogą pojawić się mroczki przed oczami. Tego typu zmiany mogą wystąpić u osób w każdym wieku, ale najczęstsze są pomiędzy 50. a 75. rokiem życia, zwłaszcza u krótkowidzów oraz osób po operacji zaćmy.

Plamy w polu widzenia mogą pojawić się również na skutek innych operacji oczu, chorób oczu lub ich urazów, retinopatii cukrzycowej, złogów w ciele szklistym oraz guzów wewnątrzgałkowych. Przyczyną mroczków przed oczami może być także obecność ciał obcych w oku. Mroczki przed oczami mogą towarzyszyć również napadom migreny.

Do poważnych stanów związanych z mroczkami przed oczami należą:

• odwarstwienie siatkówki,
• rozerwanie siatkówki,
• odwarstwienie ciała szklistego,
• krwawienie w ciele szklistym,
• stan zapalny siatkówki oraz ciała szklistego.

4. Mroczki przed oczami a nerwica

Mroczki przed oczami mogą być spowodowane także zaburzeniami nerwicowymi. Nerwicą określa się grupę zaburzeń psychicznych o bardzo rozmaitych symptomach. Zwykle u chorych pojawia się odczuwanie wzmożonego lęku i strachu o różnorodnym nasileniu. Objawom tym mogą towarzyszyć także mroczki przed oczami, które przybierają różnorodną formę – mogą mieć różne kolory i wielkość. Muszki przed oczami najczęściej pojawiają się w sytuacjach wywołujących duży dyskomfort psychiczny.

Kiedy ciemnym plamkom przed oczami towarzyszą inne niepokojące objawy, może świadczyć to o ataku paniki. Atak paniki jest to nagły i niekontrolowany napad nieuzasadnionego lęku. Podczas ataku u pacjentów pojawia się uczucie obezwładniającego napięcia i strachu.

Inne objawy ataku paniki prócz mroczków przed oczami:

• zawroty głowy,
• przyspieszone tętno,
• zimne poty,
• duszności,
• kołatanie serca,
• drżenie ciała lub rąk.

5. Mroczki przed oczami i ból głowy

Plamy przed oczami mogą pojawiać się także jako symptom zapowiadający migrenę. Mówi się wówczas o występowaniu tzw. aury migrenowej, czyli chwilowych objawów neurologicznych, bezpośrednio poprzedzających ból głowy.

Jeśli aura migrenowa ma charakter wzrokowy, mówi się o migrenie ocznej, która objawia się bólem głowy z towarzyszącymi mroczkami. Zaburzenia widzenia mogą też objawiać się światłowstrętem, czy drganiem obrazu. Migrena oczna, zwana też migreną siatkówkową, występuje w jednym oku (mroczki w lewym lub prawym oku).

Pojawienie się mroczków przed oczami połączone z bólem głowy może wskazywać także na tzw. napięciowy ból głowy. Choć jego dokładna etiologia nie jest do końca znana, to uważa się, że mogą do niego przyczyniać się stres, napięcie emocjonalne, czy zbyt mała ilość snu.

6. Mroczki przed oczami w ciąży

Czarne mroczki przed oczami to dolegliwość, którą często obserwuje się także u ciężarnych. Ich przyczyny są bardzo różnorodne – od błahych po te bardziej poważne. Często bywają one po prostu konsekwencją gwałtownych zmian hormonalnych w organizmie kobiety. Ciemne plamki na oczach mogą pojawiać się zwłaszcza po dłuższym przebywaniu w pozycji pionowej, lub po gwałtownym wstaniu z pozycji siedzącej.

Mroczki, czy czarne nitki przed oczami mogą także wskazywać na anemię. Najczęstszą jej przyczyną jest niedobór żelaza lub kwasu foliowego czy witaminy B12. Anemia u ciężarnych to stan, którego nie wolno bagatelizować, ponieważ może wiązać się z powikłaniami u matki lub płodu. Dlatego też w przypadku objawów takich, jak zawroty głowy i mroczki przed oczami należy skonsultować się z lekarzem.

Ciemnym plamkom w polu widzenia oka mogą też towarzyszyć inne objawy, takie jak silne bóle głowy, czy duszności. Mogą one wskazywać na stan przedrzucawkowy, który może zagrażać życiu matki i dziecka.

