Chroni przed anemią, wspiera płodność i funkcjonowanie tarczycy. Kobalt i jego właściwości
Kobalt odgrywa kluczową rolę w produkcji czerwonych krwinek, reguluje pracę układu nerwowego i wspiera metabolizm. Jego niedobory są rzadkie, ale mogą prowadzić do poważnych zaburzeń zdrowotnych. Dlaczego kobalt jest tak pożądany w naszym organizmie?
W tym artykule:
Co powinniśmy wiedzieć o kobalcie?
Kobalt to pierwiastek chemiczny o symbolu Co, który odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu organizmów żywych. Jest niezbędnym składnikiem wielu enzymów i bierze udział w przemianie tłuszczów oraz węglowodanów. Jest również kluczowy w produkcji czerwonych krwinek, a jego niedobór może przyczynić się do wystąpienia anemii.
Kobalt występuje zarówno w diecie (jako składnik witaminy B12), jak i w produktach codziennego użytku, takich jak biżuteria, implanty, farby, emalie, pigmenty czy narzędzia chirurgiczne, gdzie stosowany jest w formie stopów i związków chemicznych.
Kobalt – źródła w diecie
Kobalt znajdziemy w wielu codziennych produktach spożywczych, takich jak drób i ryby, nabiał i orzechy oraz nasiona. Szczególnie polecane są nerki, mięso królika i wątróbka. Wśród warzyw za najlepsze źródło kobaltu uznaje się warzywa liściaste (jarmuż, szpinak), a także marchewkę, ziemniaki i buraki. Warto jednak zaznaczyć, że zawartość kobaltu w poszczególnych warzywach może być różna, ponieważ jest uzależniona od warunków uprawy i rodzaju gleby.
Regularne spożywanie produktów bogatych w kobalt ma duże znaczenie dla zdrowia - realnie pomaga zwiększyć poziom energii, wspiera procesy metaboliczne i poprawia samopoczucie.
Wpływ kobaltu na zdrowie
Kobalt uczestniczy w produkcji witaminy B12, która jest ważna dla tworzenia się czerwonych krwinek. Dzięki temu wspomaga profilaktykę anemii i wspiera zdrowie układu krążenia. Pierwiastek ten oddziałuje na prawidłowe funkcjonowanie tarczycy i zwiększa płodność. Badania naukowe wykazały, że poprawia odporność i wykazuje działanie przeciwnowotworowe.
Jako składnik wielu procesów metabolicznych, kobalt dba o zdrowe kości poprzez prawidłowy rozwój tkanek, aktywuje działanie białych krwinek, bierze udział w syntezie DNA i RNA, obniża poziom cholesterolu we krwi, wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i może mieć zastosowanie we wspomaganiu leczenia stwardnienia rozsianego.
Choć wiele z tych właściwości wymaga dalszych badań, kobalt zyskuje coraz większe uznanie jako składnik wspierający ogólny stan zdrowia. Zalecana dzienna dawka dla dorosłych wynosi od 2 do 8 mikrogramów.
Niedobór kobaltu – objawy i skutki
Niedobory kobaltu są rzadkie, ale mogą pojawić się u osób, które nie spożywają wystarczającej ilości produktów bogatych w witaminę B12 lub mają trudności z jej wchłanianiem. Brak odpowiedniej ilości kobaltu może prowadzić do szeregu poważnych problemów zdrowotnych, takich jak:
- anemia,
- opóźnienia w rozwoju,
- zaburzenia neurologiczne,
- zaburzenia rytmu serca (arytmia),
- niedoczynność tarczycy,
- zmęczenie i osłabienie,
- spowolniona regeneracja organizmu,
- zaburzenia wzrostu,
- dystonia (choroba neurologiczna objawiająca się mimowolnymi skurczami mięśni, powodującymi niekontrolowane ruchy),
- tzw. "mgła mózgowa" (stan obniżonej koncentracji, problemów z pamięcią i spowolnionego myślenia).
W skrajnych przypadkach niedobór kobaltu może prowadzić do niewydolności serca i poważnych zaburzeń neurologicznych.
Przyczyną niedoboru kobaltu najczęściej są zaburzenia metaboliczne, nadmierna utrata krwi, infekcje przewodu pokarmowego i niedobory witaminy B12 (z którą kobalt jest ściśle powiązany).
Nadmiar kobaltu - zagrożenia
Choć kobalt jest pierwiastkiem niezbędnym dla zdrowia - wspiera produkcję witaminy B12, pomaga utrzymać energię i dobre samopoczucie - jego nadmiar, szczególnie w formie przemysłowej, może mieć niepożądane skutki zdrowotne.
Zbyt wysokie stężenie kobaltu w organizmie może prowadzić m.in. do:
- powiększenia tarczycy,
- zaburzeń neurologicznych,
- podwyższenia poziomu cukru we krwi,
- uczucia niepokoju,
- napadów paniki,
- kłopotów z oddychaniem (np. duszności, objawy astmy),
- wysypek skórnych,
- bezpłodności,
- nadprodukcji czerwonych krwinek.
Nadmiar zwiększa także ryzyko wystąpienia kardiomiopatii - choroby mięśnia sercowego, zaburzającej jego prawidłowe funkcjonowanie.
Ze względu na możliwe powikłania, osoby, które mają na co dzień kontakt z kobaltem, np. w pracy - powinny zadbać o odpowiednie zabezpieczenia, zbilansowaną dietę i regenerację.
Interakcje z innymi składnikami odżywczymi
Warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden istotny aspekt w przypadku kobaltu - chodzi o interakcję z żelazem. Oba pierwiastki konkurują ze sobą na etapie wchłaniania w jelitach. Wysokie dawki jednego z nich mogą znacząco obniżyć przyswajalność drugiego, co z kolei wpływa na ich metabolizm i wydalanie przez nerki.
Na szczęście, w przypadku diety bogatej w warzywa, zboża i białko, tego typu zaburzenia zdarzają się sporadycznie.
Źródło: nutriwins.com
Źródła
- Dagmara Dąbek
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.