Ślinotok - czym jest? Przyczyny i leczenie nadmiernego wydzielania śliny

Ślinotok, znany także jako hipersaliwacja objawia się nadmierną produkcją śliny przez ślinianki. Sytuacja ta często towarzyszy ząbkowaniu u dzieci. Może również wystąpić u kobiet ciężarnych. Jednak są to sporadyczne sytuacje, w których pojawia się ślinotok, a jeżeli taki stan utrzymuje się przez dłuższy czas i towarzyszą temu inne objawy należy poprosić o konsultację lekarza. Czy istnieją leki zmniejszające wydzielanie śliny? Czym spowodowany jest ślinotok u dziecka? Jak zmniejszyć wydzielanie śliny u dzieci?

1. Co to jest ślinotok?

Ślinotok, określany również jako hipersaliwacja to objaw ściśle związany z zaburzeniem wydzielania płynu w obrębie jamy ustnej. U pacjentów dotkniętych tym problemem dochodzi do wzmożonego wydzielania śliny.

Ślina, czyli jeden z najważniejszych płynów ustrojowych w naszym ciele pełni wiele istotnych funkcji. Ochrania błonę śluzową jamy ustnej przed chorobotwórczymi drobnoustrojami, bierze udział w procesie przeżuwania pokarmów. Dodatkowo, płyn ustrojowy znajdujący się w naszej jamie ustnej przeciwdziała demineralizacji zębów oraz wspomaga remineralizację szkliwa.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czym jest ból?"

U osoby dotkniętej ślinotokiem po dłuższym czasie może pojawić się maceracja naskórka w obrębie ust.

2. Objawy ślinotoku

Ślinotok to przede wszystkim nadmierne wydzielanie śliny spowodowane wzmożoną pracą ślinianek czy utrudnionym przełykaniem. Nadmiar śliny może wyciekać z ust, a w dłuższym okresie doprowadzić do maceracji naskórka wokół ust. W zależności od przyczyny ślinotoku, mogą się pojawić takie objawy, które są ściśle związane z chorobą wywołującą nadprodukcję śliny. W przebiegu ślinotoku mogą pojawić się takie objawy jak:

• ból gardła,
• problem z mówieniem,
• brzydki zapach z ust,
• mdłości i wymioty,
• ból w okolicach nadbrzusza,
• duszność w klatce piersiowej,
• chrypka,
• zgaga.

3. Przyczyny ślinotoku

Ślinotok może mieć kilka przyczyn i nie zawsze musi być związany z chorobą. Czasem ślinotok jest naturalną reakcją organizmu dla przykładu ma ostre przyprawy, ślinotok to również element ząbkowania u dzieci. Wśród innych przyczyn ślinotoku lekarze wymieniają schorzenia jamy ustnej i dziąseł, choroby układu nerwowego, ale również ciążę.

3.1. Ślinotok a choroby jamy ustnej i dziąseł

W jakich sytuacjach może pojawić się nadmierne wydzielanie śliny? Okazuje się, że ślinotok często pojawia się przy chorobach dziąseł, np. stanie zapalnym i zaawansowanej próchnicy. Nadmierne ślinienie się może też wynikać z wady zgryzu.

Dlatego przy okazji wizyty u stomatologa należy wspomnieć o wzmożonej produkcji śliny. Wszystkie schorzenia, które powodują podrażnienie błon śluzowych w jamie ustnej mają objaw w postaci ślinotoku. Dlatego przy aftach, opryszczkach, stanach zapalnych, a nawet przy chorobie nowotworowej jest zwiększona produkcja śliny.

Nie w każdym przypadku pacjent może samodzielnie zauważyć problem dla przykładu nadżerkę na policzkach, dlatego tak ważna jest stała kontrola dentystyczna, ponieważ może to zmniejszyć ryzyko rozwinięcia się przewlekłej choroby.

3.2. Ślinotok a ciało obce w drogach oddechowych

Nadmiar śliny w ustach może być skutkiem dostania się ciała obcego do dróg oddechowych. Dlatego zwłaszcza w przypadku małych dzieci i osób starszych, jeśli obserwuje się ślinotok, krztuszenie się należy reagować bardzo szybko, w niektórych przypadkach może być konieczne udzielenie pierwszej pomocy i wezwanie pogotowia ratunkowego.

3.3. Ślinotok a zatrucie pokarmowe

Ślinotok może być objawem zatrucia pokarmowego. Przy nudnościach i wymiotach, biegunce czy bólu żołądka chory może nie zwrócić uwagi na zwiększoną ilość śliny.

3.4. Ślinotok w przebiegu schorzeń przełyku

Nadmierne ślinienie często pojawia się w przebiegu chorób przełyku. Ślinotok stanowi jeden z objawów refluksu żołądkowo-przełykowego. Chory z refluksem może cierpieć również z powodu nadmiernego odbijania, zgagi, nudności, wymiotów, a także ulewania.

Refluks żołądowo-przełykowy to również uczucie kwaśnego smaku w jamie ustnej, problemy z przełykaniem oraz dolegliwości bólowe w okolicach nadbrzusza.

Wczesne objawy choroby nowotworowej przełyku w wielu przypadkach są niespecyficzne i mogą sugerować chorobę refluksową. W przebiegu raka przełyku pacjent może uskarżać się na utrudnione przełykanie, mdłości, wymioty, ślinotok, uczucie ciała obcego w obrębie przełyku, krwawienie z przewodu pokarmowego, ból w klatce piersiowej.

