Trwa ładowanie...

Jak trzecia dawka szczepionki na COVID-19 radzi sobie z Omikronem?

Dawka przypominająca szczepionki zwieksza ochronę przed Omikronem
Dawka przypominająca szczepionki zwieksza ochronę przed Omikronem (Getty Images)

Omikron omija przeciwciała u osób zaszczepionych i ozdrowieńców. Najnowsze badania izraelskich naukowców potwierdzają jednak, że trzecia dawka szczepionki koncernu Pfizer/BioNTech powoduje, że skuteczność neutralizacji wariantu Omikron wzrasta stukrotnie.

spis treści

1. Jak przed Omikronem chroni trzecia dawka szczepionki?

Kolejne dni przynoszą nowe dane dotyczące siły rażenia Omikrona. Wszystko wskazuje na to, że nowy wariant rozprzestrzenia się błyskawicznie, częściej może prowadzić do reinfekcji albo infekcji przełomowych. Potwierdzono też pierwszy przypadek wariantu Omikron w Polsce. Mutacja została wykryta w próbce pobranej od 30-letniej obywatelki Lesotho. Przypadek pochodzi z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej z Katowic.

Są też dobre wiadomości. Dotyczą one działania trzeciej dawki szczepionki. Wyniki badań izraelskich naukowców wskazują, że dawka przypominająca szczepionki Pfizer/BioNTech powoduje, że skuteczność neutralizacji wariantu Omikron wzrasta stukrotnie.

Zobacz film: "Odporność a COVID-19. Jak działa laktoferyna?"
Trzecia dawka szczepionki zwiększa ochronę przed Omikronem
Trzecia dawka szczepionki zwiększa ochronę przed Omikronem (Getty Images)

2. Pfizer pokazuje, jak zmieniła się ochrona u zaszczepionych po podaniu trzeciej dawki

Specjalistka chorób zakaźnych prof. dr hab. Joanna Zajkowska zwraca uwagę na jeszcze inne badania przeprowadzone przez firmę Pfizer, w których porównano zdolność neutralizacji nowego wariantu surowic pacjentów miesiąc po drugiej dawce i pacjentów w miesiąc po trzeciej dawce.

- Badania wskazują, że skuteczność dwóch dawek szczepionki w przypadku Omikronu może być niewystarczająca i może dochodzić do zakażeń przełamujących. Natomiast podanie trzeciej dawki podwyższa 25-krotnie ochronę przed zakażeniem Omikronem. Okres obserwacji jest zbyt krótki, dlatego nadal nie wiemy, jak długo ta ochrona będzie się utrzymywała - wyjaśnia prof. Joanna Zajkowska z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku.

Jak trzecia dawka chroni przed Omikronem?
Jak trzecia dawka chroni przed Omikronem? (Pfizer)

3. Omikron omija przeciwciała, ale zostaje druga linia obrony

Ekspert ds. COVID dr hab. Piotr Rzymski przyznaje, że z dotychczasowych badań jasno wynika, że podanie trzeciej dawki faktycznie podnosi poziom przeciwciał, ale kluczową informacją jest nie ich ilość, ale jakość - czyli to, jak radzą sobie w starciu ze zmienionym białkiem kolca wariantu Omikron.

- Z badań eksperymentalnych wynika, że po trzeciej dawce ten poziom neutralizacji się podnosi, ale nie aż tak spektakularnie, jak w przypadku wariantu Delta. Dodatkowo badania pokazują, że siła neutralizacyjna zaczyna zmniejszać się wraz czasem, co akurat wynika ze spadku stężenia przeciwciał w surowicy - wyjaśnia dr Rzymski.

Naukowiec tłumaczy, że testy neutralizacji na surowicy osób zaszczepionych rzeczywiście wykazały, że Omikron z uwagi na zmiany w białku kolca lepiej maskuje się przed przeciwciałami osób zaszczepionych dwoma dawkami. Po upływie kilku miesięcy jest bardzo słabo rozpoznawany przez przeciwciała. To mogłoby oznaczać, że ryzyko infekcji u zaszczepionego jest wyższe niż było wcześniej w przypadku wariantu Delta, jak również to, że rośnie ryzyko reinfekcji u niezaszczepionych ozdrowieńców. Natomiast to nie oznacza, że osoby w pełni zaszczepione zostają zupełnie pozbawione tarczy ochronnej.

- Przeciwciała to tylko pierwsza linia obrony, która kształtuje się na drodze naturalnej infekcji lub szczepienia, natomiast w zasadzie najważniejszym elementem odpowiedzi układu odporności jest odpowiedź komórkowa - limfocyty T pomocnicze i T cytotoksyczne. To ona chroni przed progresją do stanu ciężkiego w sytuacji zakażenia. Podstawowym pytaniem jest więc nie to, czy nowy wariant ucieka działaniu przeciwciał, tylko: czy jest w stanie uciekać spod działania odpowiedzi komórkowej? Jest to bardzo mało prawdopodobne - komentuje ekspert.

- Mutacje, które posiada Omikron, spowodowały ok. 30 zmian w układzie aminokwasów białka kolca. To białko ma łącznie ok. 1270 aminokwasów, a zatem odpowiedź komórkowa ma jeszcze bardzo dużo punktów zaczepienia. Wstępne wyniki badań wskazują, że limfocyty cytotoksyczne osób zaszczepionych "widzą" większość białka kolca wariantu Omikron - podkreśla dr Rzymski.

- To wskazuje na to, że u osób zaszczepionych dwoma dawkami (bez przypominającej) ryzyko infekcji przełomowej jest wyższe niż w przypadku poprzednich wariantów. Nie oznacza jednak, że mamy się spodziewać wzrostu przypadków ciężkich. Wprost przeciwnie, możemy się spodziewać, że jeżeli dojdzie do zakażenia, to będzie ono znacznie złagodzone - dodaje.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze