Urazy w sporcie - rodzaje, pierwsza pomoc
Zima to czas, w którym często dochodzi do urazów. Te są mniejsze lub większe. Czasami zdarzają się tylko stłuczenia przy wchodzeniu po schodach albo spacerze po oblodzonym chodniku, a czasami poważniejsze kontuzje przy jeździe na nartach albo łyżwach. Zarówno jednym, jak i drugim towarzyszy ból, obrzęk, trudności z poruszaniem.
1. Rodzaje urazów sportowych
Stłuczenie objawia się siniakiem i krwiakiem. Jest to uraz mięśni, skóry i tkanki podskórnej. O skręceniu mówimy wtedy, gdy dojdzie do naciągnięcia, naderwania lub całkowitego zerwania wiązadeł i torebki stawowej albo samych wiązadeł. Zwichnięcie polega na przemieszczeniu się powierzchni stawowej kości, które tworzą staw. Zdarza się ono rzadziej niż skręcenie. Złamanie to całkowite przerwanie ciągłości kości. Powstaje na skutek zgięcia, skręcenia, przesunięcia lub oderwania.
Objawy stłuczenia, skręcenia, zwichnięcia i złamania bywają podobne. Są to: silny ból, krwiak, obrzęk, zaczerwienienie, ograniczona ruchomość kończyny. W związku z tym, że objawy są podobne przy różnych urazach, warto zgłosić się z nimi do lekarza. Ten w zależności od rodzaju urazu zaleci terapię i rodzaj leczenia oraz wykona prześwietlenie.
Najczęściej skręca się stawy: skokowy i kolanowy. Aby do tego doszło, wystarczy źle stanąć, pośliznąć się na lodzie czy wejść w dziurę na chodniku. Złamania i zwichnięcia są rzadsze, gdyż do ich powstania potrzebna jest większa siła.
Osteoporoza to rozrzedzenie kości, które stają się bardziej podatne na złamania. Dotyczy ona głównie kobiet po pięćdziesiątce. Często przebiega bez objawów i ujawnia się dopiero po złamaniu. Dlatego aby doszło do złamania przy osteoporozie, nie jest potrzebna duża siła.
2. Pierwsza pomoc przy urazach
- Przy bólu lub obrzęku nie wolno na siłę próbować rozruszać staw czy kończynę, gdyż może to pogłębić uraz.
- Z uszkodzonej kończyny należy zdjąć buty, biżuterię, odzież czy zegarek, ponieważ gdy pojawi się obrzęk, trudno będzie to zrobić.
- Ukojenie w obrzęku przynosi podniesienie kończyny.
- Ból zmniejszy okład z lodu, który przeciwdziała opuchliźnie.
- Jeśli zakładasz opaskę elastyczną albo bandaż, nie ściskaj ich zbyt silnie, by nie doszło do niedokrwienia.
- Okłady z wody z octem działają przeciwobrzękowo, ale nie wolno ich stosować na przerwane miejsca skóry.
- Otarcia skóry i otwarte rany zabezpiecza się suchymi opatrunkami.
- Jeżeli podejrzewasz złamanie kończyny, to pamiętaj, by unieruchomić dwa sąsiadujące stawy szyną albo bandażem.
Kiedy do lekarza? Gdy narasta obrzęk i ból, konieczna jest wizyta u lekarza. Ten zrobi prześwietlenie i zaleci odpowiednie leczenie kontuzji.
Jak się chronić przed urazami?
- Bądź ostrożny.
- Noś obuwie o podeszwie antypoślizgowej i wysokiej cholewie.
- Twój ubiór nie powinien ograniczać twoich ruchach.
- Starsze osoby powinny w miarę możliwości ograniczać swoje chodzenie w czasie niekorzystnej pogody.
- Jedz produkty bogate w wapń.
- Dbaj o swoją kondycję fizyczną.