Dlaczego na migrenę cierpią głównie kobiety?
Migrena jest przewlekłą chorobą neurologiczną, charakteryzującą się epizodami silnego bólu głowy, który może trwać od kilku godzin do kilku dni. Oprócz pulsującego bólu, objawia się także nudnościami, wymiotami, a często także nadwrażliwością na bodźce zewnętrzne. Bólowi migrenowemu towarzyszą zazwyczaj zaburzenia czucia skóry głowy, światłowstręt, nadwrażliwość na hałas. Migrenę często poprzedzają tzw. "aury", które mogą manifestować się jako zaburzenia wzroku lub plamy, mroczki lub błyski w polu widzenia.
Kobiety stanowią około 75 proc. cierpiących na ataki migreny. W większości są to panie pomiędzy 20. a 45. rokiem życia, czyli w takim okresie, gdy muszą realizować wiele obowiązków domowych i zawodowych. Migrena przeszkadza w aktywnym życiu i często uniemożliwia wykonywanie codziennych czynności.
Migrena u mężczyzn
Migrenowe dolegliwości bólowe głowy u mężczyzn zazwyczaj są powiązane z dużym napięciem w okolicy głowy. Pojawiający się z nagła ból ma charakter napadowy i narastający. Badanie specjalisty w dziedzinie neurologii, Rona van Oosterhouta z University Medical Center w Rotterdamie wykazało, że niższy współczynnik testosteronu do estradiolu, może być powiązany z częstszym występowaniem migren u niektórych mężczyzn.
Inne badania sugerują, że mężczyźni, w porównaniu do kobiet, mogą doświadczać krótszych lub łagodniejszych epizodów bólu głowy związanych z migreną .
Migrena a hormony
Estrogeny, czyli hormony o budowie steroidowej, występujące naturalnie w kobiecym ciele, są uważane za istotny czynnik wyzwalający migrenę u niektórych pacjentek.
Faktem jest, że przed rozpoczęciem cyklu menstruacyjnego poziom estrogenu i progesteronu spada drastycznie. Hormon ten wpływa na równowagę chemiczną mózgu i zwiększa wrażliwość na ból. Dlatego przed miesiączką kobiety mogą być bardziej wrażliwe na skurcze, bóle mięśniowe i bóle głowy.
Wahania poziomu estrogenu, hormonu powiązanego z występowaniem migreny u kobiet mogą być również wynikiem stosowania tabletek antykocepcyjnych. Również przyjmowanie hormonalnej terapii zastępczej przez pacjentki w okresie menopauzy może wzmagać występowanie migren.
Migrena w okresie dojrzewania
Migrena wśród dzieci pojawia się mniej więcej w tym samym wieku, niezależnie od płci. W okresie dojrzewania obserwuje się natomiast zdecydowany wzrost pojawiania się ataków migreny u dziewcząt. Zwiększoną częstotliwość napadów migrenowych zaobserwować można w połowie cyklu menstruacyjnego. Jest to związane ze spadkiem hormonów o nazwie estrogeny.
Ważne jest, aby każdy przypadek bólu głowy u dziecka lub nastolatka (niezależnie od tego, czy jest to ból nagły czy przewlekły), został oceniony przez neurologa dziecięcego. Badanie fizykalne przeprowadzone przez specjalistę, a także ewentualne badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny pozwalają zobrazować struktury anatomiczne mózgu oraz jego układu nerwowego i naczyniowego. Dzięki badaniom można wykluczyć poważne schorzenia neurologiczne, takie jak guzy, tętniaki czy naczyniaki.
Migrena a miesiączka
Około 60 proc. kobiet doświadcza ataku migreny na wiele dni przed miesiączką, a także w połowie cyklu, podczas owulacji. Bóle mogą być również silniejsze podczas okresu.
Migrena w ciąży
Migrenowe dolegliwości bólowe, które objawiają się napadowo mogą być wynikiem zmian hormonalnych i fizjologicznych. Podczas ciąży zachodzą znaczące zmiany hormonalne, w tym wzrost poziomu estrogenów i progesteronu.
Wiele kobiet twierdzi, że ataki migreny podczas ciąży pojawiają się rzadziej, są mniej bolesne lub nawet całkowicie znikają. Niektóre ciężarne pacjetki skarżą się natomiast na większą częstotliwość występowania ataków migrenowych w okresie oczekiwania na dziecko.
Co ciekawe, niektóre kobiety mogą doświadczać migreny w pierwszym trymestrze, gdy poziom estrogenów wzrasta gwałtownie. Poprawę pacjentki obserwują zwykle drugim trymestrze, gdy poziom estrogenów stabilizuje się. Należy pamiętać, że migreny w ciąży nie powinno się się leczyć na własną rękę. Niezbędna jest konsultacja z lekarzem, który przepisze odpowiednią terapię.