7. Mroczki przed oczami po wysiłku i przy wstawaniu

Czarne punkciki przed oczami mogą pojawiać się także po wysiłku fizycznym. Występują one bardzo często, gdy po zakończonych ćwiczeniach zbyt szybko przechodzi się z pozycji leżącej do stojącej. Wówczas mogą im towarzyszyć także lekkie zawroty głowy. Może mieć to związek ze zmianami ciśnienia krwi lub z odwodnieniem.

Inną przyczyną pojawiania się plam w oczach może być zbyt intensywny trening. Dlatego też bardzo ważne jest by treningi wprowadzać stopniowo, zwłaszcza na początku przygody ze sportem. Mroczki przed oczami, ciemno w oczach obserwuje się także często po szybkim wstawaniu z łóżka. Wówczas może być to efekt hipotensji ortostatycznej (hipotonii ortostatycznej). Jest to spadek ciśnienia wywołany zmianą pozycji ciała. Choć stan ten nie jest groźny dla zdrowia i życia, to jednak może być przyczyną upadków.

8. Zygzaki przed oczami po operacji zaćmy

Przyczyną zygzaków w oczach może być także operacja zaćmy. Jest ona jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów okulistycznych. Jest bowiem jedyną skuteczną metodą usunięcia tej choroby. Niejednokrotnie po przeprowadzonym zabiegu u pacjentów obserwuje się przejściowe problemy z widzeniem, takie jak pojawienie się mroczków przed oczami.

Latające muszki po operacji zaćmy są zwykle tylko chwilowym objawem. Problem ten najczęściej ustępuje samoistnie, gdy oczy przywykną do nowej ostrości obrazu. W razie długo utrzymujących się objawów, należy skonsultować się z lekarzem.

9. Mroczki przed oczami – jak się ich pozbyć. Wizyta u okulisty

Latające plamki w oku, robaczki i nitki to dość powszechny problem. Osoby, które mają mroczki przed oczami, zastanawiają się, co zrobić by ustąpiły. Otóż nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, jak się pozbyć mrowienia oczu. Leczenie zależy przede wszystkim od choroby bazowej, która to odpowiada za ich występowanie.

Zwykle mroczki przed oczami mają postać łagodną i nie trzeba ich leczyć. Jeżeli jednak utrudniają normalne funkcjonowanie, warto poruszać oczami. W ten sposób zmienia się układ płynu w oczach. Ich pojawienie się należy skonsultować z lekarzem. Zwłaszcza gdy są na tyle uciążliwe, że utrudniają normalne funkcjonowanie lub towarzyszą im inne niepokojące objawy (np. duszności, czy migotanie obrazu w oczach) konieczna jest szybka wizyta u specjalisty.

Wskazaniem do konsultacji są także przebłyski światła podczas mroczków lub chwilowa utrata wzroku, obecność mroczków po operacji oczu lub urazie, a także towarzyszący im ból oczu. W przypadku mroczków przed oczami u dziecka należy skonsultować się z pediatrą lub lekarzem rodzinnym.

Po przeprowadzonym wywiadzie lekarz kieruje pacjenta do odpowiedniego specjalisty, najczęściej okulisty. Ten z kolei przeprowadza odpowiednie badania okulistyczne, np.:

• pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego,
• badanie ostrości wzroku,
• badanie pola widzenia,
• badanie dna oka.

Po rozpoznaniu przyczyny wprowadza się odpowiednie postępowanie terapeutyczne. Nie stosuje się leczenia objawowego.

10. OCT i USG w diagnostyce występowania mętów

W określonych przypadkach w diagnostyce mętów w ciele szklistym wykorzystuje się także badanie OCT i USG. Zwłaszcza w przypadku, gdy oprócz mętów pojawiają się także błyski, mogące wskazywać na tylne odłączenie ciała szklistego (PVD).

Badanie OCT, czyli optyczna koherentna tomografia dna oka, jest jedną z najbardziej precyzyjnych metod, umożliwiających diagnozowanie stanu oczu. Badanie pozwala na obrazowanie poszczególnych struktur oka oraz ocenę błony granicznej tylnej ciała szklistego i stopień jej przylegania do siatkówki.

W diagnostyce zmian w ciele szklistym wykorzystuje się także badanie USG oka. Badanie jest nieinwazyjne i bezbolesne, pozwala w szybki sposób ocenić zmiany zachodzące w oku. Umożliwia rozpoznanie patologii nie tylko w obrębie ciała szklistego, ale i siatkówki, naczyniówki, twardówki, czy nerwu wzrokowego.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.