Zdiagnozowanie raka przełyku jest możliwe dzięki badaniu endoskopowemu oraz badaniu radiologicznemu.

3.5. Schorzenia układu nerwowego

Do innych przyczyn, w których pojawia się ślinotok należą właściwie wszystkie zaburzenia w układzie nerwowym. Problem z nadprodukcją śliny pojawia się przy chorobie Parkinsona i przy padaczce. Ślinotok jest też charakterystycznym objawem przy rzadkiej chorobie SLA, w wyniku, której uszkodzony jest dolny i górny neuron ruchowy. Dlatego jest też problem z przełykaniem śliny i znaczny niedowład dolnej części twarzy.

3.6. Ślinienie się w nocy

Ślinienie się w nocy często związane jest z utrudnionym połykaniem, czyli dysfagią. Ten problem towarzyszy pacjentom cierpiącym na chorobę Parkinsona, refluks żołądkowo-przełykowy. Nocny ślinotok może stanowić pewien problem w przypadku osób po udarze mózgu.

3.7. Nadmierne ślinienie się a choroba Wilsona

Nadmierne ślinienie może być jednym z objawów choroby Wilsona, schorzenia o podłożu genetycznym. U osób dotkniętych tym problemem zdrowotnym dochodzi do nadmiernego odkładania się miedzi w organizmie z powodu mutacji genu ATP7B, włączonego w regulowanie równowagi metabolicznej miedzi.

Choroba Wilsona może powodować objawy podobne do tych, z którymi borykają się osoby cierpiące na chorobę Parkinsona. Prócz ślinotoku, może pojawić się sztywność mięśni, utrudnione połykanie, problem z komunikacją. Jednym z objawów jest również drżenie spoczynkowe i zamiarowe.

3.8. Ślinotok u dzieci

Ślinotok u dzieci najczęściej pojawia się u dzieci ząbkujących, ale wiele innych czynników może doprowadzić do nadprodukcji płynu w jamie ustnej. Ślinienie się często towarzyszy:

• chorobom dziąseł,
• chorobom górnych dróg oddechowych,
• alergiom,
• zapaleniu zatok,
• powiększonym migdałkom.

Nadprodukcji śliny może sprzyjać również trzymanie palców w buzi oraz ssanie kciuków.

Kolejną przyczyną ślinotoku może być niewystarczające domykanie ust, u maluchów, które cierpią na przerost migdałków lub wiotkość mięśni. Ślinotok podczas snu u dzieci może być ściśle związany z zaburzeniami połykania. W takiej sytuacji warto udać się z pociechą na konsultację logopedyczną.

3.9. Ślinotok a leki

Nadprodukcja śliny może pojawić się u pacjentów stosujących niektóre środki farmakologiczne. Do ślinotoku może dojść wskutek stosowania agonistów receptorów muskarynowych, które wykazują działanie cholinergiczne.

Innym lekiem, który może powodować ślinienie się wraz z wyciekiem śliny z kącika ust jest pilokarpina, alkaloid imidazolowy stosowany w celu obniżenia ciśnienia czy leczenia zaćmy. Nadmierna produkcja śliny często wiąże się ze stosowaniem betanecholu, leku selektywnie stymulującego receptory muskarynowe bez wpływu na receptory nikotynowe.

Dużo śliny w ustach pojawia się także podczas przyjmowania inhibitorów acetylocholinoesterazy oraz środków farmakologicznych o działaniu antydopaminergicznym.

Ślinotok może stanowić także konsekwencją przyjmowania środków przeciwpsychotycznych oraz benzodiazepinów, charakteryzujących się działaniem przeciwlękowym, nasennym, przeciwdrgawkowym oraz uspokajającym.

3.10. Ślinotok w ciąży

Dokładna przyczyna ślinotoku w ciąży nie została do końca wyjaśniona. Niektóre z badań specjalistów wskazują jednak, że istnieje związek między nadmiernym wydzielaniem śliny, a działaniem hormonów płciowych u kobiet ciężarnych. Nadprodukcja śliny pojawia się zazwyczaj już podczas pierwszego trymestru u pacjentek spodziewających się dziecka. Wiele z nich skarży się również na utrudnione przełykanie, mdłości oraz wymioty.

Ślinotok w ciąży można w pewien sposób zahamować. Jak to zrobić? Pacjentkom ciężarnym zaleca się częstsze mycie zębów. Pomocne bywa również wyeliminowanie produktów zawierających dużą ilość skrobi. Dodatkowo, przyszłe mamy powinny pić dużo płynów (zalecana jest woda niegazowana).

4. Jak leczy się ślinotok?

Jak leczy się ślinotok? Nie jest to dolegliwość, którą można wyleczyć, ponieważ najczęściej jest to skutek uboczny innego schorzenia. Dlatego kuracja polega przede wszystkim na leczeniu docelowej dolegliwości. Jednak bez względu na chorobę, która wywołała nadmierną produkcję śliny warto zmienić sposób jedzenia i rodzaj potraw i przypraw, czyli jeść spokojnie bez łapczywych kęsów, wyeliminować z jadłospisu pikantne potrawy i przyprawy.

Czy istnieją leki zmniejszające wydzielanie śliny? Okazuje się, że tak. Niektórym pacjentom podaje się konkretne leki na ślinotok. Mogą być to zarówno leki pochodzenia syntetycznego jak i naturalnego. W leczeniu ślinotoku wykorzystuje się atropinę, opium oraz substancje takie jak bieluń dziędzierzawa czy lulek.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.