Za najbezpieczniejszy lek przeciwbólowy dla pacjentek ciężarnych uznawany jest paracetamol. Nie powinno się go jednak brać samodzielnie, bez uprzedniej konsultacji ze specjalistą.
Zapobieganie migrenom
Kobiety powinny chronić się przed atakami migreny, zwłaszcza na krótko przed i w czasie miesiączki, kiedy są bardziej podatne na jej występowanie. Ważne jest, by być świadomym, kiedy pojawiają się wahania hormonów w organizmie. Co zrobić, by uchronić się przed migreną?
W profilaktyce migreny niezwykle ważną rolę odgrywa odpowiednia dieta. Regularne spożywanie zdrowych posiłków i regularne pory posiłków mogą pomóc w utrzymaniu stabilnego poziomu glukozy we krwi, co może zapobiegać migrenom.
Paniom zaleca się również stałe monitorowanie czynników wyzwalających migrenę. Napadowe, promieniujące bóle głowy występujące z aurą lub bez mogą być powiązane ze spożywaniem określonych pokarmów. Występowanie migreny może być także powiązane z takimi czynnikami jak stres, warunki pogodowe, niewystarczająca ilość snu.
Zdrowo się odżywiaj
Migrenę mogą wywoływać zarówno nieregularne posiłki i niektóre składniki pokarmowe. Pacjentom cierpiącym na tego rodzaju dolegliwości bólowe głowy zaleca się ograniczyć produkty zawierające histaminę. Substancja ta może wpływać na rozszerzenie naczyń krwionośnych w mózgu, ale również wyzwalać reakcje zapalne u niektórych osób.
Histamina zawarta jest również w produktach spożywczych jak czerwone wino, owoce morza, tłuste sery, salami, wędzony boczek, pomidory, bakłażany.
Kobietom, na tydzień przed spodziewanym terminem miesiączki, zaleca się unikać produktów zawierających dużą ilość węglowodanów. Warto zatem na ten czas odstawić słodycze, napoje gazowane, ziemniaki, banany, ryż, makarony czy kasze. Podnoszą one poziom cukru we krwi, co może wywołać atak migreny. W profilaktyce migreny ważne jest także to, by posiłki przyjmować regularnie. Pomijanie śniadania czy obiadu powoduje spadek cukru we krwi i sprawia, że czujesz głód. To również czynnik wywołujący migrenę.
Znajdź czas na odpoczynek
Chodzenie spać i wstawanie o regularnych porach, a także właściwa ilość snu zmniejszają ryzyko ataku migreny. Utrzymywanie stałego harmonogramu snu pomaga w regulowaniu zegara biologicznego organizmu, co może uchronić nas przed napadowymi bólami głowy. Dorosłym osobom zaleca się 7-9 godzin snu na dobę, aby utrzymać odpowiednie zdrowie fizyczne i psychiczne.
Wyniki pięciu różnych badań wskazują, że deprywacja snu wydaje się być istotnym czynnikiem wyzwalającym ból u znacznego odsetka osób z migreną i napięciowym bólem głowy. Średnio, od 48 proc. do 74 proc. osób cierpiących na migrenę zgłasza wystąpienie bólu po okresie deprywacji snu, podczas gdy od 26 do 72 proc. osób z bólem głowy napięciowym doświadcza podobnych objawów.
Regularnie ćwicz
Regularne ćwiczenia fizyczne przez około pół godziny dziennie pomagają zmniejszyć stres, który jest częstym czynnikiem wywołującym ataki migreny. Spróbuj również technik relaksacyjnych, takich jak joga czy medytacja.
Aktywność fizyczna może również pomóc w poprawie jakości snu, co jest istotne dla osób zmagających się z migreną (zaburzenia snu mogą być czynnikiem wyzwalającym migrenowy ból głowy). Ćwiczenia i treningi powinny być wykonywane regularnie.
Migrena - udaj się na konsultację do lekarza neurologa
Jeśli żadne sposoby nie działają, a migrena nie pozwala wykonywać codziennych czynności, skontaktuj się z lekarzem, najlepiej neurologiem. W przypadku nawracających bólów migrenowych konieczna jest dokładna diagnostyka. Terapia prowadzona na własną rękę zwykle nie przynosi oczekiwanych efetków.
W terapii migreny najczęściej stosuje się niesteroidowe leki o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym i przeciwgorączkowym, a także środki farmakologiczne zawierające paracetamol. Dodatkowo, specjalista może wypisać receptę na leki zawierające takie substancje czynne jak naproksen, diklofenak lub kwas tolfenamowy.
Oprócz stosowania leków, pacjent może poddać się terapii z użyciem botoksu. U ponad połowy pacjentów obserwuje się całkowite ustąpienie napadów migrenowych po zastosowaniu terapii botulinowej, podczas gdy u pozostałych występuje co najmniej dwukrotne zmniejszenie częstotliwości i intensywności migrenowych dolegliwości bólowych.