Trwa ładowanie...

Wariant Omikron. Czy ozdrowieńcy i osoby zaszczepione są bezpieczne?

Omikron może omijać odpowiedź poszczepienną i odpornościową. Nowe badania
Omikron może omijać odpowiedź poszczepienną i odpornościową. Nowe badania (East News)

Zespół austriackich naukowców przeprowadził badania, w których sprawdził zdolność wariantu Omikron do omijania odporności poszczepiennej i poinfekcyjnej. Wnioski z badań nie napawają optymizmem. Okazuje się, że ani osoby, które przeszły zakażenie koronawirusem, ani te, które zaszczepiły się na COVID-19, nie mogą czuć się do końca bezpiecznie.

spis treści

1. Omikron omija odporność poszczepienną i poinfekcyjną

W serwisie "Medrixiv" ukazał się preprint badań dotyczący zachowania wariantu Omikron koronawirusa SARS-CoV-2 wobec surowic krwi osób zaszczepionych oraz ozdrowieńców. Badane surowice pochodziły od osób zaszczepionych:

  • dwiema dawkami szczepionki mRNA Moderny,
  • dwiema dawkami szczepionki wektorowej AstraZeneca,
  • jedną dawką AstraZeneca, a następnie mRNA Pfizera,
  • dwiema dawkami szczepionki mRNA Pfizera.
Zobacz film: "Smog negatywnie wpływa na przebieg COVID-19"
Wariant Omikron zaznaczony na czerwono
Wariant Omikron zaznaczony na czerwono (Medrixiv)

Badania dowodzą, że dwie dawki dostępnych na rynku szczepionek zapewniają bardzo słabą ochronę przed Omikronem.

- Chociaż wyróżnia się kombinacja heterologiczna, czyli najpierw AstraZeneca, a jako druga dawka – mRNA Pfizera – tutaj obniżenie nie było tak znaczne, jak w przypadku podania szczepionek tego samego producenta. Jednak w dalszym ciągu skuteczność tego heterologicznego układu szczepień w przypadku Omikrona była blisko 20-krotnie niższa niż wobec pozostałych wariantów – podkreśla prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska, wirusolog z Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie.

Przebadano także odporność poinfekcyjną niezaszczepionych ozdrowieńców. Pod uwagę wzięto cztery warianty Alfę, Betę, Deltę oraz Omikron. Niestety, okazało się, że niezaszczepieni ozdrowieńcy nie mają dostatecznej ilości przeciwciał chroniących przed wariantem Omikron.

- W najnowszym preprincie widać, że odporność hybrydowa jest najsilniejsza. Pokazywały to już wcześniejsze badania, które dowodziły, że infekcja plus zaszczepienie się albo na odwrót - zaszczepienie się i infekcja są tym połączeniem, które także wobec neutralizacji wariantu Omikron okazują się być najbardziej skuteczne. W przypadku, kiedy jesteśmy niezaszczepionymi ozdrowieńcami, odporność poinfekcyjna jest bardzo słaba – komentuje badania dr Bartosz Fiałek, reumatolog i popularyzator wiedzy medycznej.

2. Potrzebna modyfikacja szczepionek?

Jak podkreśla dr Fiałek, słabnącą z czasem odporność po przyjęciu dwóch dawek szczepionki skutecznie podwyższa trzecia dawka preparatu, czyli tzw. booster. Są badania, które wskazują na 25-krotny, a nawet na 30- i 40-krotny wzrost miana przeciwciał po podaniu trzeciej dawki.

- Choć omawiane tutaj badanie nie dotyczy ochrony po przyjęciu dawki przypominającej, to z innych artykułów wiemy, że booster np. Pfizer/BioNTech podnosi miano przeciwciał 25-krotnie (a to wiąże się z podwyższeniem skuteczności preparatu). Mamy też preprint, który pokazuje, że po wcześniejszym, znacznym spadku siły odpowiedzi odpornościowej po szczepionce AstraZeneca (do ok. 6 proc. po 25 tygodniach od przyjęcia drugiej dawki) i Pfizer/BioNTech (do ok. 35 proc. po 25 tygodniach od przyjęcia drugiej dawki), po podaniu boostera notuje się wzrost do ok. 71 proc. w przypadku Oxford-AstraZeneki i do 75,5 proc. w przypadku Pfizer-BioNTech. Są to preprinty, więc nie możemy na ich podstawie wyrażać jednoznacznych osądów, ale możemy wstępnie przypuszczać, że dzięki kolejnej dawce szczepionek siła odpowiedzi odpornościowej wzrośnie na tyle, że wielokrotnie ochroni nas przed zakażeniem wariantem Omikron – wyjaśnia lekarz.

Naukowcy nie wiedzą jednak, czy trzy dawki szczepionki, których skuteczność w ochronie przed wariantem Omikron szacuje się na 75 proc., będą tym optymalnym rozwiązaniem. Przedstawiciele koncernów farmaceutycznych wspominają także o możliwości modyfikacji szczepionek pod mutacje charakterystyczne dla nowego wariantu koronawirusa.

- Bardzo trudno dziś udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Wiemy jednak, że producenci szczepionek mRNA, zarówno Pfizer/BioNTech, jak i Moderna, rozpoczęli proces aktualizacji szczepionki. Potrzeba ok. 100 dni, aby taką szczepionkę podawać ludziom i badać jej skuteczność oraz bezpieczeństwo. Najpierw należy ocenić potrzebę podawania zaktualizowanej szczepionki, a następnie określić jej profile: bezpieczeństwa oraz efektywności - tłumaczy dr Fiałek.

- Jeżeli booster istotnie zwiększa siłę zależnej od przeciwciał odpowiedzi odpornościowej wobec wariantu Omikron (do ok.70-75 proc.), a aktywność komórkowego ramienia odporności zostaje niemal niezmieniona i dalej chroni przed ciężkim przebiegiem choroby i zgonem, to trzeba się zastanowić, czy dawka zaktualizowana pod wariant Omikron będzie w ogóle potrzebna? Dziś trudno to jednoznacznie stwierdzić – dodaje lekarz.

Omikron może omijać odpowiedź poszczepienną i odpornościową. Nowe badania
Omikron może omijać odpowiedź poszczepienną i odpornościową. Nowe badania (East News)

3. Czwarta dawka jako booster

Doktor Fiałek przypuszcza, że za podstawowy cykl szczepień uważać się będzie nie dwie, a trzy dawki szczepionki. I nie jest to w wakcynologii nowość. Cykl szczepień składający się z trzech dawek potrzebny jest m.in. w przypadku preparatów na odkleszczowe zapalenie mózgu czy wirusowe zapalenie wątroby typu B.

- Wydaje mi się, że w przypadku COVID-19 podstawowy cykl szczepień wyglądać będzie następująco: 2 dawki podawane w odstępie 3-4 tygodni i trzecia podawana po 5-6 miesiącach. Dopiero później ewentualnie czwarta i kolejna będą dawkami przypominającymi, czyli boosterem – twierdzi ekspert.

Jaki preparat będzie najlepszym wyborem w przypadku boostera?

- Jeżeli szczepiliśmy się preparatem mRNA, to preferuje się wybór szczepionki tego samego producenta. Jeżeli szczepiliśmy się szczepionką wektorową lub inaktywowaną, sugerowałbym bezdyskusyjnie, żeby jako booster wybrać preparat mRNA - Pfizer/BioNTech lub Modernę – kończy lekarz.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze