Piękna, ale śmiertelnie trująca. Roślinę można spotkać w przydomowym ogrodzie

Wygląda pięknie, zachwyca żywym fioletowym kolorem i kształtem. Tojad mocny, bo o nim mowa, wydaje się niepozornym kwiatem. Tymczasem to jedna z najbardziej trujących roślin. Nie dziwi więc, że jej druga nazwa brzmi mordownik.

Tojad to silnie trująca roślinaTojad to silnie trująca roślina
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Magdalena Pietras

Gdzie spotkamy tojad?

Tojad mocny należy do grupy jaskrowatych. Kwiaty mają intensywną fioletowo-granatową barwę, a łodyga może sięgać około 150 cm. Naturalnie występuje w górskich rejonach Europy, w tym w Sudetach i Karpatach, na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego, Babiej Góry czy rezerwatu pod Rysianką. Roślinę można spotkać nad potokami, na halach i w ziołoroślach. Tojad znajdują się pod ścisłą ochroną.

Pomimo walorów ozdobnych cały tojad – od korzenia po płatki – jest silnie trujący. Już w starożytności używano rośliny jako broni – zatruwano tojadem strzały i ostrza, a w średniowieczu – także kielichy.

Jak dochodzi do zatrucia tojadem?

Największe niebezpieczeństwo stanowi alkaloid akonityna. To silna neurotoksyna zawarta przede wszystkim w bulwiastych korzeniach i nasionach, ale obecna w całej roślinie. Zaledwie kilka miligramów tej substancji (2–5 mg) wystarczy, by doprowadzić do zgonu. Co istotne, akonityna wnika do organizmu nie tylko przez układ pokarmowy, ale również przez skórę – kontakt dłoni z liśćmi czy łodygą może być równie groźny, zwłaszcza w przypadku uszkodzonego naskórka.

Do zatrucia może dojść wskutek pomyłki – np. wyrwania korzenia tojadu w ogrodzie w przekonaniu, że to seler, lub przez przypadkowe dotknięcie rośliny bez rękawic. W ogrodach uprawnych tojad bywa mylony z chrzanem. Objawy zatrucia pojawiają się szybko: drętwienie ust i języka, zawroty głowy, silne bóle brzucha, wzmożony niepokój, paraliż kończyn i układu oddechowego. W przypadku braku natychmiastowej pomocy może dojść do zatrzymania oddechu i akcji serca.

Co zrobić w przypadku kontaktu z tojad mocnym?

Jeśli doszło do kontaktu skóry z rośliną, natychmiast umyj miejsce letnią wodą z mydłem i niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem, zwłaszcza gdy pojawi się mrowienie lub pieczenie. W przypadku połknięcia choćby fragmentu rośliny należy natychmiast wezwać pogotowie, nie prowokować wymiotów i nie podawać jedzenia ani picia. Liczy się czas – zatrucie tojadem to stan zagrożenia życia.

Roślina pod ochroną

Mimo ścisłej ochrony gatunkowej roślina bywa zrywana ze względu na piękny wygląd. Niektórzy zrywają kwiaty do bukietów, inni przesadzają do ogródków przydomowych. Roślina jest też dostępna w sprzedaży, ale warto wiedzieć, że te do kupna są tak samo toksyczne jak dzikie okazy.

Dlatego jeśli zauważymy tojad podczas górskiej wędrówki lub w ogrodzie, lepiej podziwiać go z daleka.

Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Gwiazda z lat 90. odwołała występ. Ponownie zmaga się z problemami zdrowotnymi
Gwiazda z lat 90. odwołała występ. Ponownie zmaga się z problemami zdrowotnymi
Alkohol ma zniknąć z pola widzenia? Jest petycja do resortu zdrowia
Alkohol ma zniknąć z pola widzenia? Jest petycja do resortu zdrowia
Trzepotanie i przeskakiwanie. Czy kołatanie serca u każdego jest groźne?
Trzepotanie i przeskakiwanie. Czy kołatanie serca u każdego jest groźne?
COVID-19 może wpływać na mózg. "Stan zapalny uszkadza neurony"
COVID-19 może wpływać na mózg. "Stan zapalny uszkadza neurony"
Wzdęcia i dezorientacja po jedzeniu? Winny może być popularny suplement
Wzdęcia i dezorientacja po jedzeniu? Winny może być popularny suplement
Farmaceuta ostrzega. Kaszel lub chrypka mogą okazać się niestrawnością
Farmaceuta ostrzega. Kaszel lub chrypka mogą okazać się niestrawnością
Bogate w żelazo, cynk i koenzym Q10. Dlaczego warto sięgać po serca drobiowe?
Bogate w żelazo, cynk i koenzym Q10. Dlaczego warto sięgać po serca drobiowe?
Przyprawa, która obniża ciśnienie. Szczególnie korzystna dla diabetyków
Przyprawa, która obniża ciśnienie. Szczególnie korzystna dla diabetyków
Ból jelit i wzdęcia? Winne mogą być te warzywa
Ból jelit i wzdęcia? Winne mogą być te warzywa
Co zamiast masła na kanapki? Dietetyczka podpowiada zamienniki
Co zamiast masła na kanapki? Dietetyczka podpowiada zamienniki
Niszczy serce i mózg. Naukowcy znaleźli tarczę ochronną na zachodnią dietę
Niszczy serce i mózg. Naukowcy znaleźli tarczę ochronną na zachodnią dietę
Tarcza ochronna dla serca. Pij, by obniżyć ciśnienie i cholesterol
Tarcza ochronna dla serca. Pij, by obniżyć ciśnienie i cholesterol