Prognatyzm- przyczyny, objawy, leczenie
Prognatyzm (prognathia), określany też mianem wargi habsburskiej, charakteryzuje się nadmiernym wysunięciem kości trzewioczaszki (szczęki górnej lub żuchwy). Z prognatyzmem przez wiele pokoleń borykali się potomkowie rodu Habsburgów, przez co anomalia nazywana jest również wargą habsburską. Jakie są przyczyny tej wady? Jak objawia się prognatyzm i w jaki sposób się go leczy?
1. Prognatyzm- co to jest?
Prognatyzm jest schorzeniem polegającym na silnym wysunięciu kości twarzoczaszki, żuchwy lub szczęki górnej. U ludzi prehistorycznych był jednym z elementów fizjologii (nasi pradawni przodkowie posiadali wystające, a przy tym bardzo masywne szczęki).
Rozwój i procesy biologiczne sprawiły, że u człowieka żyjącego współcześnie występuje nieznaczne wysunięcie kości szczęki i żuchwy ku przodowi (tzw. ortognatyzm). Potocznie choroba nazywana jest wargą habsburską.
W języku angielskim prognatyzmem nazywa się zarówno wysunięcie szczęk, jak i wysunięcie żuchwy. W języku polskim nazwa prognatyzm odnosi się do wysunięcia szczęki. Anomalia związana z wysunięciem żuchwy nosi nazwę progenia.
Musisz to wiedzieć
2. Prognatyzm- przyczyny
Prognatyzm może być spowodowany różnorodnymi czynnikami. Towarzyszy on niektórym chorobom o podłożu endokrynologicznym, między innymi gigantyzmowi oraz akromegalii (choroby spowodowane są nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu).
Anomalia jaką jest prognatyzm, może występować równocześnie z chorobą genetyczną np. zespołem Crouzona (dysostozą czaszkowo - twarzową) lub zespołem Gorlina (zespołem nabłoniaków znamionowych).
Choroba nazywana wargą habsburską, objawia u wielu osób jako wada wrodzona lub dziedziczona genetycznie. Borykali się z nią potomkowie rodu Habsburgów. Związki małżeńskie Habsburgów miały niejednokrotnie charakter kazirodczy, co było spowodowane względami politycznymi. Na przestrzeni lat schorzenie rodzinne przybrało na sile. Z powodu prognatyzmu cierpieli następujący członkowie dynastii, m.in. Karol V Habsburg, Ferdynand I Habsburg, Ferdynand II Habsburg, Filip II Habsburg czy Karol II Habsburg.
3. Objawy prognatyzmu
Prognatyzm żuchwy- inaczej progenia, objawia się silnie wystającą brodą, problemami z mówieniem oraz ślinotokiem. Dolna warga chorego jest znacznie większa od górnej, zazwyczaj jest przerośnięta. Dodatkowo, może on odczuwać problemy podczas gryzienia i przeżuwania. Następstwem choroby zazwyczaj jest próchnica i choroba dziąseł. Nieleczony prognatyzm może się pogłębiać.
Prognatyzm zębodołowy- mamy z nim do czynienia w przypadku nadmiernie wysuniętej szczęki górnej w stosunku do żuchwy.
Prognatyzm dwuszczękowy- objawia się wysunięciem górnej wargi jak i żuchwy w stosunku do reszty twarzy.
Prognatyzm całkowity- w przypadku prognatyzmu całkowitego, wysunięta jest w nienaturalny sposób cała twarz.
4. Prognatyzm- leczenie
W większości przypadków prognatyzm można niwelować przy pomocy leczenia ortodontycznego lub ortodontyczno-chirurgicznego. Najnowocześniejsze rozwiązania z dziedziny ortodoncji i chirurgii pozwalają nie tylko na poprawne uporządkowanie zębów względem siebie, ale również skorygowanie rysów twarzy.
Anomalia często jest możliwa do skorygowania za pomocą leczenia ortodontycznego. Po dokładnym rozpoznaniu wady, lekarz ortodonta zakłada pacjentowi odpowiedni rodzaj aparatu. Na łukach zębowych przymocowane zostają dwa aparaty stałe. U niektórych pacjentów leczenie ortodontyczne przynosi oczekiwane skutki i operacja nie jest już konieczna.
Trzeba pamiętać, że korygowanie wady w wielu przypadkach jest refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Pacjent, który otrzymał od lekarza pierwszego kontaktu skierowanie do chirurga szczękowo-twarzowego. W kolejnych etapach opracowany zostaje odpowiedni rodzaj leczenia. Okres oczekiwania na operację to około 12 miesięcy. Zabieg nierefundowany, wykonany w gabinecie prywatnym kosztuje od 20 do 30 tysięcy.
Operacja jednoszczękowa polega na skorygowaniu defektu tylko w obrębie żuchwy. Zabieg dwuszczękowy polega na skróceniu trzonu żuchwy, a także ustawieniu górnej szczęki względem żuchwy. Lekarz przecina i uruchamia kości, a następnie łączy fragmenty kostne przy pomocy specjalnych śrub i płytek tytanowych.
Warto mieć na uwadze, że leczenie wargi habsburskiej obejmuje również zwalczanie chorób współistniejących, zespołu Gorlina, akromegalii, czy gigantyzmu.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
