Objawy nasilają się latem. To może być zmiana przednowotworowa
Dermatolodzy od lat alarmują, że nadmierne opalanie to poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Co roku na czerniaka umiera w Polsce ponad tysiąc osób, a kolejne trzy tysiące dowiaduje się o chorobie. To jednak nie jest jedyny problem skóry wystawionej na działanie promieni słonecznych. Na co jeszcze naraża nas nadmierne opalanie?
1. Uwaga na czerniaka
Najniebezpieczniejszym skutkiem opalania jest czerniak, nowotwór złośliwy skóry. Zagrożenie z jakim się wiąże, najlepiej oddają statystyki. Co roku w Polsce o chorobie dowiaduje się około 3 tys. osób, a w tym samym czasie umiera około tysiąca chorych. Przy czym umieralność jest o 20 proc. wyższa niż w Europie, mimo że mamy o połowę niższą częstość zachorowań. Powodem jest zbyt późna diagnoza, która wynika m.in. ze zbyt niskiej świadomości na temat profilaktyki.
Czerniak jest bardzo odporny na leczenie i daje szybkie przerzuty, co niestety wpływa na rokowania. Na ten rodzaj nowotworu najbardziej narażone są osoby z jasną karnacją i dużą ilością znamion barwnikowych (pieprzyków) na ciele. Głównym czynnikiem ryzyka jest nadmierne przebywanie na słońcu. Dlatego powinno się je ograniczać, a także stosować kremy z wysokim filtrem. W razie niepokojących sygnałów najlepiej od razu skonsultować się z dermatologiem.
W rozpoznaniu czerniaka pomoże reguła ABCDE. To szybka i prosta metoda, która pozwoli ocenić czy znamiona są podejrzane.
Jakie cechy powinny wzbudzić niepokój?
- A - asymetria znamienia,
- B - brzegi są poszarpane i nierównomierne,
- C - czerwony lub czarny kolor, przeważnie niejednolity,
- D - duży rozmiar (powyżej 6 mm),
- E - ewolucja - postępujące zmiany zachodzące w znamieniu (np. w grubości czy rozmiarze).
2. Alergia na słońce
Czerniak, choć najbardziej groźny, nie jest jedynym problemem, który może pojawić się po nadmiernym opalaniu. Promienie UV mogą też wywołać reakcje alergiczne.
Najczęściej występującym objawem takiej alergii są osutki świetlne. Występują zazwyczaj u osób, które są uczulone na słońce. Na skórze pojawiają się małe, różowe lub czerwone plamki, czasem przypominające pęcherzyki. Mogą występować na ramionach, dekolcie, twarzy, rękach i udach, niekoniecznie od razu po opalaniu, ale nawet dzień-dwa po kontakcie ze słońcem.
Reakcje fotoalergiczne i fototoksyczne mogą pojawić się w wyniku połączenia promieni słonecznych i niektórych kosmetyków lub leków. Symptomy przypominają zazwyczaj atopowe zapalenie skóry.
3. Świerzbiączka i rogowacenie słoneczne
Świerzbiączka letnia to nawracająca choroba, która występuje w postaci swędzących, małych, czerwonych pęcherzyków. Wysypka pojawia się zazwyczaj po 12 godzinach od kontaktu ze słońcem, przeważnie na rękach, nogach, ramionach i dekolcie. Tolerancja na słońce wytwarza się zwykle dopiero pod koniec lata. Niestety w zimie słabnie, więc w kolejnym sezonie choroba znowu daje o sobie znać.
Rogowacenie słoneczne jest zmianą przednowotworową, która pojawia się zazwyczaj u osób starszych. Można ją rozpoznać po suchej i łuszczącej się skórze, która dodatkowo zmienia kolor na czerwony i różowy. Objawy można zaobserwować w okolicach nosa i ust oraz na szyi, przedramionach, uszach, grzbietach dłoni, nogach i skórze głowy. Często towarzyszy im świąd.
Zmian nie wolno lekceważyć, bo nieleczone mogą doprowadzić do rozwoju raka kolczystokomórkowego lub podstawnokomórkowego, czyli dwóch najczęstszych typów nowotworów skóry.
Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.