Ostre zespoły wieńcowe (OZW) - przyczyny, objawy, pierwsza pomoc, leczenie
Ostre zespoły wieńcowe to objawy spowodowane nagłym pogorszeniem przepływu krwi w tętnicach wieńcowych. W efekcie serce otrzymuje niewystarczającą ilość tlenu i składników odżywczych. Pacjent odczuwa silny ból za mostkiem, promieniujący do lewego ramienia, ale również duszności i nudności. Jak powinna wyglądać pierwsza pomoc w przypadku ostrych zespołów wieńcowych?
1. Czym są ostre zespoły wieńcowe?
Ostre zespoły wieńcowe (ostry zespół wieńcowy, OZW) to zespół objawów, rozpoznawany w trakcie ostrego niedokrwienia mięśnia sercowego. OZW to zawały mięśnia sercowego (STEMI, NSTEMI oraz nieokreślony), niestabilna dławica piersiowa lub niespodziewany zgon sercowy.
Objawy zwykle są wywołane przez zaawansowaną miażdżycę i podwyższone ciśnienie tętnicze krwi, ale wpływ mogą mieć także inne czynniki.
2. Przyczyny ostrych zespołów wieńcowych
- miażdżyca tętnic,
- nadciśnienie tętnicze,
- hipercholesterolemia (przekroczenie norm stężenia cholesterolu we krwi),
- cukrzyca,
- uzależnienie od papierosów.
Ostre zespoły wieńcowe są skutkiem pęknięcia, bądź erozji blaszki miażdżycowej. Skutkiem tego jest nagłe zmniejszenie dopływu krwi do serca.
3. Objawy ostrego zespołu wieńcowego
Charakterystycznym objawem OZW jest nagły, intensywny ból w klatce piersiowej. Pacjenci opisują go, jako ucisk, gniecenie lub dławienie, rzadko wywołuje on wrażenie kłucia lub palenia.
Ból znajduje miejsce tuż za mostkiem, ale zwykle przemieszcza się też do lewego barku, ramienia, szyi, nadbrzusza lub żuchwy. Nie łagodzi go zmiana pozycji ani sposób oddychania.
Bardzo często chory intensywnie się poci, odczuwa duszności, nudności, zmęczenie i ból brzucha. Na skutek OZW może dojść do utraty przytomności, wystąpienia stanów lękowych lub kołatania serca.
4. Pierwsza pomoc
Jeżeli pacjent wcześniej odczuwał bóle dławicowe i zażywał nitroglicerynę pod język, wówczas należy jak najszybciej podać mu tabletkę. Kolejnym krokiem jest wezwanie pogotowia, ponieważ szacuje się, że nawet połowa chorych z ostrym zespołem wieńcowym umiera przed dotarciem do szpitala. Uzasadnione jest również rozgryzienie przez chorego 150-300 mg aspiryny, jeżeli nie ma ku temu przeciwwskazań.
5. Diagnostyka i leczenie ostrych zespołów wieńcowych
Po trafieniu do szpitala pacjent kierowany jest na badanie fizykalne, a także badania krwi, określające poziom troponiny, CKMB, mioglobinę, lipidogram i glikemię.
Istotne jest również wykonanie EKG oraz echokardiografii. Zwykle u chorych obserwuje się dodatni wynik troponin i typowe zmiany dla niedokrwienia mięśnia sercowego w zapisie EKG.
Leczenie OZW polega na przywróceniu prawidłowego przepływu krwi. Pierwszym etapem jest podanie tlenu, leków przeciwpłytkowych, przeciwbólowych i rozkurczających. Kolejnym - przywrócenie drożności tętnicy za pomocą angioplastyki naczyń z wszczepieniem stentu lub wykonania zabiegu CABG (by-passów).
6. Powikłania ostrych zespołów wieńcowych
Ostry zespół wieńcowy jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia. Często stan pacjenta jest zależny od tego jak szybko zostanie mu udzielona pierwsza pomoc i po jakim czasie dotrze do szpitala.
Niestety OZW często prowadzi do powikłań, takich jak:
- martwica mięśnia sercowego,
- niewydolność serca,
- pęknięcie wolnej ściany serca,
- pęknięcie przegrody międzykomorowej,
- pęknięcie mięśnia brodawkowatego,
- ostra niedomykalność zastawki mitralnej,
- udar mózgu.
Zobacz także:
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
