Trwa ładowanie...

Parestezje – przyczyny, objawy, leczenie

Parestezje to nietypowe wrażenia (między innymi mrowienie oraz drętwienie), które mogą pojawić się na całym ciele.
Parestezje to nietypowe wrażenia (między innymi mrowienie oraz drętwienie), które mogą pojawić się na całym ciele. (Adobe stock)

Parestezje to nietypowe wrażenia (między innymi mrowienie oraz drętwienie), które mogą pojawiać się na całym ciele. Jednak najczęstsze miejsca, na których odczuwają je pacjenci, to okolice kończyn, czyli palce, ręce, ramiona lub nogi. Skąd się biorą parestezje? Czy są niebezpieczne? Jak leczyć parestezje?

spis treści

1. Co to jest parestezja?

Parestezje (paraesthesia), zwane także czuciem opacznym, to uczucie w ciele, które najczęściej przypomina mrowienie, drętwienie czy rwanie. Uczucie jest dość nieprzyjemne, lecz nie towarzyszy mu duża bolesność. Najczęściej odczuwane jest w obrębie kończyn, jednak może pojawić się na całym ciele.

Parestezje (ICD-10 R20.2) zazwyczaj zdarzają się nieoczekiwanie i szybko znikają. Każdemu się zdarza odczuć zdrętwienie, na przykład, gdy długo siedzi się z jedną nogą założoną na drugą. Jednak gdy parestezje kończyn zdarzają się często, mogą świadczyć o poważnej chorobie.

2. Parestezje – objawy

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Jak rozpoznać zespół cieśni nadgarstka?"

Najczęściej parestezje objawiają się poprzez drętwienie, mrowienie, uczucie „przebiegnięcia prądu”, wibrowanie, pieczenie skóry. Czasem u pacjentów obserwuje się także rwanie, szarpanie, parzenie, czy swędzenie. Pojawia się też uczucie igiełek na skórze.

W miejscu występowania parestezji obserwuje się również zmienioną temperaturę skóry. Pojawia się uczucie nadmiernej ciepłoty lub wręcz przeciwnie – oziębienie części ciała.

Parestezje mogą występować w różnych częściach ciała, jednak najczęściej zlokalizowane są w okolicach kończyn – zarówno górnych, jak i dolnych. Pojawiają się więc głównie w obrębie rąk, nóg, ramion, dłoni, czy palców.

Parestezje w kończynach

Parestezje w kończynach górnych objawiają się mrowieniem idącym do dłoni, czy palców. Pojawia się dyskomfort, uczucie palących dłoni, uczucie gorąca, drętwienie, czy pieczenie rąk.

Jak objawiają się parestezje nóg? Obserwuje się drętwienie, szczypanie, uczucie palenia w nogach, parzenia. Pacjenci skarżą się na mrowienie i uczucie zimna w stopach, nogach, ale i uczucie ciepła w palcach u nóg. Czasem określają to uczucie, jako drętwienie skóry lub cierpnięcie nóg. Dyskomfort często występuje po jednej stronie (np. dziwne uczucie w lewej nodze).

U niektórych pojawia się mrowienie w kolanach, drętwienie, uczucie pieczenia skóry na nogach, uczucie igieł w tej okolicy. Objawy mogą być zlokalizowane także w okolicy ud (drętwienie uda po zewnętrznej stronie, z boku, mrowienie w udach, pieczenie), stóp (drętwienie pięty). Leczenie parestezji kończyn dolnych zawsze uzależnione jest od choroby podstawowej.

Parestezja twarzy, mrowienia głowy

Pacjenci często zastanawiają się, co to jest uczucie palącej skóry, gorąca, mrowienia w okolicy twarzy. Otóż w tym obszarze także mogą lokalizować się parestezje (mogą dotyczyć tylko jej części, czy występować po jednej stronie). Pojawia się wtedy swędzenie twarzy, szyi, drętwienie ust, warg (górnej, dolnej), brody, drętwienie i mrowienie nosa, uszu.

Na mrowienie twarzy może mieć wpływ szereg różnorodnych czynników, jak chociażby niedobór magnezu, ekspozycja na zimno, ale też uraz twarzy i ucisk nerwu. A jakie są przyczyny mrowienia ust? Zaburzenia czucia w obrębie ust mogą mieć związek z alergią na kosmetyki. Parestezje w okolicach ust mogą być też pierwszym objawem tężyczki (inne objawy to m.in. bolesne skurcze mięśniowe, światłowstręt, ból w klatce piersiowej, kołatanie serca). Drętwienie ust może mieć związek z niedoborem wapnia, hipoglikemią lub migreną.

Czasem pacjenci skarżą się na takie objawy jak mrowienie z tyłu głowy, drętwienie skóry w tej okolicy, czyli parestezje głowy. Mrowienie w tej okolicy może świadczyć o zaburzeniach w funkcjonowaniu układu nerwowego, ale wskazywać też na rozmaite choroby przewlekłe. Przyczyn drętwienia, mrowienia głowy (lewej strony lub prawej) może być naprawdę wiele. Objawy te mogą wynikać, chociażby z chorób nowotworowych, udaru mózgu, czy chorób zakaźnych. Czasem może mieć to związek ze złym stanem skóry.

Mrowienie głowy nie zawsze musi być jednak powodem do niepokoju. Czasami to po prostu przejściowy objaw. Jeśli jednak jest uporczywe i ma przewlekły charakter, należy skonsultować się z lekarzem.

Parestezje ciała

Mrowienie całego ciała występuje zdecydowanie rzadziej niż parestezje kończyn. Niemniej jednak u części pacjentów obserwuje się także mrowienie w całym ciele, dziwne uczucie palenia w całym ciele, pieczenia. Pojawiać się może również drętwienie ciała (lewej lub prawej strony), szczypania na ciele, uczucie przechodzenia prądu.

Nieprzyjemne dolegliwości mogą nie dotyczyć całego organizmu. Mrowienie może wystąpić też tylko w określonych obszarach, np. ciarki na plecach, mrowienie w piersiach, uczucie pieczenia w okolicy brzucha. Mrowienie, drętwienie pleców nie zawsze związane jest bezpośrednio z chorobami kręgosłupa.

3. Przyczyny parestezji

Drętwienie, dreszcze, mrowienie w kończynach to temat, który często poruszany jest na internetowych forach. Parestezje wywołują niepokój, wiele osób stara się samodzielnie odkryć ich źródło. Jednak diagnozy nigdy nie należy stawiać samodzielnie, ponieważ przyczyn parestezji kończyn może być naprawdę wiele – od tych błahych, po poważne.

Wśród najczęstszych przyczyn parestezji wymienić można między innymi:

  • pozostawanie w jednej pozycji (siedzącej lub stojącej) przez dłuższy czas,
  • urazy nerwów – na przykład uraz w okolicy szyi powoduje mrowienie skóry lub drętwienie skóry w okolicach kończyn górnych, podczas gdy uraz dolnego odcinka pleców wiąże się z parestezją kończyn dolnych,
  • ucisk nerwów kręgosłupa (na przykład przepuklina krążka międzykręgowego),
  • ucisk nerwów obwodowych spowodowany powiększeniem naczyń krwionośnych, nowotworem lub infekcją,
  • ograniczenie lub całkowite odcięcie dopływu krwi – na przykład miażdżyca tętnic może powodować ból w nogach, ich drętwienie i mrowienie, również odmrożenie ogranicza dopływ krwi,
  • nieprawidłowa ilość wapnia, potasu i sodu w organizmie,
  • niedobór witamin, na przykład witaminy B12,
  • stosowanie niektórych leków,
  • uszkodzenie układu nerwowego spowodowane toksycznymi substancjami, np. ołowiem, alkoholem, papierosami,
  • radioterapia.

Parestezje i wędrujące mrowienie mogą być także objawem wywołanym przez następujące choroby:

Czasem mogą też powstawać jako wynik psychosomatycznej odpowiedzi na nerwicę. Parestezje na tle nerwowym mogą także towarzyszyć takim stanom, jak przewlekły stres, czy nadmierny lęk.

Parestezje mogą być także jednym z nietypowych objawów menopauzy (inne objawy uderzenia gorąca, wahania nastrojów, bezsenność, suchość pochwy). Mrowienie w rękach i nogach w tym okresie związane jest ze zmniejszeniem ilości kolagenu oraz z drobnymi zaburzeniami przewodnictwa układu nerwowego.

4. Kiedy parestezje są groźne?

Mrowienie albo drętwienie kończyn i innych części ciała zdarzają się niemal wszystkim, ale niekiedy bywają objawem poważniejszych chorób. Warto zgłosić się do lekarza, kiedy:

  • wraz z drętwieniem lub mrowieniem pojawia się osłabienie lub paraliż,
  • osoba doświadczyła urazu głowy, szyi, pleców,
  • nastąpiła dłuższa utrata kontroli ruchów kończyn dolnych lub górnych,
  • nastąpiła utrata przytomności lub oszołomienie,
  • pojawiły się następujące problemy: jąkanie, niewyraźna mowa, zmiany widzenia, trudności z chodzeniem.

5. Rozpoznanie parestezji

Leczenie parestezji możliwe jest dopiero po przeprowadzeniu dokładnej diagnostyki, dzięki której można określić główną przyczynę mrowienia i drętwienia. Żeby ustalić, co odpowiada za parestezję, lekarz może zlecić przeprowadzenie następujących badań:

Tomografia komputerowa głowy i kręgosłupa pozwala z kolei wykluczyć zmiany chorobowe w systemie nerwowym pacjenta.

6. Leczenie parestezji

Najistotniejsze jest określenie, które czynniki wpływają na wystąpienie parestezji, czyli cierpnięcia kończyn lub innych części ciała. Po zidentyfikowaniu przyczyny wdrażane jest leczenie choroby podstawowej, co zwykle skutkuje ustąpieniem lub złagodzeniem objawów.

I tak na przykład osoby cierpiące na cukrzycę będą musiały unormować stężenie cukru we krwi. Cierpkość i mrowienie spowodowane niedoborem witaminy B12 leczy się poprzez uzupełnienie tego składnika odpowiednim suplementem.

Jak złagodzić parestezje?

Często stosowane suplementy, czy leki na parestezje to m.in. witaminy z grupy B, kwas alfa-liponowy. Co jeszcze może pomóc przy parestezji i w mrowieniu? Odbycie leczenia paliatywnego (objawowego) łagodzi uporczywe dolegliwości. Polega ono na stosowaniu maści na parestezje i kremów znieczulających. Należy jednak aplikować je w ściśle określonych ilościach, ponieważ nadmiar może przyczynić się do pogorszenia dolegliwości.

Istotną rolę odgrywa też aktywność fizyczna, właściwe nawyki żywieniowe. Jeśli problem ma związek z zaburzeniami krążenia, pomocne mogą być zioła na parestezję.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze